Kortetjies en 'n lange. PG du Plessis

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ so, terwyl ons kromstaan oor die moer-vir-moer wat in die bruin grond in, kom die argumente terug.

      Ek verstaan ou Hennie se nuwe moralisme. Die jong dokter op Carletonville het my ’n briefie gegee SANTA toe. Tussen die maer ribbes het die tering weer hervat. Ou Hennie lewe dalk reeds in die skaduwee, dag ek, en daarom het hy die drank gelos, die vlees gekruisig, matig begin rook, en sy werkgewer se woordeskat begin bevraagteken. Mense wat laat tot evangelisering kom, besluit ek met die son in my nek, het maar so ’n ywer aan hulle.

      Daarom gee ek toe: ons sal, ter wille van fatsoen, indien dan nie die sondigheid nie, die gans se toestand tot koejawel versag. Genis is dan, volgens nuwe, verbeterde definisie, hardekoejawel.

      Wat Mattewis nie kan toegee nie.

      Volgens Mattewis kan ’n ding wat ’n hele eiderdown donse onder sy koejawel dra, nie hardekoejawel wees nie.

      En of ek wil saamstap?

      Ek stap saam, want daar’s meer in die lug as gansekoejawels. Is ook so.

      Hy spreek my aan. Dis nie vir hom goed soos ek aangaan nie, sê Mattewis, want ek praat alleen, en dan praat ek nie reg nie. Vanoggend voor dit behoorlik lig was, sê Mattewis, het hy gesien ek staan aan die akkerboom by die tenk se knoppies en voel, net of die goed nie elke jaar hierdie tyd uitkom nie. Hy wou met my kom praat, voor hy gaan melk, maar toe hoor hy ek praat met myself oor die eerste Oktober. Toe loop melk hy maar.

      Hy verwag ’n verduideliking wat ek nie kan gee nie. Hoe vertel jy Mattewis dat alle voorjare op ’n eerste Oktober vasgesteek het, en dat alle Septemberbotsels, alle voorjaarsgoeters, aan die dag kom vassit het?

      Mattewis kan nie begrip hê vir magiese datums uit die verlede nie.

      Hoekom, vra hy my, het ek nog nie ’n eendmannetjie vir die wyfies gekry nie? Wil ek hulle vir die mooiigheid aanhou tot hulle vrek van die ouderdom?

      En of ek dan nie kan kyk waar ek trap nie.

      Toe wys hy my die nes van Genis en sy wyfie, reg voor my voete. Die eiers is toegemaak, sodat niemand wat nie weet nie, of nie afgeloer het nie, dit sal kan kry nie.

      Ons gaan haal draad en span dit tussen die nes en die rivier sodat die otter haar nie kan kom haal as sy broei nie. Mattewis kyk my met ’n oorwinningsoog aan en sê dis nie verniet dat Genis sy eiderdown so skud nie. Dis nie koejawelgeit nie, dis nie koejawelgeit nie.

      Voor ons die volgende dag ry om die eendmannetjie te gaan haal, vra ek Mattewis vir wat ou Hennie so sing daar waar hy waterlei. Wat het nou skielik van sy seer longe geword?

      Nee, sê hy, ou Hennie het laas nag ’n lekker nuwe stuk gekry om by hom in te trek.

      Ons ry.

      Hy vra my hoekom ek laas nag so laat geskiet het.

      Ek kan hom nie sê ek het die roep van die piet-my-vrou probeer stilkry nie. Ek sê dit was nie ek nie, dit was seker van die mense laer af met die rivier.

      Hy vra my of dit is oor die eerste Oktober, waarvan ek by die boom gestaan en praat het.

      Ek sê niks.

      Hy vra my wat is so snaaks aan die eerste Oktober?

      Ek sê dis oor hy net een keer kom.

      Ganse is snaakse voëls, sê Mattewis, hulle skud hulle eiderdown net een keer in hulle lewe soos Genis syne nou skud.

