Nilsin vəhşi qazlarla səyahəti. Selma Lagerlof

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ zaman bir cırtdan görməmişdi. Və cırtdan təbii ki, göründüyü hər yerə xöşbəxtlik gətirməsi ilə tanınırdı.

      Cırtdan gəlib daş döşənmiş həyətə çatan kimi, oradan güllə kimi qaçaraq dələnin saxlanıldığı qəfəsə doğru götürüldü. Qəfəs çox hündür idi, ora dırmaşa bilməzdi, bu səbəbdən də cırtdan anbara qaçıb oradan bir qarmaq gətirdi, qarmağı qəfəsə keçirdi və yuxarı dırmaşmağa başladı. Dənizçi kəndirlə dor ağacına dırmaşan kimi. O qəfəsə çatanda balaca yaşıl evin qapısını silkələməyə başladı, o sanki qapını açmaq istəyirdi. Qoca nənə bunları görsə də yerindən tərpənmədi. Çünki o yaxşı bilirdi ki, uşaqlar qonşu həyətin oğlanları gəlib dələni oğurlamasınlar deyə qəfəsə qıfıl vurublar. Qoca nənə gördü ki, oğlan qəfəsin qapısını aça bilmir və bu zaman dişi dələ də təkərin içərisindən çıxıb oğlanın qarşısında dayanıb. Oğlan dustaq edilmiş heyvanın dediklərini dinlədikdən sonra qəfəsin cəftəsini aşağı endirdi və yenidən qaçaraq qapıdan çıxdı və yox oldu.

      Qoca qadın bilirdi ki, həmin gecə artıq cırtdanı görə bilməyəcək, bununla belə o pəncərənin qarşısından çəkilmədi. Amma bir qədər sonra o qayıtdı. O elə tələsirdi ki, sanki uçurdu, ayaqları heç yerə dəymirdi. O yenidən birbaşa dələnin saxlandığı qəfəsə doğru istiqamətləndi. Uzağı yaxşı görən qoca nənə cırtdanın hərəkətlərini aydın müşahidə edə bilirdi. O həmçinin cırtdanın əlində nəyinsə olduğunu da ayırd edə bildi. Amma onun nə olduğunu təsəvvürünə belə gətirmirdi. Sol əlində gətirdiyi şeyi səkiyə qoydu, sağ əlində gətirdiyini isə özü ilə qəfəsin içərisinə keçirdi. O taxta ayaqqabıları ilə şüşə pəncərəyə elə zərblə təpik vurdu ki, kiçik pəncərə qırıldı. əlində gətirdiyini isə dişi dələyə tərəf uzatdı. Sonra o sürüşüb aşağı düşdü, aşağıda qoyduğunu götürdü və yenidən qəfəsə dırmaşdı. Növbəti anda isə o elə sürətlə qaçmağa başladı ki, qoca qarının gözləri onun hərəkətlərini izləyə bilməzdi.

      Amma indi artıq qoca nənə olduğu yerdə sakit qala bilməzdi, o koteci tərk etdi və evin arxa həyətinə keçib nasosun kölgəsində dayandı. O cırtdanın geri qayıtmasını gözləyirdi. Və həmin anda nənəni görən, maraqlanmağa başlayan bir başqa biri də vardı orada. Bu həmin evin pişiyi idi. O oğrun-oğrun sürünüb divara yaxın bir yerdə dayandı. İşıq düşən yerdən cəmi iki metr aralıda. Həmin soyuq Mart gecəsində onlar ikisi də orada dayanıb gözləməyə başladılar. Qoca qarı yenidən içəri, kotecə qayıtmaq barədə düşünməyə başlamışdı ki, elə bu anda səkidə yüngül ayaq səsləri eşitdi. Gələn hər iki əlində nə isə daşıyan, oğrun addımlarla yenidən qəfəsə yaxınlaşmaq istəyən bayaqkı cırtdan idi. Cırtdanın əlində daşıdıqları nə idisə ciyildəyirdi. Birdən nənə ciyilti səsinin məhz kimə məxsus olduğunu anladı. Cırtdan qəfəsdəki dələnin qoc ağacının koğuşunda qalmış balalarını bir-bir daşıyıb analarının yanına gətirirdi ki, onlar acından ölməsinlər.

      Qoca nənə səssiz-səmirsiz dayanmışdı, istəmirdi onu narahat etsin. Elə görsənirdi ki, sanki cırtdan onun varlığından xəbərsizdir. Cırtdan bala dələlərdən birini yerə qoyub ikincini özü ilə götürüb qəfəsə dırmaşmağa hazırlaşırdı ki, birdən ev pişiyinin parıldayan yaşıl gözlərini gördü. Pişik lap yaxında idi. Cırtdan yerindəcə donub qalmışdı, hər əlində bir dələ balası tutduğundan nə edəcyini bilmirdi.

