Frats. Chris Karsten

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ wat rook en roet teen die mure en plafon laat aanpak, word die skaduwee ’n sjimpansee, met ’n ketting om sy nek. Die ander punt van die ketting is om die hand gedraai van ’n tweede skaduwee wat van agter die gordyn verskyn. Simon skat haar sewe voet. Die klante snak na hul asems, die kakofonie bedaar, en die kleremaker vergeet om die bier na sy lippe toe te bring.

      Die sjimpansee waggel op sy agterbene, soos ’n mens, oor die verhoog, heen en weer, en dan op die loopplank in die middel van die vertrek tussen starende oë deur tot naby die agterste muur. Maar Simon se oë volg die reus, met ’n linnekleed om die heupe en ’n linnedoek om die klein uitstulpings van die bolyf, agter die breë rug geknoop. Die vel van haar gesig en nek en skouers, elke sigbare duim van haar vel, is bedek met ’n tapisserie van tatoeëermerke, in bont hiëroglifiese beelde. Haar treë is afgemete op die loopplank, met die ketting om haar hand, agter die sjimpansee aan. Vuil hande strek skuimende bekers bier na die sjimpansee toe uit. Hy sluk ’n beker in een teug leeg.

      “Kyk hoe suip so ’n Troglodyte!” Die sjimpansee word luid toegejuig.

      “Ek suip liewer aan háár!” Growwe hande reik na die vrou se gespierde bene, na die getatoeëerde vel. Die gesig van die groot vrou is donker, broeiend en sonder uitdrukking. Sy laat Simon dink aan ’n houtmasker waarop die foltergesigte van die gedoemdes van Tartarus uitgebrand is. Om hom en aan die oorkant van die loopvlak, tussen die bene van die vrou en die sjimpansee deur, sien hy laggende oop monde, met geel tande, swart tande en rooi tandvleise sonder tande. Hy sien die gesig van die ou kleremaker met ingevalle wange waarop die grys stoppels al ’n paar dae groei. Hy sien ’n man met ’n groot kop, blinkkaal, met ’n hand wat oor dik lippe vee, oë stip op die liggaam van die groot vrou. Op elke gesig lees hy die swaarkry van koue, honger en oorgawe. Almal kyk na die slingerende aap en die reus van ’n vrou. Sý sien niemand nie.

      “Dis g’n vrou nie,” meen een.

      “Dis ’n donnerse man,” beaam ’n ander.

      “Sy’t tiete, dis ’n vrou.”

      “Maar het sy ’n doos?” wonder nog een.

      “Dis ’n trassie.”

      “’n Moerse trassie.”

      Die Amazon Warrior moet gewoond wees daaraan om aangestaar te word en dit lyk of dit haar nie raak nie. Al sou sy omgee, kan sy niks aan haar lot doen nie. Hy sien die gevroetel van koue, swetende hande aan die vel van haar bene, haar dye en heupe. ’n Man spring op die loopplank, knyp met skurwe vingers deur die linnedoek aan haar borste om te voel of sy werklik ’n vrou is. Hy word deur die kaalvuisbokser afgepluk.

      Die vrou trek die tam Pan Troglodyte, oud en vol jig en bier, agter die gordyn in. Die toeskouers fluit en stamp hul bekers toe die laskaar met sy albinovel vol sere en sy geel albinohare en sy lui albino-oë op die verhoog stap. Die bloed vlek sy vel uit die priemwonde aan sy gesig en liggaam waar hy homself pynig.

      Die toeskouers, dronk deur die skouspel van menslike en dierlike afwykings en bloed en drank, jou Archibald uit toe sy hoë stem uitroep: “Wishin’ ye’re all sat’sfied and ’ll rec’mend Varley’s Very Fabulous Freak Show to ye’r friends. I bid ye g’night!” Hulle stamp en stoot en wieg onseker op hul voete. Hulle sukkel om by die deur uit te kom. Die kleremaker, bysiende van al die fyn werk in halfskemertes, beur sy pad oop tussen die massa deur. Almal voel goed, want hulle was ’n paar uur lank verlos van hul ellendes.

