Tomris Xan . Əhməd Haldun Dərzioğlu

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ qaçaraq atasının yanına getdi. Yaralarını göstərib baş verənləri danışdı:

      – Bir kölənin oğlu məni döydü.

      Oğlanın atasının adı Artembar idi. O, eşitdiklərinə inanmaq istəmirdi. Necə ola bilərdi ki, adi kölə oğlu onun oğluna bu şəkildə cəza versin? Artembar birbaşa ortaya çıxıb Kirin qatil atasına qarşı durmağa cəsarət etmədi. Nə də olmasa, arxasında əsilzadə Harpaqos var idi. Yəni sahibindən xəbərsiz köləyə cəza vermək istəsə, Harpaqos əvəzini daha artıq şəkildə çıxardı.

      Ona görə də beynində böyük sual işarələri, biraz da keçmişdə olanlardan yaddaşında qalanları xatırlayaraq baş verənləri danışmaq, izah etmək üçün hökmdarın yanına yollandı.

      Beləliklə, uşaq oyunu sarayda böyük müzakirələrə səbəb oldu. Artembar olanları, necə baş vermişdisə, o şəkildə hökmdara danışdı:

      – Ey kral Astiaq, əziz və yaxın dostun Harpaqosun köləsi Mitradatın oğlunun etdikləri bunlardır. Necə ola bilər ki, bir kölənin oğlu belə arzuda olsun? Oğluma qamçı vurulması əmrini o, hökmdar kimi göstəriş vermək üçün kimdən əmr ala bilər?

      Hökmdar Astiaq həmin ərəfələrdə, əvvəllər olduğu kimi, yenə narahat yuxular görməkdə idi. Falçı maqlar da hökmdarın yuxusunu hər zamankı kimi yozurdular.

      Alın yazısı ilə bağlı onların yozumlarını eşitmək isə hər dəfə onun ağlını başından alırdı. Maqların təhlükə kimi dəyərləndirdiyi və yuxuda gördüyü gəncin hələ uşaq ikən öldürdüyünü söyləyən yaxın dostu Harpaqosu dəfələrlə sorğu-sual etsə də, onu şübhə gəmirirdi.

      Astiaq Kirin dərhal hüzuruna gətirilməsini əmr etdi. Əsgərlər hökmdarın əmrini yerinə yetirmək üçün cəld yola düşdülər. Kralın hüzuruna gətirilən Kir yaşından böyük və zəhmli görünürdü. Uşaqlıqdan elə mühitdə böyümüşdü ki, hökmdarın hüzurunda olmağın onun üçün həyəcanı və qorxusu yox idi. Astiaq onu görən kimi özü ilə onun arasında oxşarlıqlar axtarmağa başladı. Uşağı daha da yaxşı tanımaq üçün suallar verməyə başladı. Bu sualların hamısının cavabını bildiyi halda, yenə də sorğu-suala davam edirdi, çünki içini gəmirən şübhələr uşağın cavabında gizlənmişdi.

      – Sən! – dedi – Bir kölənin oğlu olduğun halda, sarayımda əsilzadə ailədən gələn uşağı qamçılamaq əmri vermək cürətini özündə necə tapdın? Kimdir sənə bu ixtiyarı verən?

      Kir hökmdarın gözlərinin içinə baxdı. Onun gözlərində bu sualları verən hökmdara qarşı nifrət, qəzəb var idi. Kral çox sarsılmışdı. Bu yaşda olan uşaqdakı kinin, qəzəbin səbəbi nə idi?

      – Əfəndimiz! – dedi Kir, – Mən ədalətli qərar qəbul etdim. Əsgərlərimə verdiyim əmrə əməl etməyən, boyun əyməyən uşağa cəza verməyi əmr etdim. Yerimdə olsaydınız, bu şəkildə qərar qəbul etməyəcəkdinizmi? Oyun da olsa, uşaqlar məni öz aralarında hökmdar seçiblərsə, o zaman əmrlərimə tabe olmalı, dediyim hər sözü yerinə yetirməlidirlər!