      O geri çevrildi və qaça biləcəyi bütün istiqamətləri nəzərdən keçirdi, hazırda o artıq nənənin varlığından da xəbərdar idi. Çox tərəddüd etmədən irəli doğru addımladı əllərini bacardığı qədər yuxarı qaldırdı ki, nənə dələ balalarını əyilib ondan götürə bilsin.

      Qoca nənə bu inamın qarşısında özünü dəyərsiz bir insan kimi göstərmək istəmədi və əyilib ona tərəf uzanmış dələlərdən birini əlinə götürdü ki, oğlan digər dələ ilə qəfəsə dırmaşa bilsin. Sonra isə o geriyə qayıdıb nənənin himayəsində tərk etdiyi dələni də ondan götürdü.

      Növbəti səhər ferma sakinləri səhər yeməyini yemək üçün yığışanda, qoca qadın özünü saxlaya bilmədi və dünən gecə olanları təsfilatı ilə hamısını danışdı. Eşitdiklərinin qarşılığında ferma sakinləri yalnız güldülər və dedilər ki, qoca qarı onlara yəqin ki yuxuda gördüklərini danışır. Buralarda ilin bu vaxtı dələ balasına rast gəlmək qeyri-mümkündür.

      Amma nənə danışdıqlarından tam əmin idi, odur ki, onlardan xahiş etdi gedib dələni saxladıqları qəfəsə bir nəzər yetirsinlər. Sakinlər nənənin dediyi kimi də elədilər.

      Və onlar orada dörd balaca, yarıçılpaq, aclıqdan zəifləmiş, yarı kor dələ balaları gördülər. Balalar ən azı iki günlük olardılar.

      Fermer özü ətcəbalaları görəndə təsirləndi:

      – Hər necə olsa da, indi mənə bir şey dəqiqdir: bizlər bu fermanın sakinləri, indiyədək həm insanlar həm də heyvanlar qarşısında özümüzü laiqli şəkildə aparmamışıq. Davranışımıza görə utanmalıyıq. Bu sözləri dedikdən sonra fermer həm ananı həm də balalarını qəfəsdən çıxartdı və onlar qoca nənənin dizlərinin üzərinə qoydu.

      – Apar bu dələləri yuvasına qoy. O dedi. Gəlin onların azadlıqlarını yenidən geri qaytaraq

      Haqqıdnda çox danışılan, hətta qəzet səhifələrinə belə yol tapan əhvalat məhz bu idi. Amma dediyimiz kimi insanların əksəri bu hadisəyə izah tapa bilmədikləri üçün çoxlarına danışılanlar elə də inandırıcı gəlmirdi.

      VİTTSKÖVLE

Martın 26-sı. Şənbə günü

      Cəmi ikicə gün sonra daha bir maraqlı hadisə baş verdi. Bir dəstə vəhşi qaz uçaraq gəlib Vittskövle malikanəsinin yaxınlığında, şərqi Skone çəmənliyində yerə endilər. Bu dəstədə on üç vəhşi qaz vardı. Bədənlərində qazlaraməxsus boz rəngin müxtəlif çalarlarında lələklər vardı. Qazlardan biri isə erkək ev qazı idi, onun belində əynində dəri şalvar, yaşıl köynək və yun, papaqlı poluver olan balaca bir oğlan vardı.

      Onlar indi Baltik dənizinə yaxın yerdə idilər, qazların adətən endikləri yer dənizin qumlu sahilləri olurdu. ətrafda bir neçə yerdə seyrək bitən şam ağacları da gözə dəyirdi. Adama elə gəlirdi, əvvəllər burada qum fırtınası olmuşdur.

      Qazların başı artıq bir müddət idi ki, yeməyə qarışmışdı bir neçə cavan oğlan gəzərək çəmənliyin kənarına gəldilər. Keşik çəkən qaz oğlanları görən kimi qanad çalıb səmaya qalxdı, çığır-bağır saldı və dəstənin digər üzvlərinə yaxınlaşmaqda olan təhlükə haqqında məlumat verdi. Vəhşi qazların hər biri qanad çalıb səmaya qalxdılar, bircə ağ erkək qaz heç nə olmamış kimi çəmənlikdə ot yeməyə davam edirdi. O görəndə ki, bütün dəstə üzvləri qorxu içərisində havaya qalxdı, üzünü onlara tərəf çevirib sakitcə dedi:

      – Qorxmağa СКАЧАТЬ