Жанчыны ў жыцці Уладзіміра Караткевіча. Дзяніс Марціновіч
Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Жанчыны ў жыцці Уладзіміра Караткевіча - Дзяніс Марціновіч страница 10

СКАЧАТЬ (поўную цытату гл. ніжэй), дзе сустракаюцца наступныя радкі:

      «Але развеяў шчасце, нібы дым,

      Лісток, напісаны рукой чужою:

      Ты замужам,

      ты знікла,

      ты з чужым».

      Хутчэй за ўсё, шлюб сапраўды меў месца. Што датычыцца празаічных твораў, то Караткевіч хутчэй за ўсё імкнуўся пераканаць самога сябе ў свабодзе дзяўчыны.

      Таму апошнія надзеі, якія маглі быць у пісьменніка, зніклі.

      «И все же, я почему-то не верю», – напісаў ён Гальперыну 23 лютага (БДАМЛМ. Ф. 56. Воп. 2. Спр. 13. Арк. 7). Да гэтага ліста быў прыкладзены верш «Калі ў жамчужніцу пылінка трапіць…», напісаны 13 лютага і прысвечаны С. М.:

      «Няўжо былі вы: Пушча над азёрамі,

      Асенні холад, здзірванелы шлях,

      Два небы, дзве маленькіх карты зорных,

      Што ззялі блізка ў дарагіх вачах.

      Але развеяў шчасце, нібы дым,

      Лісток, напісаны рукой чужою:

      Ты замужам,

      ты знікла,

      ты з чужым».

      Сітуацыя атрымалася вельмі двухсэнсоўнай: дзяўчына з восені ліставалася з Уладзімірам і, хутчэй за ўсё, намякала на магчымасць будучага шчасця.

      Паколькі Святлане не хапіла смеласці прызнацца, яна напісала ліст, а потым разам з Мішам з’ехала ў іншы горад (пра апошні факт можна сведчыць фраза «ты знікла»). Дзяўчына і Караткевіч наўрад ці афішыравалі ўласныя стасункі, таму пра іх ліставанне ніхто не ведаў. У той жа час адрас Уладзіміра магла мець толькі Святлана.

      Доўгае рэха…

      Што было рабіць Уладзіміру Караткевічу? Недвухсэнсоўны адказ гучыць у вершы «Недасланы ліст»:

      «Што рабіць, як кахаеш замужнюю, —

      Не адкажа і Саламон. <…>

      Ён, напэўна, харошы хлопец,

      Але хай нават дрэнны…

      Ён твой.

      Бык не ўкрадзе новай Еўропы,

      Здохне лепей на лузе з травой.

      І нямае ў маім законе

      Слоў такіх, каб дазволіць маглі…

      Заплаціць смяротнай абразай

      Самай лепшай з зямных кабет».

      Згадкі пра былое каханне пэўны час сустракаліся ў паэзіі Караткевіча. Напрыклад, 26 верасня 1957 года ў вершы «Каханне і камендант» ён элегічна ўспамінае мінулае:

      «У студэнты мяне запішыце,

      Дайце тэрмін, дакуль гуляць,

      І каханую тую вярніце,

      Ад якой не хацелася спаць.

      І няхай хоць да самай смерці

      Будзе рына мне на дазвол,

      Каб вярнулі знову ў сэрца

      І каханне старое, і боль».

      Праз некалькі дзён, 29 верасня, Караткевіч піша адразу два вершы. Першы з іх, які мае назву «Песня», надзвычай цікавы. Гаворка ў ім, як і ў вершы «Ліст дзяўчыны», вядзецца ад імя ўкраінскай паненкі («…на Украіне хлопец чакае»), якая сумуе па беларускім хлопцу («З ніў беларускіх / Хлопец бялявы»):

      «Колькі начэй

      Вы ў садочку не спалі?

      Колькі вачэй

      На вас пазіралі?

      Што гаварылі

      Суседкі СКАЧАТЬ