Тукай. Аучы Мәргән белән Болан кыз әкияте / Тукай. Сказка об охотнике Мэргэне и девушке-оленихе (на татарском языке). Ахмет Файзи

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ ашыкмады. Әсма янына утырып, хәлен сорашты. Әсма хәлен аңлатты, сәламәтлеген сагынды, авыруның ни икәнен дә белмәгән яшьлеге турында сөйләп алып китте…

      Газизә апа күршесенең яшьлеге турындагы хикәясен ишеткәне юк иде әле. Аның үзенең дә яшьлеге исенә төшеп китте бугай, ул Әсманы кызыксынып тыңларга тотынды.

      …Яшьрәк чакта Әсма җиңги бер көндә бер полузор[12] йә ике минзәләвәй[13] читек каеп бирә ала, ике колаклы читекне ул көненә биш-алты пар эшләп өлгертә иде. Көненә алтмыш-җитмеш тиен шалтырап торган акча эшләп ала иде Әсма ул елларны. Кыз чагында һәм Нигъмәткә кияүгә чыгуның беренче чорында бу аз акча түгел, мондый акчаны уңган, һөнәрле куллар гына эшләп тапса таба иде.

      Нигъмәт ул елларны Мещанский урамда Мәтеби дигән бер шорникта эшләде. Камыт һәм иярнең остасы саналадыр иде Нигъмәт ул чакта. Хуҗасы аны бик мактый, бик үз итә иде. Әллә нәрсә булды. Хуҗа Сары Тауга барып авырып кайтты һәм үлеп китте. Бик әйбәт кеше иде югыйсә. Наследник булып калган улы Трофим, киресенчә, эчкече, хуҗалыксыз кеше булып чыкты. Ул ахырда мастерскойны юк кына бәягә Чебоксардан килгән бер чуваш сәүдәгәренә сатты. Нигъмәт шуннан соң Мөхәммәтҗан Галиевләргә эшли торган каешчы Закирга ялланды. Кәҗә бистәсендә булды бу. Әсма нәкъ шулвакыт Закирларга каршы йортта яшьләй тол калган бертуган апасында тора, һәм алар апалы-сеңелле икәүләп Сабитовларга кәләпүш чигәләр иде.

      Икесенең дә ул вакыт яраткан гадәтләре тирә-яктагы егетләрдән көлү иде. Берәр егетнең берәр кимчелеген эзләп табу һәм аны тапкыр итеп әйтеп бирә белү дигәндә, Кәҗә бистәсендә болардан да үткер һәм әче телле кызлар бар идеме икән? Шуңа карамастан аларның тамчылы гөлләр белән капланган күгелҗем тәрәзәле өе бистә егетләренең һәрвакыт күз уңында булды.

      Бу өйнең тыкрыгы юл уңае түгел, әмма егетләр аны юл уңае итүнең сылтавын табалар һәм еш кына шуннан гармун тартып узалар иде. Иртәләрен торып йортка чыккан саен диярлек, кызлар урамнан өйалдына ыргытылган, өчпочмаклап төрелгән гыйшык һәм сәлам хатлары табып алалар да, аларны укып, көлә-көлә эчләре катып бетә торган иде.

      Әй, ул чаклар!..

      Менә хәзер Сабитовлар кибетендә приказчик булып чем-кара калын мыеклы берәү хезмәт итәме?.. Соң әнә шул инде, һәрвакыт кибет алдында алтын чылбырлы сәгатен алып борып торырга ярата… Теге вакытны Кәҗә бистәсенең кәттә егетләреннән берсе иде ул. Шул берзаман эңгер-меңгер вакытында арткы тыкрыктагы койма ярыгыннан Бибиәсма торган йортның эчен күзәтеп тора икән. Кеше-кара күрмәгән арада карап өлгерим дигәндер инде, бөкрәя төшеп, бик уңайсыз кыяфәттә койманы сөзеп тора икән бу. Гөнаһ шомлыгына каршы, нәкъ шул тыкрыктан Бибиәсманың апасы Бибизәйнәп кер чайкап менеп килә икән. Ул, егетне күреп алып:

      – Әйтәм тегендә бер хатын «көтү кайтты, минем тана бозавым кайтмады» дип эзләп йөри, ул монда койманы сөзеп тора икән, түгәнәй! – димәсенме!

      Шуннан соң теге егетне бөтенләй бистәдән күчеп киткән дип сөйләделәр.

      Икенче бер камыт аяклы егетне шул кыяфәттә күреп, Бибизәйнәп:

      – Бибиәсма, СКАЧАТЬ