Тирилиш. Лев Толстой

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ style="font-size:15px;">      – Шошманг, – деди у, – қўлида калит бўлгани учун Маслова ўғирлаган деяпсиз. Ажабо, у кетгандан кейин хизматкорлар калитни топиб очиша олмасмиди?

      – Шундай, шундай, – деб тасдиқлади савдогар.

      – Маслова пулни олган эмас, нимага деганда уни қўядиган жойи йўқ.

      – Мен ҳам шундай деяпман, – деб тасдиқлади савдогар.

      – Маслова келиб кетганидан кейин хизматкорларнинг нияти бузилиб, пайтдан фойдаланиб қолган, кейин ҳаммасини унга тўнкашган.

      Петр Герасимович зарда қилиб гапирарди, унинг аччиғланиб гапираётганини кўрган старшинанинг ҳам бешбаттар жаҳли чиқди ва боягидан баттар ўжарлик қилиб ўз фикрида туриб олди. Аммо Петр Герасимович шу қадар ишончли қилиб гапирардики, кўпчилик унинг гапини маъқуллади, пул билан узукни ўғирлашда Маслованинг иштироки йўқ, узукни унга савдогарнинг ўзи совға қилган, деган фикрга келишди. Савдогарни заҳарлашда Маслованинг иштироки бор-йўқлиги ҳақидаги саволга келганда, унинг қизғин ҳимоячиси савдогар, Катюшада гуноҳ йўқ деб ҳисоблаш зарур, нимагаки, Смельковни ўлдиришдан унга манфаат йўқ эди, деди. Старшина бўлса, порошок берганига Маслованинг ўзи иқрор бўлгани учун уни бегуноҳ деб бўлмайди, дерди.

      – Беришга-ку, берган-а, лекин уни афюн деб ўйлаган-да, – деди савдогар.

      – Афюн билан ҳам заҳарлаб ўлдириш мумкин, – деди қўшимча баёнот беришни яхши кўрган полковник; у қайин инисининг хотини афюндан заҳарланганини, агар дарров доктор чақириб вақтида чора кўрилмаганда ўлиб қолиши ҳеч гапмаслигини сўзлай бошлади. Полковник виқор билан шу қадар таъсирли қилиб, ишонтириб сўзлардики, унинг гапини бўлишга ҳеч ким журъат қилмади. Фақат гумаштагина полковникдан ўрнак олиб, бир воқеани сўзлаб бериш учун унинг гапини бўлди.

      – Баъзи одамлар шу қадар ўрганиб кетадики, – деб гап бошлади у, – бемалол қирқ томчидан ичаверади; бир қариндошимиз…

      Аммо полковник гапини бўлишга йўл қўймади ва қайин инисининг хотинига афюн қандай таъсир қилганини ҳикоя қила кетди.

      – Жаноблар, ахир соат беш бўлиб қолди, – деди маслаҳатчилардан бири.

      – Нима дейдиган бўлдик, жаноблар, – деди старшина, – ўзи гуноҳкору, лекин талашни хаёлига келтирмаган, савдогарнинг буюмини ўғирламаган. Шундайми?

      Петр Герасимович ғалаба қозонганидан севиниб, бу фикрга қўшилди.

      – Аммо, лекин шафқат қилиш керак, – деб қўшиб қўйди савдогар.

      Ҳамма унинг гапини маъқуллади. Фақат артелчигина: «Йўқ, гуноҳсиз», дейиш керак деб туриб олди.

      – Ўзи ҳам шу маъно чиқяпти, – деб тушунтирди старшина, – талашни хаёлига келтирмаган, буюмини ўғирламаган деяпмиз-ку. Демак, гуноҳсиз бўлади-да.

      – Майли, шундай деб ёза қол, яна шафқат қилиш лозим, деб қўшиб қўй: бундан чиқди, энди қутулибмиз-да, – деди савдогар хурсанд бўлиб.

      Ҳамма шу қадар чарчаган, талашиб-тортишиб шу қадар СКАЧАТЬ