Kronika Niedzielna. Sandor Marai
Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Kronika Niedzielna - Sandor Marai страница 16

Название: Kronika Niedzielna

Автор: Sandor Marai

Издательство: OSDW Azymut

Жанр: Поэзия

Серия:

isbn: 978-83-07-03463-8

isbn:

СКАЧАТЬ id="n20">

      20

      W rzeczywistości pierwsze odkrycie dotyczyło polonu, rad odkryli pół roku później.

      21

      Chodzi tu o okres Węgierskiej Republiki Rad 1918–1919, po którym Márai, pod naciskiem rodziny, opuścił Węgry i udał się do Niemiec, gdzie miał podjąć studia dziennikarskie.

      22

      Mowa o Napoleonie II Bonaparte, jedynym synu Napoleona i Marii Ludwiki Austriaczki, który jako następca tronu I Cesarstwa Francuskiego nosił także tytuł króla Rzymu.

      23

      Elek Fülöp László (1869–1937) – węgierski malarz znany jako Philip Alexius de László. Malował portrety osobistości z rodzin królewskich i arystokratycznych, po ślubie z księżną Dublina uzyskał w 1914 roku obywatelstwo brytyjskie.

/9j/4AAQSkZJRgABAQEASABIAAD/2wBDAAMCAgMCAgMDAwMEAwMEBQgFBQQEBQoHBwYIDAoMDAsKCwsNDhIQDQ4RDgsLEBYQERMUFRUVDA8XGBYUGBIUFRT/2wBDAQMEBAUEBQkFBQkUDQsNFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBQUFBT/wgARCAijBXgDASIAAhEBAxEB/8QAHAABAAICAwEAAAAAAAAAAAAAAAUGBAcBAwgC/8QAHAEAAgIDAQEAAAAAAAAAAAAAAAUEBgIDBwEI/9oADAMBAAIQAxAAAAHJvvzNUCXVLb9KK6c8Ec3mFmU/REUDadY6RXpSWqle052+V71Idcq7VrGuz+m19FpW5/blOU2fnggb4DHs/RbVeqtlYuLdU0tn6k2ahm4EriyddYc8K3B3WTXln6roohp3ie05x8jwozlGyT0q1X2XGdLrsyjaChm7Epd574+zHyYWM1+ysf3wdsWdvzeSiW54c+e89PazxjK9dMS2q9b7TheiwwLFWYy8I5tWtPzQJGu2Ui24dkgSUfY+6kuHPCqs+XDwV+wGcbW+wMitW9Tm4dH2s3iwdixq5WmNsrEFaXMSCz1oy8rNncUdz9OCiX88fbbjU+iZj+s1ezY2sNhrN/XO8ddLc9sPQ9iXBTrLa8ROZeRslyobtHyDD2pweyIroiCrXyNqe3G/V2A2GplVG2c6/wBuN/1lJS9jXcd2bKVBtCzRWWXNYsvO/XQc64Uro6CUsNY+EUy1a5tc3F216b7q9E3S9bkKRcU98puxe5BO6O8o7qNgrefwafhWCN6KguHFI5qjO51a1q/P6/rB1rYl9ziM7i5qfvHu6jOPh9qS65xsgeR9Qv8AFXVRTthQ3DCPm5+sL5qyxc2mZr6HYIGG2Jq9ot6xZWtscfIKU35cNWfLgGJ95Cdp1hZ+zP6tWJVrRCz2Zxzxyi1B4AAAAYURZD2FVKnsaH6VXZeEtnNAfBWGIeAAHo+Ptn5GYNh4eQtaXnPq1yUTdZzbXA30y5laYAhnAAAAY9Xt/NggQcTNwl3T5UNsEkmBRHYeAAAACGmTDRVfuzwNwUwOd83BzEj5A5jYwibQAAAHHLIx4qd6nMPU967py+pKnbOVCdgkmAAAAOOWRXe6cxLUr1ptCm3W0Lafbe5TG4V6eAAAeivz/LONBVjYlfuyeJlciZi7K9YXFTachXJAAAPRQ74sS+qR14170BFdtdbFzUM6FneOaa2BZJAAAAhuZg8hUyGu2F0qvTtUuLnb/p7hFNDVkAAAA45ZedMVNmkbV2ycg9hdPcVJqGnIAAAAAccsipLauyPnjnikPA8AAAAAAAAAAAAAAAAA9AAPAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAPQPAