Ochrona ludności. Wybrane problemy. Bogdan Michailiuk

Чтение книги онлайн.

9

Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, red. nauk. J. Kaczmarek, W. Łepkowski, B. Zdrodowski, Wyd. Akademii Obrony Narodowej, Warszawa 2008, s. 172–173.

10

Biała księga bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, BBN, Warszawa 2013, s. 248 oraz (Mini)Słownik BBN, hasło: zagrożenie bezpieczeństwa, https://www.bbn.gov.pl/pl/bezpieczenstwo-narodowe/minislownik-bbn-propozy/6035,MINISLOWNIK-BBN-Propozycje-nowych-terminow-z-dziedziny-bezpieczenstwa.html (dostęp: 02.10.2015 r.).

11

Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa…, dz. cyt., 2008, s. 172–173.

12

Tamże, s. 173.

13

B. Michailiuk, Broń biologiczna jako zagrożenie bezpieczeństwa państwa, Wyd. Akademii Obrony Narodowej, Warszawa 2015, s. 27.

14

Leksykon wiedzy wojskowej, Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1979, s. 510.

15

Tamże.

16

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 kwietnia 2010 r. w sprawie Raportu o zagrożeniach bezpieczeństwa narodowego (Dz.U. z 2010 r., nr 83, poz. 540).

17

Istniejące regulacje prawne nakładają obowiązek sporządzania planów bądź raportów dotyczących bezpieczeństwa. Jednym z tego rodzaju dokumentów jest Raport o zagrożeniach bezpieczeństwa narodowego opracowywany na potrzeby Krajowego Planu Zarządzania Kryzysowego, gdzie koordynację przygotowania zapewnia dyrektor Rządowego Centrum Bezpieczeństwa.

18

http://rcb.gov.pl/raport-o-zagrozeniach-bezpieczenstwa-narodowego-3 (dostęp: 02.01.2017 r.).

19

Bezapelacyjnie szczególnie negatywne skutki dla całego świata niesie proliferacja broni masowego rażenia. Zagrożenie można sprowadzić do trzech „czarnych scenariuszy”:

• „anarchii nuklearnej” w wyniku rozpadu globalnego reżimu nieproliferacji (opartego na Układzie o nieproliferacji broni jądrowej);

• destabilizacji państwa dysponującego bronią jądrową;

• uzyskania dostępu do środków nuklearnych przez podmioty niepaństwowe, w szczególno-ści organizacje terrorystyczne – technicznie najłatwiejsze może być wykorzystanie konwencjonalnego ładunku wybuchowego do rozpylenia materiałów radioaktywnych (tzw. brudna bomba).

Terroryzm z użyciem BMR, zwany też superterroryzmem lub terroryzmem masowego rażenia, to perspektywicznie szczególnie niebezpieczna odmiana terroryzmu. Jak słusznie zauważa S. Koziej, „dysponowanie taką bronią przez ugrupowania o charakterze terrorystycznym może bowiem przybierać formę nie tylko fizycznego jej posiadania, ale także dywersyjnego włamywania się do istniejących systemów zabezpieczeń lub sterowania bronią nuklearną i uzyskiwania przez to dostępu do takiej broni”. Cyt. za S. Koziej, Identyfikacja zagrożeń globalnych dla bezpieczeństwa międzynarodowego, PAN, Przyszłość. Świat – Europa – Polska nr 2, Warszawa 2012, s. 32–33.

20

R. Kalinowski, Obrona Cywilna w Polsce, Wyd. Akademii Podlaskiej, Siedlce 2011, s. 11.

21

A. Skrabacz, Ochrona ludności w Polsce w XXI wieku…, dz. cyt., s. 38.

22

Epidemia oznacza występowanie zakażeń w istotnie większej liczbie w określonym czasie i na danym terenie. Z kolei pandemia to epidemia, obejmująca rozległy obszar kontynentu lub świata, występująca w tym samym czasie. Spośród najgroźniejszych w historii można przywołać:

• dżuma (1348–1352) – zmniejszenie populacji nawet o 80%;

• grypa hiszpanka (1918–1919) – przeszło 50 mln ofiar śmiertelnych;

• grypa azjatycka (1957) – ok. milion ofiar śmiertelnych;

• grypa A/H1N1 (od 11 VI 2009) – ok. 12 799 ofiar;

• AIDS – masowe zachorowania (zwłaszcza w Afryce);

• SARS – kilkaset zgonów;

• Ebola – najbardziej współczesne zagrożenie [liczba ofiar w Afryce Zach. wynosi

9177 tys., liczba zakażonych zbliżyła się do 29 tys. (28 646 tys.), z czego 11 323 osób zmarło – stan na 30.03.2016 r., według WHO, Ebola Situation Report, http://apps.who.int/ebola/current-situation/ebola-situation-report-30-march-2016 (dostęp: 12.05.2016 r.)].

