Қўрқма. Жавлон Жовлиев

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ уларни ўзимдан ахтара бошладим. Изини тушларимдан қидирдим. Хаёлларнинг ҳақиқатини қидирдим.

      Бунинг учун учта ғалати хонадошларим билан қўшилиб ичмадим, емадим, интернетда ўтирмадим, мен тарихни тингладим, тарихни титдим, ўзимни сўкдим.

      Мен ичимдаги одамларни эшитдим. Сўнг уларни архив билан солиштирдим. Эс-ҳушим шу бўлди. Ўша бир аср олдин ўқиган талабалар дарди билан мудрадим.

      Лола энди мени тарихдан қизғана бошлади. У немис ва инглиз тилини, докторликни танлади, мен тарихни. Чунки тарих отам, ўз тилим эса онам эди.

      Лола эса тарихга қўйлардан бироз кўпроқ қизиқарди, холос.

*

      Мени Берлинда ўқитишга бобомнинг қўйлари етмаслиги аниқ.

      Аммо бир аср олдин, нонга зор турган бир пайтда шунча пулни қаердан топишди? Мен учун ўн қўй қурбон бўлди, улар учун нечта кетган?

      Берлинда ўқиш учун қўйларнинг пули етмасди, албатта! Шунинг учун “Кўмак” очилди. 1922 йилда.

      Мен уларни тинглай бошлайман, архив ва газетлар буни исбот этади:

      “Ёруғ юз билан болаларимизни Оврўпада ўқитиш ва халқни қора кунлардан нурли келажак томон етаклашни мақсад қилган “Кўмак” ташкилоти иш бошлаганини маълум қилмоқчиман!

      Азиз миллатдошлар, ул хушхабар барчамизга қутлуғ бўлсин!

      Бугун элнинг чин байрами. Биз шарафли, кутилган кунга ҳам етиб келдик. Ташкилотнинг очилишида таниқли зотлар, маърифат ва адабиётимизнинг улуғлари, кўп сонли ёшлар, қўли узун, эртани ўйловчи бойлар илғор ёрдам бердилар. Аллоҳ улардан рози бўлсин! Ёш жонини куйитиб, тенгдошларига “Кўмак”ка ўтинганлар ичида Саййид Алихўжа, Иброҳим Орифхон, Камол Дадахўжа ўғли, Рисқи Раҳимий, Абдувоҳид Жаҳонгир, Тўлаган Мўмин, Очилхўжа, Аҳмад Шукрий, Тоҳир Шокирий, Салимхон Тиллахоновларнинг борлиги миллат кўзига кўп ўтмай қувонч ёшлари қуйилишидан умид беради. Улар ўзни ўйламади, чойхонада қариялардай эснамади, миллатнинг юзага чиқишини истаб, кўчама-кўча юриб, тиланиб бўлса-да, талабаларни четда ўқитишни ният қилди. Биз ҳам дуо қиламизки, улар сафи минглаб болаларимиз билан бойисин, “Кўмак”нинг яшаши, юклатилган вазифасини оқлаши учун қўлидан келган ишни аямасин. “Кўмак”нинг тез орада ҳудудий бўлимлари очилиб, фарзандларимизнинг Олмонияда ўқиши учун хайрия пуллари ул тарафлардан ҳам йиғилади. Биз Маннон Уйғур бошчилигидаги театр жамоаси ҳамда улуғ шоиримиз Чўлпон ҳамкорлигида бир спектакль тайёрлаб, “Кўмак” учун намойиш эттирамиз. Демак, бугун, яъни 1922 йил 2 май биз учун унутилмас бўлсин! Барчамизга ёруғ кунлар муждаси қутлуғ бўлсин!”

      “Кўмак” бу жасорат, матонат, халқнинг бирлигини кўрсатган миллатпарварлар йўли эди.

      Мен ҳозирги одамларни синаб кўрдим.

      “Мен ўқишга жуда қизиқяпман. Немис тилини ўрганишим керак. Отам йўқ, онам йўқ, улар давлатнинг пахтасига қўшилиб ёниб кетишган. Илтимос, маърифат учун эҳсон қилинг! Садақа сўраяпман юз минг, ўқиш учун! Мурувват қилинг минг сўм келажак учун!”

      Лўлига чўзилган қўл маърифат учун қимирламасди.

      Шаҳар кўчаларида бирорта одам тўхтамади, қизлар устимдан кулди, болалар мазах қилди. Фақат СКАЧАТЬ