      Hökmdar təəccübləndi. Nə deyəcəyini bilmədi. Qarşısında alovlu danışan bu uşağın qızına oxşarlığı o qədər çox idi ki. Mütləq bu işi axıra qədər araşdırmalı, əsl həqiqətləri öyrənməli idi. Kirin atası əliqanlı kölə olan Mitradat idi. Əsgərlərinə o qatili tapıb hüzuruna gətirmələrini əmr etdi. Baş verənlərdən təsirlənən Mitradat elə düşünürdü ki, bütün həqiqətlər ortaya çıxıb və hökmdar onu edam etdirmək üçün hüzuruna çağırır. Artıq geriyə yol yox idi, mütləq Kirə sahib çıxmalı idi. Ona görə də yenə sahib çıxdı.

      – Bu kimdir? – deyə hökmdar soruşdu.

      – Hökmdar sağ olsun, oğlumdur!

      – Sənin yalan söylədiyini bilirəm, – dedi hökmdar, – əgər elə indicə həqiqəti söyləməsən, səni işgəncə verməklə danışdıracağam.

      Hökmdarın özündən əmin səsi və təhdidi qarşısında Mitradat bir anlıq susdu. Bu vəziyyətdə hökmdar onu sorğulamaq əvəzinə bir neçə il əvvəl uşağı öldürmək üçün verdiyi Harpaqosu yanına çağırdı. Artıq həqiqətin ortaya çıxma zamanı gəlmişdi.

      – Mənə həqiqəti söylə, – deyərək qəzəbli şəkildə çığırdı, – qızımın dünyaya gətirdiyi uşağı öldürmək üçün sənə verdim. Onu öldürməyini əmr etmişdim. Geri qayıtdıqda uşağı öl-dürdüyünü dedin. Ancaq indi qarşıma çıxan bu həqiqətlər verdiyim əmri yerinə yetirmədiyini söyləyir.

      Harpaqos baş verənlərdən elə təsirlənmişdi ki, artıq nəsə danışmaq çox çətin olmuşdu. Bununla belə, daxilində rahatlıq var idi ki, bir vaxtlar öldürülmək üçün verdiyi uşaq yaşayırdı.

      – Mən qatil deyiləm, böyük hökmdar! – deyərək sözə başladı, –əlbəttə, öldürməyə cəhd etdim, ancaq bacara bilmədim. Ancaq bu işin əhli olan qatil köləm var idi. Bu vəzifəni yerinə yetirməyi ona tapşırdım. O da mənə uşağı öldürdüyünü söylədi. Vəzifəsini yerinə yetirməyən köləmdir. Yenə də günahım varsa, o da körpəni öldürmədiyimdir.

      Artıq həqiqətlər ortaya çıxmışdı. Üstəlik, baş verənlərdən xəbər tutmuş Mandana da yaşadığını öyrəndiyi oğluna sahib çıxmaq üçün hökmdarın yanına gəlmişdi.

      Tanrı Kirin yaşamasını istəmişdi. Çünki qarşıda onu daha böyük amallar uğrunda mübarizə gözləyirdi. İnancı sağlam olan hökmdar: – “Deməli belə olmalıydı. Bu mənim alın yazım, qismətimdir, dəyişdirilə bilməz. Hər nə qədər də inandığım, sadiq bildiyim insanlara bu yazının dəyişdirilməsi üçün əmr versəm də, heç biri yerinə yetirilməmiş qaldı” – düşündü.

      Hökmdar baş verən hadisələr qarşısında başqa cür davranıb fərqli əmrlər versəydi, bəlkə də, Tanrı onu bağışlamazdı.

      Bütün bunlara baxmayaraq hökmdarı daxildə narahat edən hiss var idi. Artıq yox etmək istədiyi nəvəsi Kir deyildi.

      – Madam ki, işlər bu həddə gəldi, artıq ediləcək bircə şey qalır, o da öz soyumdan olan nəvəm Kirin böyüklüyünü qəbul etmək. Onu yetişdirsəm, taxtımı ona bağışlasam, onu tərbiyə etsəm, hər şey nəzarətimdə olacaq.

      Daxildə belə düşüncəyə qapılsa da, ən yaxın dostu, sirdaşı olan Harpaqosa qarşı nifrəti azalmırdı. Çünki onu narahat edən bu məsələ çoxdan açılmalı və həll edilməliydi. Astiaq indi bir məsələ haqqında düşünürdü: əmrini dinləməyən, hər dəfə həqiqəti soruşduğu halda, yalan söyləyən Harpaqosu necə cəzalandırmalıdır?

      – Harpaqos, sənin bir oğlun var, elə deyilmi?

      – Bəli, əfəndim!

      – O halda, onu СКАЧАТЬ