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAORkOOePAPAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAD0PnCl6s8RdoYgAAAAAAB6GPxL1ZIh7QAAAAAAAA9A8AAAAAAAAA9A8AAAAAAAAAAPQPAAAAAY+7DIY3VJ15zAYeyHHPETcHgAADq7daW5XsmCxalbVWzPqMoEHdtj6iJehPAX7wAAAHz9RDDRIY2tbL02uT2XTpKDunM/XWxUE4Ke2AAAAD04UKxXZP0Tmrb9Yl/TO6m2hF2Zo5hZAAAAA9Ojt1vZei1+e7tT7L05/GXq66sI9iHL7KAAAAAcdOJr++pNmV6Z120jbNqti1rtw2uOV2cMQAAA9I2l2qk9tpt913sTXknVsuh3rWMTdtznr7OM28NOQAAAGHATFG6rWbTESEK9gyOPkY8jXexwW8AAAAAHz8VuD6Gh2JzUOqLslseN7bUsuY45bQAAAADDjuqqdWrF/hM6j7sLrXpustouyhw66B4AAAACoPIVvgfiLsy6b6YXLeQ/q26/2BX5wUF4AAAApd0pd6S9Pz39PRK/kuHO39v7NW7Rj7ORTm4AHg1hs+JvSWKq2zOtzDwKBtiLx9x57oUpz3qPb5OrJFaYgAAhJvHbxdVWZb+vVSlSVjxao0pmxYKdW7yFjIEi2irsg8AA45z815b8rvvKXVd9zsibp1PtDnKjbOUXkVNpmBXJAAAMzW0/LZHU6zq7Z2JK6M9VbASezDvddNpre7MfISTA05gABHay27hdGr/TTti8L5EfSdjsPTHqa/fdGPkIpwacgAY+/DEp+w1rV4dQvaPsx6zbkXbx8/evJOrYH3RrzpzCuMAAYErVzW7Pl2KBH9UqVSoDGtBnHMLXE3RtRhZtRahG2AAekJVNhdPQEVf+Lag76v12xiCoKpVvUy55YghnAAx9+ELVth/PQkUfUNkcQN0fGWUmmCjHl5VizxtgJ5YAHood8wbUsrebNZc3TWe2woG+r2Lure/DvnNR7SeQct0dNBe5qPyfTv464rdhM4uuNnWNf0spVGeIy2v2CzZCo2xZm40Pl3lLlzFb6Y+y5R8XYKqzouxqXdWEf7HM7GAMbJb8NZX/ADui5qMSQ1FfXESxca4uCSXK/ettkxN2t5adyLWrzRyi0AABW6/sRfEmBl61tDOPYvvUexouyU+9X7QVydXWbuzbsmmBxi3gAemtM26/XVKzi9tU5052nJ1rbtGXzI0iwtI0Z3Szb5PDj1rAADp1xs1blWD1fWtbDA2xhdmtYe3azq1ssk7No94qszVMyWBn1dkCuSAYeutorqni+YqAsEHYHVW8CJtu/wAVuM98uWsttwWePfMdHfRHYLJIAiZZP0xcfZNXX9FsT5j6pj7sXDiKZJ17b1rsT4r0+r3Hq7VUkEE4A6qlclggxuTU+u3qrhxW+uFuk8ymzjiHZtcbHo8LdZZbDzKO5BVKAFTth1Dp/wA3LWHSq9fI/sqcXZfa/wBtNZR9s6p2tD1dlE3DEy64wCvTwBWrKbRYPPzdfWddeY3Cq7mHsauZtGl69mR/ap7WpbEo94axQ5zYAB8fbZ5G4Fhr1sVVWw16xdRrUNn4GeHbYa9bucWCp2vkgngkmcjI4rVlNItE7rr8WtZTca98bMaxa/n6qjMEswAAAB0d/wASteo7vj2bsNT1ZsLHsKyRrjZPX2VNoFTaAAAAB6awt0jldNrmp9i481M1a22hDTCCbyKI7AAAAAKfnWJcFOsrbkZdigUWwWTlfv8Aoc9fAAAAB6Rutts4HRq/26u25H+HdrDbPXG29nJRXQYegAAAVmvbBxulV2Ei7ji7sYTDvaFu+xzx8AAAAANebD67SshansmHsMGPpm0eljH65X4++aWIF+8AAAClddn46nWoT7sP0qk0KcsfO7DtHO34AAAAeio246hx+t9sddiXwVF218S9X19HO7AGv0AAABrrYvzaVsBUtnfDmHB0janzs8jpXjmjuQg7gAAAHX2NmOP2/bbj089oOrtNeQasgDkZDjnjwDwAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAD0DwAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAADkZDjnjwDwOMGXqz3X2aMw15AAAAAAAHoAB4AAAAAAAAAAAAAAAAAA+c/PpgZ0jXyIm0AAAAAAAAhoS2K7oKo0DwAAAAAAAPQPAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAPQPAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA9DCy5Wr6ETaAAHIyOCvM41hjerXV2TbM1jarQ3ixVgjKEplbRdHfzi

