Повестьлар һәм хикәяләр / Повести и рассказы. Мирсай Амир

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ тупас рәвештә борылып китәр дип көтә идем. Ләкин, гаҗәпкә каршы, бу минутта Гаяз миңа таныш булмаган ягын күрсәтте. Имәлинең үзенә караганда да әшәкерәк җавап белән шапылдатып күреште:

      – Шәп… Тик мин Ильяс түгел, әнә ул, – дип, мине күрсәтте.

      – Ә-ә… – дип сузды Имәли, аның тавышы кинәт йомшарып калды, – кала зимагурымыни? То-то…

      Гаязның батыр җавабына кәефләнеп, барыбыз да көлдек, мин Имәлинең яныма килүен көтмәдем, үзем башлап кулымны суздым:

      – Нихәл, Имәли абзый, көннәр ничек үтә?

      – Күрмисеңмени, Имәли абзаң бөтен авылга баш! – диде ул, шакылдавыгын каккалап алды. – Влач алган кеше бит без, как жы! – Аның тавышы тагын күтәрелә башлады.

      Ибрай Имәлинең болай тупас кылануларын ошатмады.

      – Тукта әле, Имәли, чәпчемә әле син, – диде ул. – Синең кем икәнеңне беләбез инде, миңа бик матур сүзләр сөйләгәнең бар бит синең. Менә кунаклар белән чынлабрак сөйләшеп кара әле син. Кирәкмәгәнгә әдәпсезләнәсең, алар бит шәһәрдән килгән кешеләр. Үзең рабочий дип үлә торган кеше, менә бусы рабочий егет. Чибәр егетләр алар.

      Ләкин Имәли йомшармады, шул ук күтәренке тавыш белән шундый ук әшәке сүзләрен кыстыра-кыстыра, безгә бәйләнде:

      – Чибәрләрдер, чибәрләрдер, алар кебек чакта без дә чибәр идек. Ә соң сез нигә кайттыгыз, эчәргә кайттыгызмы, мөгаллимәбез артыннан өстерәлергә кайттыгызмы? Мөгаллимә шәп бит безнең, матур егетләрне бик тиз әйләндерә торган мөгаллимә…

      – Тукта әле, Имәли абзый, нигә алай урынсызга…

      – Туктатма, туктатма, беләм, икесен дә буш куймассыз. Кайтып киткәләүчеләр булгалады инде бездә… Күрербез, тукта! – Ул, әллә нинди тирән серләр аңлатырга теләгән төсле бармак янап, «тукта» дигән сүзенә яңадан басым ясады: – Тукта! Тукта, күрербез. Тукта, менә тыңлап тор. – Ул, шакылдавыгын селкеп, «тук-та» дигән тавыш чыгарды. «Тук-та» дидеме? Тукта! Тукта-а!..

      Шул ук сүзне авызы белән дә, шакылдавыгы белән дә кабатлый-кабатлый, безнең яннан китеп тә барды.

      – Тук-та. Тук-так, тук-так… Так-тук. Тук-та. Тук-тук…

      Имәлидән калгач, озакка сузылган тынлыкны Гаяз бозды:

      – Нинди бәндә булды бу?

      Ибрай оялып кына җавап бирде:

      – Яхшы кеше ул үзе, тик әзрәк төшереп чыккан, шайтан…

      Имәли шулай минем күңелемдә аңлашылмый торган ямьсез тойгы калдырып китте. Башкалар өчен дә күңелле булмады булса кирәк: Ибрай, юаш кына саубуллашып, үз ягына борылды; без, үзара бер сүз дә әйтешмичә, өйгә кердек. Шакылдавык авазы һаман колак төбемдә яңгырый, аермачык итеп «тук-та!» ди иде.

      V

      Вакытның шактый соң булуына карамастан, өйдә чәй табыны көтә иде. Әни, безне шаяру катыш шелтә белән каршы алып, үзенең көтә-көтә арып беткәнлеген аңлатты:

      – Кайсы тел бистәсенең шулчаклы сүзе күбәйгән соң? Үзегезне көтә-көтә самовар, үпкәләп, ике тапкыр сүнеп алды. Йә, утырышыгыз.

      Ишек төбендә торган агач карават өстендәге мендәрләр өеменә сөялеп СКАЧАТЬ