Название: Genç Tulpar Hareketi
Автор: Amircan Alpeyisov
Издательство: Elips Kitap
isbn: 978-625-6853-68-3
isbn:
11
Abay Kunanbay (1845-1904):Büyük şair ve düşünür. Modern Kazak düşüncesinin oluşumuna katkıda bulunan en önemli şahsiyetlerden biridir. (ç.n.)
12
Mahambet Ötemisulı (1804-1846): Kazak topraklarını istila etmeye başlayan Rus Çarlığı’na karşı halkı silahlı ayaklanmaya çağıran ilk Kazak ozanıdır. (ç.n.)
13
Darmen: Muhtar Avezov’un “Abay Yolu” romanının kahramanlarından biri. Mehmet Akif Ersoy’un Safahat’indeki Asım’ı andırır. Modern eğitim almış olmakla birlikte, kendi köklerinden kopmamış, vatanı ve milletini seven, dürüst ve çalışkan bir karakterdir. (ç.n.)
14
Fatima Gabitova’nın ilk eşi, Kazak Ceditçilerinden Bilal Suleyev (1893-1937)’dir. 1926 Bakü Türkoloji Kurultayı’na katılan Kazak temsilcilerinden biri olan Suleyev, Sovyetler tarafından 1937 yılındaki aydın katliamları sırasında kurşuna dizilince, Fatima Hanım, ünlü şair ve yazar İlyas Jansügurov (1894-1938) ile evlendi. Ne var ki Jansügurov da 1938’de katledildi; bunun üzerine Muhtar Avezov (1897-1961) ile hayatını birleştirdi. Yazar, “Kazakların üç seçkin kişisi” derken, bu üç önemli aydını kastetmektedir. (ç.n).
15
Konsomol: SSCB Komünist Parti Gençlik Teşkilatı Genç Komünistler Birliği. (ç.n.)
16
SSCB döneminde, pasaportu olmayan köylü, şehirde ikamet edemiyordu. İkamet olmadan da iş bulmak ya da okumak mümkün değildi. (ç.n.)
17
Asan (Hasan) Ata: Asan Kaygı: 14.yy sonu-15.yy’ın ilk yarısında yaşamış ünlü ozan ve devlet adamı. (ç.n.)
18
Buhar Jırav (1693-1789): Kazakların sesi olarak ün salmış şair, “jırcı”. (ç.n.)
19
Leningrad: St. Petersburg’un Sovyet dönemindeki adı. (ç.n.)
20
Tulpar: Türk Mitolojisinde önemli bir yeri olan ve destanlara konu olan efsanevi uçan at. Gökyüzünden gelerek zor durumdaki insanlara yardım etmesinden dolayı kutsal kabul edilir. Tulpar kelimesine, Türkistan Türkleri’ninkiler başta olmak üzere birçok Türk lehçesinde rastlanır. Aynı zamanda Kazak bozkırlarından Altaylara, İdil-Ural’dan Kuzey Kafkasya’ya kadar pek çok Türk boyunun destanlarında, efsanelerinde canlı bir motif olarak yer alır. (ç.n.)
21
Kazakça da Yılkı (Jılkı) kelimesi, Türkiye Türkçesinde olduğu gibi başıboş bırakılmış at anlamında değil, safkan at anlamında kullanılmaktadır. (ç.n.)
22
Kuzey Kazakistan’daki Eneolitik devre ait (MÖ 4-3 bin) Botay kültürü yerleşmesi. Bu kültürün en önemli özelliği atın ilk kez evcilleştirilmesi ve at yetiştiriciliğinin önemli oluşudur. (ç.n.)
23
Külaş (Kulyaş) Bayseyitova (1912-1957): SSCB Halk Sanatçısı ünvanını kazanan ünlü Kazak opera sanatçısı. (ç.n.)
24
Rusça “infanteri general”, “süvari general” anlamına gelen “tamgeneral”, günümüzde orgeneral rütbesine tekabül etmektedir. (ç.n.)