Итил суы ака торур / Итиль река течет. Фаттах Нурихан

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ би дә кылычын идәнгә орды, аннары иелеп алды да кире кынына салып куйды.

      – Әйдәгез ашарга, – диде Койтым бикә, тузган чәчләрен төзәткәләп.

      – Башта эчик, – диде Күрән би, кипшергән иреннәрен ялмап, басынкы гына.

      Аякчы чүлмәк кертте. Күрән би, чүлмәктән әчкелтем әйрән агызды да йотлыгып эчеп җибәрде, аннары кунагы белән хатынын сыйлады.

      – Инде тынычланып сөйләшергә дә була, – диде ул, урынына утырып.

      – Була, – диде Ямгырчы би дә.

      – Сүзеңне кире ал, – диде Күрән би.

      – Алам. Кире алам, кире алам, – диде кунак.

      – Инде әйт: күпме сорыйсың? – диде Акбүре ыруының башы, җиңел сулап.

      – Мең тиен. Булмаса – йөз төлке, булмаса – утыз кеш, – диде кунак.

      – Күбрәк, – диде Күрән би.

      – Күп түгел, – диде Койтым бикә, ирләрне тизрәк килештерергә теләп. – Тотыш угланның белексезлеге өчен ата-ана языклы булмаса да, Ямгырчы би чыннан да оятка калды.

      – Белегез: бу – калым түгел, – диде Ямгырчы би, кисәтеп. – Кызымны мин үзем белән алып китәм.

      – Калым да булмагач… күбрәк шул, – диде Күрән би, киреләнеп, шулай да килешкән сыман итенеп.

      – Калым түгел. Кызымны алып китәм, – диде кунак, кабатлап.

      – Ярар, – диде Күрән би, килешеп. – Талау күргән өчен сиңа миннән йөз төлке. Калым турында аерым сөйләшербез. Быел көз мин сиңа кодалар җибәрермен. Йола, түрә кушканча туганлашырбыз.

      – Белмим әле, би, – диде кунак, ялындырасы килеп. – Күңелем бик кырылды. Иң элек кызны табарга кирәк, шуннан сөйләшербез.

      – Тапкансың кайгырыр нәрсә, би! – диде Койтым бикә, елмаеп, сүзне уенга борып. – Тотыш угланның качып китүләренә, югалып торуларына без инде күнегеп беткән. Кызыңа берни булмас. Яшь киекләр кебек туйганчы качып йөрерләр-йөрерләр дә үзләре үк кайтып килерләр.

      XXI

      Ана кеше үзен шулай юатса да, качаклар икенче көнне дә, өченче көнне дә кайтмадылар. Ул арада Тотышның югалуы, кунак кызын алып качуы турында бөтен тирә-як белеп өлгерде. Төрле имеш-мимеш китте. Кайберәүләр ачыктан-ачык ачу белдерде: Тотышның мондый кыланышларына түзеп торырга ярамый, диделәр, бер-бер эш кылмыйча, без аннан котыла алмабыз, диделәр. Утташ кам инде сөенеп бетә алмады. Ул тагын да, бер дә курыкмыйча, ыру башына аның качак углына каршы яман сүзләр сөйли башлады.

      Кеше арасындагы мондый имеш-мимешләр бинең үзенә дә, аның өендәге башкаларга да ишетелде. Яшьләр югалуга дүртенче көн булды дигәндә, караңгы төшкәч, борчылып, Күрән би үз янына Акбога белән Котанны чакыртып алды.

      – Эзләргә кирәк булыр, – диде ул угылларына. – Бүген үк чыгып китегез. Берегез түбән төшәр, икенчегез югары менәр. Үзегез качыргансыз – үзегез табыгыз!

      – Аның башбаштак булуында безнең эшебез юк, – диде Котан, йөзен чытып.

      Төсе-бите белән дә, холкы белән дә Котан нишләптер Утташ кам ягына тарткан иде. Ул, туган атасының сүзен тыңлауга караганда, СКАЧАТЬ