93-cü il. Виктор Мари Гюго

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ yaşları içində səsləndi. – Mən sizin ixtiyarınızdayam! Əmr edin! Bütün əmrlərinizi yerinə yetirməyə hazıram!

      – Mən səni bağışlayıram, – qoca dedi.

      7

      Otuz altı saatdan sonra onlar artıq sahilə yaxınlaşmışdılar. Qalmalo mahir dənizçi idi. Bacardıqca sahilə yaxın sürüb qayığı quma oturtdu.

      Qalmalo soruşdu:

      – Necə əmr edirsiniz, monsenyor: irəlidə gedib sizə yol göstərim, yoxsa arxanızca gəlim?

      – Heç biri lazım deyil, – qoca dedi. – Hərəmiz bir tərəfə getməliyik. Sən buranın meşələrini tanıyırsan?

      – Mən burada hər yeri tanıyıram.

      – Qulaq as, Qalmalo. Sən sağa gedərsən, mən sola. Silahını gizlət. Çəpərdən özünə bir paya çıxar. Əvvəlcə Sent-Oben meşəsinə girərsən. Orada dərənin kənarında böyük bir şabalıd ağacı var. Bu ağacın altında dayan. Bayquş kimi ulayıb siqnal verərsən. Bizim parolumuz belədir: «Silah başına! Kimsəyə aman verməməli!» Demək, dərədə üç dəfə siqnal verərsən. Sonuncu siqnalı verdikdə sanki yerin altından bir adam çıxacaq. Bu adam Planşenodur, ləqəbi də «Kral qəlbi»dir. Sən bu kokardanı8 ona göstərərsən. Daha sonra meşələri dolaşıb orada gizlənən monarxistlərlə danışarsan. Sən La-Turq qəsrini tanıyırsanmı?

      – Əlbəttə. Bu ki mənim ağalarımın ata-baba qəsridir. Orada yeraltı yol da var. Bu yolun olduğunu məndən başqa heç kim bilmir. Onu mənə atam göstərmişdi. Mən meşədən qülləyə qalxa bilərəm. Qüllədən də meşəyə elə qayıdaram ki, heç kəs məni görməz.

      Qoca bir müddət susdu.

      – Sən, yəqin, yanılırsan. Orada belə bir yol olsaydı, mən bilərdim.

      – Monsenyor, mənə inanın. Divarda bir daşı çevirmək lazımdır.

      Qoca, deyəsən, inanmadı.

      – Yaxşı, – dedi, – boş yerə vaxt itirməyək. Sonra Monşevriye meşəsinə gedərsən. Ordan hərbi düşərgəyə keçərsən. Üzü qara adamlar görəcəksən. Onlar qəsdən üzlərinə his sürtürlər. Tapşırığımı onlara yetirərsən. Sonra isə digər düşərgələrə baş çəkər və hamısına parolumu çatdırarsan. Özün isə katolik kral ordusuna qoşularsan. Sağ qalmış bütün sərkərdələrlə görüşərsən. Mənim kokardamı göstər. Onlar bunun nə olduğunu bilirlər. Bu ayın axırına qədər mənim meşədə gizlənmiş beş yüz min əsgərim olmalıdır. Respublika ordusu – mənim şikarımdır. Bir də onlara de ki, ingilislər də bizimlədir. İnqilabı boğmaq lazımdır. Tapşırıqlarımı yerinə yetirə bilsən, sənə Müqəddəs Lüdovik ordeni verəcəyəm.

      8

      Qalmalo gözdən itənə qədər qoca yerindən tərpənmədi. Sonra bürüncəyinə bürünüb yola düzəldi. Çox hündür bir təpəyə qalxmağa başladı. Buradan bütün ətraf ovuc içi kimi görünürdü. Qoca uzaqlara baxmağa başladı. Kilsə zəngləri gecənin sükutunu pozurdu. Bu nə zəng səsləri idi? Yəqin, həyəcan zəngi çalırdılar. Bəs, görən, həyəcan zəngləri kimin üçün səslənirdi?

      Bu dəmir iradəli adam diksindi.