      Agter hulle klap die deur van die Coal Whippers’ Arms toe en die sleutel draai in die slot. Archibald Varley voel ook goed, want hy het groot planne. Hy klim met die trap terug na die boonste vertrek toe waar sy fratsvertonings gehou word.

      “Die show is oor. Dis laat. Dis toemaaktyd.” Hy blus die kerse en olielampe teen die vuil mure. Hy staan op die punte van sy tone om met die blusser aan die lang stok die vlamme te smoor. “Kom môreaand terug, ons’t weer ’n show.” Hy kyk nie om na die enigste klant wat agtergebly het nie.

      “Ek is van die Penny Chronicle.”

      Eers dan draai hy om, sak af op die hakke van sy skoene, vee met die agterkant van sy hand oor sy gesig en laat rus die blusstok teen sy maag waar die baadjie aan die knope rem. “Het jy die show geniet? Gaan jy daaroor skryf? Dis die beste in Londen.” Hy doof die laaste vlam teen die agterste muur en kom na die verhoog toe waar Simon Pickering wag.

      “Ek wil oor jou fratse praat, oor die vrou veral.”

      Archibald Varley se tande is gevlek en sy asem jaag amegtig uit sy bors van die inspanning om die lampe te blus. Hy vee weer oor sy gesig. “Ek’t nie publisiteit nodig nie.” Sy ogies is donker rosyntjies. “Jy was hier vanaand. Jy’t gesien hoe pak die arme moere die plek vol.”

      “Kan ek met die vrou praat, die …”

      “Die Amazon Warrior. Wat ’n donnerse vonds, nè? Kom uit Suid-Amerika, in die Andes gevang.”

      “Kan ek met haar praat?”

      Archibald kyk na die jong man met die welige krulhare. Sy klere is nie van die East End nie en die naels van sy lang vingers wat die sketsboek vashou, is skoon en versorg. “Wat het jy gesê is jou naam?”

      “Simon Pickering.”

      “Van die Penny Chronicle, ja.” Archibald se ogies loer agterdogtig na die sketsboek in Simon se hand. “Hoekom wil jy met die vrou praat?”

      “Hoor of sy dit ook geniet, soos jou klante.”

      “Dis mos jý wat geskryf het die freak shows moet stopgesit word?”

      “As die mense mishandel word, ja. Hier’s genoeg ellende.”

      “Ek mishandel nie my freaks nie. Jy moenie kak skryf nie.”

      “Dan hoef jy nie bang te wees nie.” Die stem is uitdagend.

      “Ek’s nie bang nie. Ek’s vir niemand bang nie.”

      “Dan sal jy instem dat ek met haar praat?”

      “Sy verstaan niks nie,” sê Archibald. “Doofstom moer.”

      “Hoe praat jý met haar? Hoe verstaan sy jóú?”

      “Sy’s al lank by my. Ons verstaan mekaar.”

      “En die laskaar? Hý kan seker praat?”

      “As jy ’n tolk het. Hy kom van Malabar, patetiese donner.”

      “Wat van jou? Kan ek met jóú praat? Oor jou en die fratse van Varley’s Very Fabulous Freak Show?”

      Hulle meet mekaar. Archibald se ogies flikker, die tong flits oor die lippe wat in ’n gryns plooi. Hy raak gemoedelik aan Simon se skouer: “Ja, natuurlik. Wat wil jy weet? Kom na my kantoor toe.”

      Hulle stap oor die verhoog, agter die vuil fluweelgordyn in. In die skadu’s van die lantern se lig agter die verhoog sien Simon die sjimpansee se vingers om die hok se tralies en deur die tralies, die wit van sy oë. Hy sit op die strooi in die hok. Sy oë volg Simon en Archibald in die donker gang af.

      Archibald stoot ’n deur oop en val in die stoel agter die skryftafel. Hy vee papiere uit die pad en leun agteroor om uit die vat skuins agter hom twee aleyards vol bier te tap. Hy skuif ’n lang glas bier na Simon toe. “Op Varley’s СКАЧАТЬ