      Daar moet dringend van onderwerp verander word. Dit was nie ou Hennie se longe nie, beweer ek dus.

      Maar dis nie nodig nie, sê Mattewis, om vir iemand te sê jy gaan sy koejawel vol ou skoene skop net oor hy by die waterlei staan en sing nie, en net oor hy ’n nuwe stuk gekry het nie.

      Ons ry langs die rivier af. Die wilgerbome het ’n groen waas oor hulle.

      Ons praat slotsomme: Dis verkeerd om die eendwyfies net vir die mooi aan te hou tot hulle oud is; party harte is gans-getrou; ’n piet-my-vrou hou nie sy bek van die nag af as hy roep in hom het nie, al skiet jy hoe; ganse is binne en buite dalk sag.

      Ons vermy die eerste Oktober, want hy lê klaar in die wilgerbome se groen.

      ’n Kop vir kweek

      Jong Thomas begin toe jeuk, en hy loop weg hier van sy pa en van die plaas af om by die delwers te loop werk.

      So hoor ek, want sien laat hy hom nie sien nie. Al my informasie kom dus woedegekleurd van die vader en die agtergeblewenes.

      Maar dié sê hy’t soontoe gegaan, nie vir meer geld nie, maar oor die betaalwyse: daagliks in plaas van maandeliks.

      Jong Thomas kan nie so lank wag voor hy die geld tussen sy vingers voel nie.

      Menslik.

      Maar die aanstelling wat toe gemaak word in sy plek, op aanbeveling van Mattewis, is ou Adolf. Volgens Mattewis is hy voortreflik, sterk, nie lui nie, gaan hy nie gebuk onder die jongmanstreke van die jonges nie.

      Ek vermoed hy is ook minder kompetisie by die jong vrouens by die stasie, maar ek sê dit liewers nie.

      Mattewis is soos die meeste aanbevelers van personeel in enige werkkring, want dis hosanna voor die aanstelling, en kruisiging daarna, wanneer die goeie engel wat aanbeveel is, ’n kleierigheidjie aan die voete blyk te hê.

      Soos dit maar met kantore, werkkringe, die liefde, die vriendskap en dié soort dinge gaan.

      Hosanna tot kruisig – dis ongeveer ons aller lewensloop.

      Ou Adolf val toe in. As inval nie ’n te sterk woord is nie.

      So teen die tweede dag roep ek Mattewis nader en ek vra hom hoe vaar die ou, want vir my lyk dit maar of hy hom met moeite voortsleep tussen die kweek wat hy uit die roostuin moet haal.

      Nee, sê Mattewis, dis nie dat die ou baie vinnig is nie, maar hy’t kop vir kweek.

      Dis ’n groot kompliment om ’n kop vir iets te hê. Mattewis reken ek het net kop vir skryf. Hy lees nie goed nie. Maar ou Adolf het kop vir kweek.

      Oor kweek en populierwortels het ek en Mattewis soms ’n tegniese geskil – soos ook oor uintjies. Ek verkondig naamlik dat as jy ’n uintjie nie uittrek voor hy saad maak, en dan nog soveel bolletjies saam uittrek as wat menslik moontlik is nie, die ding weer groei. Net soos kweek, of populierwortels, of ander kruipende vuilgoed.

      Mattewis meen dat as jy die ding gereeld bo afskoffel wanneer hy kop uitsteek, jy hom naderhand moedeloos maak en dan vrek hy tot in sy siel.

      Ook ’n waarheid, gee ek toe, maar meer vir ander lewensterreine soos die huwelik, die literêre kritiek, en menslike verhoudinge in die algemeen.

      Mattewis reken ook die uittrekkery is te stadig. Jy sien, soos jong Thomas, nie jou resultaat gou genoeg nie.

      Om dus skielik te verneem van iemand wat kop het vir kweek, is ’n openbaring. Ek gaan dus maar kyk.

      Om ’n kop te hê vir kweek, is verskriklik Dis al weer droog hier by ons – die mielies draai СКАЧАТЬ