      Yox, ola bilməz ki, onu axtarsınlar. Onun burada olduğunu necə biliblər? Ola bilməz ki, kimsə bunu respublikaçılara xəbər versin. Axı sahilə bir az bundan qabaq çıxıb. Korvetdən isə, yəqin ki, heç kim xilas ola bilməyib.

      Artıq bir neçə dəqiqə idi ki, başının üstündə və arxada xışıltı eşidirdi. Əvvəlcə buna fikir vermədi, lakin səs dayanmadığı üçün geri döndü. Bir parça kağız idi. Külək sütuna yapışdırılmış kağızı yellədirdi. Yazı iri hərflərlə çap edilmişdi ki, oxuna bilsin:

      «FRANSA RESPUBLİKASI VAHİD VƏ BÖLÜNMƏZDİR!

      BİZ – MARNA NÜMAYƏNDƏSİ PRİYOR VƏ ŞERBURQ SAHİL ORDUSUNUN KOMİSSARI ƏMR EDİRİK: ÖZÜNÜ BRETAN ŞAHZADƏSİ ADLANDIRAN, XƏLVƏTCƏ QRANVİLDƏ FRANSA SAHİLLƏRİNƏ ÇIXMIŞ SABİQ MARKİZ DE LANTENAK QANUNDANKƏNAR ELAN OLUNUR. ONUN BAŞINA QİYMƏT QOYULUB. ONU HÖKUMƏTƏ ÖLÜ, YAXUD DİRİ TƏHVİL VERƏN ADAMA ALTMIŞ MİN LİVR9 VERİLƏCƏK. BU PUL ƏSGİNAS İLƏ DEYİL, QIZIL İLƏ ÖDƏNİLƏCƏK! ŞERBURQ ORDUSUNUN BİR BATALYONU TƏCİLİ SURƏTDƏ YUXARIDA ADIÇƏKİLƏN MARKİZ DE LANTENAKI AXTARMAĞA GÖNDƏRİLİR. KƏND İCMALARI ƏSGƏRLƏRƏ YARDIM ETMƏYƏ ÇAĞIRILIR. QRANVİL, 2 İYUN 1793-cü İL.

İmza: Marna nümayəndəsi Priyor».

      Qoca şlyapasını gözünün üstünə basaraq bürüncəyini düymələdi və iti addımlarla təpədən aşağı endi.

      Ətrafda heç kim görünmürdü. Lakin yolayrıcına çatanda kimsə onu səslədi:

      – Hara gedirsiniz?

      Qoca dönüb baxdı. Arxasında onun kimi ucaboy, qoca və saçları ağarmış bir adam dayanmışdı. Ancaq geyimindən yoxsulluq yağırdı.

      – Yaxşısı budur, siz deyin, mən haradayam? – qoca təkəbbürlə cavab verdi.

      – Siz Tanis mülkündəsiniz. Mən buranın dilənçisiyəm, siz isə buranın ağasısınız.

      – Mən?

      – Elədir ki var, cənab markiz de Lantenak.

      Markiz de Lantenak (biz bundan sonra onu belə adlandıracağıq) halını pozmadı:

      – Deməli, məni ələ verə bilərsiniz.

      – İkimiz də burada öz evimizdəyik: siz – qəsrdə, mən – meşədə. Siz Erb-en-Peyl fermasına gedirsiniz? Ora getməyin.

      – Niyə?

      – Orada göy mundirlilər peyda olub.

      – Çoxdan?

      – Üç gün olar.

      – Fermadakılar, qəsəbə sakinləri, yəqin, onlara müqavimət göstəriblər?

      – Yox, darvazanı onların üzünə açdılar.

      – Bəs belə, – markiz mızıldandı. – Deyəsən, həyəcan zəngi çalırlar. Görəsən, nə ilə bağlıdır?

      – Əlbəttə, sizinlə bağlıdır. Sizi axtarırlar… Gedək mənim hücrəmə. Bilirsiniz, cənab markiz, mənim hücrəm kasıb olsa da, etibarlıdır. Orda yatıb dincələrsiniz, sabah səhər göy mundirlilər çıxıb gedərlər, siz də istədiyiniz yerə üz tutarsınız.

      Markiz bu adamı başdan-ayağa süzdü.

      – Siz СКАЧАТЬ