23

Zasadniczo należy obawiać się ekstremistów, np. przypadek Andersa Behringa Breivika:

• 22.07.2011 r. – Norwegia, Oslo i Utoya. Anders Breivik przeprowadził dwa ataki – w pierwszym z nich, w wybuchu bombowym w dzielnicy rządowej w Oslo, zginęło 8 osób, w drugim, na uczestników obozu młodzieżówki współrządzącej Partii Pracy na wyspie Utoya, zastrzelił 69 osób.

Równie niebezpieczni są światowi zwolennicy tzw. Państwa Islamskiego (wybrane wydarzenia inspirowane ideologią tzw. Państwa Islamskiego):

• 12.06.2016 r. – USA, Orlando. Zamachowiec dokonał ataku w klubie Pulse w Orlando, poprzysięgając wierność tzw. Państwu Islamskiemu. Zdarzenie zostało uznane za najbardziej krwawą strzelaninę dokonaną przez jedną osobę w dziejach Stanów Zjednoczonych, najbardziej krwawy atak na społeczność LGBT oraz najbardziej krwawy atak terrorystyczny na terytorium Stanów od zamachów z 11 września 2001 roku. Zginęło 50 osób, 53 zostały ranne.

• 15.07.2016 r. – Francja, Nicea. Zamachowiec wjechał ciężarówką w tłum ludzi spacerujących po promenadzie Anglików w Nicei. Zginęły 84 osoby, 120 zostało rannych.

• 06.08.2016 r. – Belgia, Charleroi. Dwie osoby (funkcjonariuszki policji) zostały zranione maczetą.

• 30.08.2016 r. – Kirgistan, Biszkek. Zamachowiec-samobójca wjechał samochodem w bramę ambasady Chin, zdetonował bombę. Jedna osoba zginęła, trzy zostały ranne.

• 21.12.2016 r. – Niemcy, Berlin. Bliźniaczy zamach lipcowego z wykorzystaniem 40-tonowej ciężarówki z samobójcą za kierownicą; kierowca wjechał w tłum ludzi na jarmarku bożonarodzeniowym na Breitscheidplatz. Zginęło 12 osób, 56 zostało rannych.

• 22.03.2017 r. – Wielka Brytania, Londyn. Bliźniaczy zamach lipcowego w Nicei i grudniowego w Berlinie; kierowca wjechał w grupę ludzi na moście Westminsterskim. Próbował dostać się na teren brytyjskiego parlamentu, śmiertelnie ranił policjanta stojącego na straży bramy wjazdowej. Zginęło 6 osób, 29 zostało rannych.

24

M. Szczęśniak, Obrona cywilna…, dz. cyt., s. 12.

25

Tamże, s. 282.

26

A. Skrabacz, Ochrona ludności w Polsce w XXI wieku…, dz. cyt., s. 77.

27

Wynikało to przypuszczalnie z faktu, iż zaraz po odzyskaniu niepodległości borykano się z licznymi problemami na cito. Ponadto decydenci nie zauważali bądź nie dopuszczali możliwości zaistnienia zagrożenia bezpieczeństwa. Niemniej jednak po 1918 roku to właśnie Polska znajdowała się w czołówce państw, zapewniających prawną ochronę i obronę ludności (Dania podjęła prawne rozwiązania dopiero w 1937, Wielka Brytania – w 1935, Szwecja – w 1937, Niemcy – w 1957).

28

J. Suwart, Zarys Obrony Cywilnej w Polsce w latach 1920–1996, Wyd. Akademii Obrony Narodowej, Warszawa 2003, s. 155.

29

Dz.U. z dnia 11 września 1934 r., nr 80, poz. 742.

30

Dz.U. z dnia 29 stycznia 1937 r., nr 10, poz. 73.