Шигырьләр / Стихи (на татарском языке). Габделджаббар Кандалый
Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Шигырьләр / Стихи (на татарском языке) - Габделджаббар Кандалый страница 20

СКАЧАТЬ нечкә, буең һәм төз,

      Тәнең саф, гүйәки ак бүз;

      Әгәр дисәң дә сән бер сүз,

      Укыр идем йөз айати[415].

      Гаҗәбдер ки билең анчә,

      Ләбең[416] ләгъел, дешең гъөнчә[417];

      Юк ирде күрдекем бончә,

      Күрүбән күп кәмаляти.

      Үзең сылу, йөзең күркәм,

      Нәчә дисәм дә улыр кәм;

      Язарга фәһм[418] йитмидер һәм

      Кәгазь, кара, мәкаляти[419].

      Кашың кара сызылмышдыр,

      Дешең йинҗү дезелмешдер,

      Йөрәк-бәгърем өзелмешдер

      Гыйшык дотып сәңа катый.

      Сачең кара ирер төндик,

      Сачең ара йөзең көндик;

      Улыбмын имди Мәҗнүндик,

      Идеп гыйшык хыйаляти[420].

      Сәнең өчен, әйа җаным,

      Тәнемдә калмады каным;

      Бетебдер дәрде-дәрманым,

      Күрәчәк[421] ошбу халяти.

      Әйа җаным, кызыл алмам,

      Ки сәндин күңлеми алмам;

      Килүрсән – гайрени алмам,

      Идеп сәңа макаляти!

* * *

      …Колак салып ишет, җаным,

      Идәем бер хикәяйәти…

      Яратыбдыр сәне ул Хакъ,

      Кызыл йакут кеби һәм ак

      Йөзеңә салды күп рәүнәкъ[422],

      Идүбән күп ригайәти[423].

      Йөзеңне әйдәде гөлтик,

      Сачеңне кыйлды сөнбелтик,

      Ауазың итде былбылтик,

      Идеп фазли гъинайәти[424].

      Сылу әйләде үзеңне,

      Тулан ай итде йөзеңне,

      Идеп нәргистәй күзеңне

      Мөдәүвирсез бигайәти[425].

      Кашыңны әйләде кара,

      Ачык кыйлды ике ара,

      Һилялә охшашы вара[426], –

      Чигелмеш биниһайати!

      Йөзең биңзәр тәмам айа[427],

      Күрәнләр хур кеби сайа[428];

      Сәңа охшашлы, әйт, кайа? –

      Яңылдым бер бу айати.

      Йөзең охшар кызыл гөлә,

      Йөзеңдин нурларың агыла,

      Күрәчәк күзләр чагыла,

      Көнәш кеби шәрайати[429].

      Күзең гәр кешегә бакылыр[430],

      Күзеңдин утларың чакылыр,

      Кәлүбән сөрмә якылыр, –

      Кидәрер һәм бу сагъәти[431].

      Ки ак йакут кеби балкып,

      Ике садрең тора калкып,

      Ки күлмәк үтәли балкып, –

      Нуры улыр галямати!

      «Мөбарәк къамәтең хубий…»

      Мөбарәк къамәтең хубий[432],

      Үзең мәхбүбләрнең хуби[433],

      Ки тугаймусың күби[434]? –

      Бу галәм бәрчидә нәбат[435]!

      Кашың карасыдин сәүдем,

      Ки күрмәен сәне сәүдем.

      Җанка… суйдым (?),

      Вә илля соңрада һәйэат[436].

      Сәнең исмең зикер әйләп[437],

      Сыйфатыңны фикер әйләп,

      Ки һушың гакълыми бәйләп,

      Вә СКАЧАТЬ

<p>415</p>

Айати – аятьләрне (догаларны).

<p>416</p>

Ләбең – иренең.

<p>417</p>

Гъөнчә – чәчәк бөресе.

<p>418</p>

Фәһм (фәһем) – аң, аңлау, төшенү.

<p>419</p>

Мәкалят – мәкаләләр; бу очракта: сөйләр сүзләр.

<p>420</p>

Хыйаляти – хыялыйларча.

<p>421</p>

Күрәчәк – күргәч.

<p>422</p>

Рәүнәкъ – яктылык, нур.

<p>423</p>

Ригайәти – ригайәтне: олылауны, игътибарны.

<p>424</p>

Идеп фазли гъинайәти – фазыйльлекне (өстенлекне, камиллекне) бүләк итеп.

<p>425</p>

Мөдәүвирсез бигайәти – бик тә туры карый торган.

<p>426</p>

Һилялә охшашы вара – айга охшашлыгы бар.

<p>427</p>

Биңзәр… айа – айга… охшаш.

<p>428</p>

Сайа – саный.

<p>429</p>

Көнәш кеби шәрайати – шартлары (сыйфатлары) кояш шикелле.

<p>430</p>

Бакылыр – багылыр: төбәлер, карар.

<p>431</p>

Кидәрер һәм бу сагъәти – бу сәгатьләрдә һәм җуяр (шунда ук юкка чыгар да).

<p>432</p>

Къамәтең хубий – буй-сының гүзәл.

<p>433</p>

Хуби (хубы) – яхшысы, әйбәте, матуры.

<p>434</p>

Тугаймусың күби – күпләп, күп булып туганмысың.

<p>435</p>

Бу галәм бәрчидә нәбат – бу галәм яшеллек (гөл-чәчәк?) белән тулы.

<p>436</p>

Вә илля соңрада һәйэат – әмма соңында үкенеч.

<p>437</p>

Зикер әйләү – искә төшерү, кабатлау, гел истә тоту.