Хараҥа сискэ. Урсун

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ буолбуттара.

      Костя алта саастааҕар куоракка, Сайсары күөл үрдүгэр, олорбуттарын үчүгэйдик өйдүүр. Аҕалара «Ыстахаанабыс» артыал диэн кирпииччэ оҥорор сиргэ үлэҕэ киирбитэ. Ийэлэрэ оҕолорун көрөн дьиэтигэр олороро. Икки эдьиийдэрэ оскуолаҕа барбыттара. Күнүс үчүгэйдик оттуллубат тымныы хаптаһын бараахтарыгар Костя уонна үс саастаах балта Тамара хаалаллара. Сэрии кэннинээҕи сыллар буолан, олох ситэ көнө илик быһыылааҕа. Дьэҥкир арыы, хара килиэп бэрт эрэйинэн көстөрө. Үлэһиттэрэ диэн аҕалара эрэ этэ. Костя оччолорго аччыктыырын умнубат. Балта Тамара сүүрэн иһэн, охтон, тиэрэ сытар кыра олоппос атаҕар айаҕынан атыллан, Аппа Уҥуор балыыһаҕа сытан, сүһүрэн, өрүттүбэккэ өлбүтэ. Аҕалара кыыһын куорат кылабыыһатыгар илдьэн көмтүм диэбитэ. Костялаах Даша иккиэн куордаан оҕо балыыһатыгар уһуннук сыппыттара. Күһүн муус ылыыга аны Костя Сайсары күөлгэ ууга түспүтүн аҕата быыһаабыта. Онон биир сыллаах куорат олоҕо ыараханнык ааспыта. Дойдуларыгар кыыстара Марианна уонна ыалга сүөһүлэрэ хаалбыта. Хара үлэҕэ сылдьар аҕаларын ыарыыта бэргээбитэ. Дьонноро сүбэлэһэн, ийэлэрин кытта оҕолор дойдулуур, аҕалара балыыһаҕа киирэн эмтэнэр буолбуттара, үтүөрдэҕинэ үлэлиэх, кинилэргэ харчы ыытыах буолан, тус-туспа барбыттара. Ийэлэрэ оҕолорун илдьэ дойдуларыгар эмиэ борохуотунан айаннаабыттара. Костя, кинилэри атаара бириистэҥҥэ киирбит аҕатын сайыһан, борохуот тэйэн эрдэҕинэ ууга түһүөхчэ буолбутун саха дьоно тутан ийэтигэр илдьибиттэрэ. Аҕалара дьонуттан хаалан уонна, арааһа, ыарыытыттан харааран, соҕотоҕун туран хаалбытын Костя уол ытаабыт хараҕын кыламанын быыһынан көрөрө. Тутан истэхтэринэ, киһи аһыныах:

      – Аҕаа, аҕаа!.. Мин эйигинниин хаалабын! – диэн хаһыытаабыта. Көр, аҕатын таптыырын кини онно аан бастаан сытыытык билбитэ…

      Кинилэри, биллэн турар, ким да каютанан хатаҕалаабатаҕа. «Пус-пас» тыаһыыр, паар күүһүнэн тоҥонох курдук хамсыыр ыстаал шатун, билигин санаатахха, борохуот эрдинэр көлөһөтүн эргитэр эбит, аттыгар тыастаах да буоллар, кэм сылаас сиргэ оҕолоох ийэлэрэ түбэспитэ – табыллыылара эбит.

      Итинник кинилэр эһэлэрэ, аҕалара суох, чугас аймахтарын, таайдарын Сөдүөт көмөтүнэн, ыал муннугун кэрийэн, Өрүөстээх диэн ынахтарын үүтүгэр өйөнөн, аҕыс сыл туспа олорбуттара. Куоракка хаалбыт аҕалара эмтэнэн, доруобуйата көнө быһыытыйан, урукку үлэтигэр төннөн, биригэдьиирдээн, маастардаан, арыый хамнас өлөрөр буолан, харчынан уонна баһыылканан быспакка хааччыйара. Хам-түм уоппускатыгар кэлэн барара. Ол эрээри аҕалаах эрээри, аҕата суох буолар кыһалҕатын соҕотох уол, Костя, ити сылларга толору билбитэ. Онуоха эбии тыа дьоно оҕолордуун, улаханныын, эмиэ уруккуларын курдук, ханнык эрэ Тэмэйэринэн хаадьылыыллара күүһүрбүтэ.

      Билигин аҕата суох буолар кыһалҕатын билэ сылдьар Костя уол, дьон этэринэн, дьиҥэр, аны икки аҕалаах аатырбыта. Биирэ – бэйэтин киэнэ, куоракка хаалбыт аҕата Уйбаан, биирэ – били хаадьы гынар Тэмэйэр Миитэрэйдэрэ – айбыт аҕата.

      Быһата, кини бу күн сирин көрбүтүгэр ол айбыт СКАЧАТЬ