1

Prawdopodobnie chodzi tu o Joshuę Reynoldsa (1723–1792), angielskiego malarza, jednego z najwybitniejszych portrecistów, kolekcjonera i teoretyka sztuki, założyciela i pierwszego przewodniczącego Royal Academy of Arts. (Jeśli nie zaznaczono inaczej, przypisy pochodzą od tłumaczki).

2

János Arany (1817–1882) – pisarz, tłumacz, dziennikarz, wielki patriota, uczestnik węgierskich walk o niepodległość 1848–1849, uznawany za jednego z największych poetów i epików w historii literatury węgierskiej.

3

Brytyjska firma Vickers oraz francuska Schneider-Creusot – znane przedsiębiorstwa zbrojeniowe.

4

Słowa te przytacza w swojej książce poświęconej Heltaiemu Géza Hegedűs – gdy przed wojną przy okazji ankiety dla „Színházi Élet” (Życia Teatralnego) zapytano Jenő Heltaiego, gdzie i kiedy chciałby żyć, miał on odpowiedzieć: „Tu i teraz – jeśli to możliwe”. Jenő Heltai (1871–1957) – węgierski pisarz, poeta, dziennikarz, dramaturg, producent, autor tekstów piosenek.

5

Węgierskie oznakowanie etykiet leków pod względem siły działania obejmuje cztery kategorie: + oznacza silne lekarstwo sprzedawane na receptę, ++ – truciznę, symbol # – środki nasenne i uspokajające, ## – środki psychotropowe, narkotyki.

6

Filler – drobna moneta węgierska, grosz. W latach 1926–1946 sto fillerów równało się jednemu pengő.

7

Besenyő jest składową wielu nazw mniejszych miejscowości w różnych częściach obecnych oraz historycznych Węgier.

8

Jean Guéhenno (1890–1978) – francuski pisarz, eseista i krytyk literacki. Tom, o którym mówi tu Márai, to wydany w 1934 roku Journal d’un homme de 40 ans.

9

Maurice Barrês (1862–1923) – francuski pisarz, członek Akademii Francuskiej, rzecznik poglądów konserwatywno-nacjonalistycznych, związany z ruchem Action Française. Na przełomie XIX i XX wieku odegrał dużą rolę w życiu umysłowym Francji.

10

Rechts stehen… (niem.) – Stać po prawej stronie, myśleć jak strona lewa (przyp. węg. wyd.).

11

Sieg, großer Sieg! Ich sehe alles rosenrot (niem.) – takie ostatnie słowa miał wypowiedzieć Karol May 30 marca 1912 roku. Przyczyną jego śmierci było silne zapalenie oskrzeli, dodatkowo powiązane z astmą, oraz zatrzymanie akcji serca, choć podejrzewa się również, że był to rak płuc. Winnetou natomiast zmarł od strzału w pierś.

12

Cytaty z Rozmów z Goethem Johanna Petera Eckermanna w tłum. Krzysztofa Radziwiłła i Janiny Zeltzer.

13

Jest to nie tyle cytat, ile parafraza fragmentu rozmowy z 25 lutego 1824 roku w polskim przekładzie brzmiącego następująco: „To, co wolno było mówić starożytnym Grekom, dziś już nam nie przystoi, a tego, co krzepkim ludziom z epoki Szekspira przypadało do gustu, Anglik z roku 1820 już nie może znieść. Ostatnio odczuwa się nawet potrzebę specjalnego wydania dzieł Szekspira na użytek rodzin”.

14

Carl Ludwig Börne, właśc. Löb Baruch (1786–1837) – niemiecki pisarz, publicysta i krytyk literacki, związany z propagującym idee wolnościowe i konstytucyjne ruchem Młode Niemcy.

15

Béla Tóth (1857–1907) – węgierski pisarz i publicysta. Napisał ponad tysiąc felietonów, ale największy sukces przyniosły mu teksty z jego stałej rubryki Esti levele СКАЧАТЬ