Сайланма әсәрләр. Том 5. Сөембикә ханбикә һәм Иван Грозный. Айбиби / Избранные произведения. Том 5. Мусагит Хабибуллин

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ style="font-size:15px;">      Барысы да чыгып киткәч, Елена ире янына килде һәм нәфис куллары белән Василийның сакалын, кырылмаган битен сыйпый-сыйпый:

      – Ташлама безне, ташлама, олуг кенәз, ташлама мине ике нарасыем белән… Мин куркам, куркам, олуг кенәз! – диде.

      Василий кенәз хатынның йомшак кулыннан тотып алды, нык итеп, әмма чамасын белеп кысты да:

      – Васыятьнамәм күз алдыңда яздырдым, Еленушка, тәхетем баш балам Иванга калдырдым. Борчылма, барысы да әйбәт булыр. Олан балигъ булганчы, тәхеттә үзең утырырсың, ил-халык белән үзең идарә итәрсең, – диде.

      Бары тик шул. Ир-канатның нәкъ менә шул сүзләре канатландырып җибәргән иде кенәгинә Елена Глинскаяны. Бу аның өчен күктән төшкән бәхет иде. Бу хакта ул яшертен генә хыялланса да, кам таягын тотып, тәхеттә утырасын беркайчан да күз алдына китермәгән иде. Бөтен бер Рәсәй түрәсе буласы ич! Хәзер исә ул, ире шул хакта әйткәч, эчке бер елмаю белән үзен тәхеттә күрде, һәм аның каршына һәр бояр бил бөгә-бөгә килә икән. Алар арасында яше-карты бар. Ләкин аның күзләре алар арасыннан бары тик берәүне күрә – Иван Телепнёвны. Картларны ул ире кебек рәнҗетмәс, тәҗрибәләреннән файдаланыр, алар белән киңәшер, ә яшьләрен эшкә җигәр. Сөйгәне Иван Телепнёв аңа, угланы Иван балигъ булганчы, дәүләт эшләрендә беренче ярдәмчесе булыр. Ары таба күз күрер, чыгармы ул аңа кияүгә, юкмы… Мәгәр, иманы камил, ул аның терәге, ышанычы булыр һәм никахсыз ире. Чөнки аңа кияүгә чыгу ярамас, тәхетен югалтуы бар. Ә тәхет ире Василий тарафыннан баш угланы Иванга васыять ителде. Бу хакта ул беркайчан да онытмас. Яшь хатынның ни турында уйга калуын сизгән кебек, олуг кенәз:

      – Еленушка, Ходай Тәгалә мине вакытлы-вакытсыз алып китсә, ипле бул, азып-тузып, минем ат-исемемә тап төшереп йөрмә, яман кеше белән язмышың бәйләмә. Мине яраткан байларым моның өчен сине кичермәсләр, – диде.

      Елена ир-канатының күкрәгенә капланды да үксеп-үртәлеп күз яше белән елап җибәрде:

      – Син үлмисең, олуг кенәз, үлмисең, тәхетеңдә үзең утыр, үзең исән бул, сәламәтлән.

      Тик Елена теләген кабул итмәде Ходай Тәгалә. Рәсәй мәмләкәтенең олуг кенәзе Василий III тәхеттә 28 ел утырып, 1533елның 3 декабрендә дөньядан китте. Әнә шулай Рәсәй тәхете кенәгинә Елена Глинская кулына күчте. Күп тә үтми Елена күптән күңелендә йөрткән Иван Телепнёв кочагына иңде. Кенәгинә кадәр кенәгинәнең ир-ат белән урала башлавын сарайдагылар гына түгел, Дума боярлары да сизделәр. Боярлар арасында тол кенәгинәнең хәленә керүчеләр, шул ук вакытта яманлаучылар да бар иде. Дума әһеле, агасы Михаил Глинский көннәрдән бер көнне Елена янына килде. Бик озак сөйләшеп утыргач, күзенә бәреп:

      – Еленушка, Дума боярлары синең Ивашка Телепа белән уралуың килештереп бетермиләр, үпкә белдерәләр. Хак Тәгалә булса, ташла син аны, ахыры яман бетүе бар. Халыктан да яхшы түгел, бөек кенәгинә ич син. Бу хәлгә сине тәрбияләп үстергән җиңгәчәң дә каршы, мин дә. Сайла, Еленушка: йә Телепа, йә мин!

      «Син СКАЧАТЬ