Krzyżacy, tom pierwszy. Генрик Сенкевич
Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Krzyżacy, tom pierwszy - Генрик Сенкевич страница 43

Название: Krzyżacy, tom pierwszy

Автор: Генрик Сенкевич

Издательство: Public Domain

Жанр: Повести

Серия:

isbn:

isbn:

СКАЧАТЬ Zygmunta Luksemburskiego. [przypis edytorski]

351

Witold Kiejstutowicz, zwany Wielkim – (ok. 1350–1430), wielki książę litewski, brat stryjeczny Władysława Jagiełły. W latach 1382–1385 oraz 1390 przejściowo sprzymierzony z Krzyżakami przeciw Jagielle. [przypis edytorski]

352

bojarzyn a. bojar – rycerz, szlachcic ruski, wołoski lub litewski. [przypis edytorski]

353

Władysław II Jagiełło – (ok. 1362–1434), syn wlk. księcia Olgierda, wielki książę litewski, król Polski od małżeństwa z Jadwigą (1386). Dwukrotnie ochrzczony (przez matkę Juliannę w obrządku wschodnim i przez biskupów polskich przed ślubem w obrządku łacińskim), osobiście dowodził w bitwie pod Grunwaldem. [przypis edytorski]

354

Aral – Jezioro Aralskie, dawniej określane jako morze, leżące w dzisiejszym Kazachstanie i Uzbekistanie. [przypis edytorski]

355

wschody (daw.) – schody. [przypis edytorski]

356

wyprawa krzyżowa – tu: wyprawa wojenna przeciw poganom, mająca zmusić ich siłą do chrztu. Określenie to stosowano w szczególności wobec krucjat, mających na celu zdobycie na muzułmanach miejsca narodzin Chrystusa. W szerszym sensie odnosiło się także do innych walk z niechrześcijanami. [przypis edytorski]

357

Tochtamysz – (zm. 1406) chan tatarskiej Złotej Ordy w latach 1380–1395, pokonany przez Timura zbiegł na Litwę, skąd bezskutecznie starał się odzyskać władzę. [przypis edytorski]

358

tron kapczacki – władza nad Ordą Kipczacką, szerzej znaną jako Złota Orda. Było to dawne państwo mongolsko-tatarskie w okolicach gór Kaukazu i dorzecza Wołgi. Orda stanowiła coś pośredniego między zmilitaryzowanym państwem a formą organizacji wojskowej. [przypis edytorski]

359

Złota Orda – dawne państwo mongolsko–tatarskie w okolicach gór Kaukazu i dorzecza Wołgi. Orda była czymś pośrednim między zmilitaryzowanym państwem a formą organizacji wojskowej. [przypis edytorski]

360

Timur Chromy – znany też jako Tamerlan, (1336–1405), chan Złotej Ordy i twórca wielkiego mongolsko–tatarskiego imperium, które rozpadło się po jego śmierci. [przypis edytorski]

361

władca Rusi Moskiewskiej – tereny dzisiejszej Rosji (Ruś Moskiewska) i Ukrainy (Ruś Kijowska) były w średniowieczu pod władzą Tatarów. [przypis edytorski]

362

Aleppo – miasto na skraju Pustyni Syryjskiej. [przypis edytorski]

363

Damaszek – stolica Syrii. [przypis edytorski]

364

synowie Beliala – przen. poganie; Belial a. Baal – bożek pogański wspominany w Starym Testamencie. [przypis edytorski]

365

Spytko z Melsztyna – (1364–1399), wojewoda krakowski, poległ w bitwie z Tatarami nad Worsklą. [przypis edytorski]

366

odpust – w religii katolickiej darowanie bądź zmniejszenie kary za grzechy, które zostały już odpuszczone. [przypis edytorski]

367

kopijnicy – ciężka jazda uzbrojona w kopie i miecze. [przypis edytorski]

368

Chromy – przydomek Timura (Tamerlana) (1336-1405), chana Złotej Ordy i twórcy wielkiego mongolsko–tatarskiego imperium, które rozpadło się po jego śmierci. [przypis edytorski]

369

wizerunek Chrystusów (daw.) – wizerunek Chrystusowy, wizerunek Chrystusa. [przypis edytorski]

370

jużem się obaczył – już sobie przypomniałem. [przypis edytorski]

371

ćma (daw.) – mrowie, tłum. [przypis edytorski]

372

prawić (daw.) – mówić, opowiadać. [przypis edytorski]

373

dworscy – ludzie należący do dworu. [przypis edytorski]

374

dalibóg (daw.) – naprawdę, słowo daję. [przypis edytorski]

375

bawić (daw.) – przebywać. [przypis edytorski]

376

do dnia – rano. [przypis edytorski]

377

ozwać się (daw.) – odezwać się. [przypis edytorski]

378

więcej – bardziej. [przypis edytorski]

379

królową polską – mowa o królowej Jadwidze. [przypis edytorski]

380

Jaśko z Tęczyna – syn Jędrzeja z Tęczyna, wojewody krakowskiego i sandomierskiego, kasztelan krakowski. [przypis edytorski]

381

rajca (daw.) – radny. [przypis edytorski]

382

rakuski (daw.) – austriacki. [przypis edytorski]

383

kniaź – książę. [przypis edytorski]

384

bojarzyn a. bojar – rycerz, szlachcic litewski, ruski lub wołoski. [przypis edytorski]

385

szuba (daw.) – szerokie okrycie wierzchnie. [przypis edytorski]

386

obrazy bizantyjskie – malarstwo religijne w prawosławnym Bizancjum cechowało się surowością i dostojeństwem. [przypis edytorski]

387

stalle – zdobione ławki w prezbiterium, blisko ołtarza, przeznaczone głównie dla duchownych. [przypis edytorski]

388

królestwo – tu: król i królowa. [przypis edytorski]

389

smagły – o ciemnej, oliwkowej cerze. [przypis edytorski]

390

ustawicznie (daw.) – ciągle. [przypis edytorski]

391

przygana (daw.) – krytyka, zarzut. [przypis edytorski]

392

Podniesienie – część mszy św., gdy kapłan ukazuje wiernym Ciało i Krew Chrystusa. [przypis edytorski]

393

Jadwiga – (ok. 1374–1399), córka Ludwika Węgierskiego, w 1384 koronowana na króla Polski (prawo nie przewidywało wówczas koronacji królowej), w 1386 poślubiła Władysława Jagiełłę, co dało początek unii polsko-litewskiej. [przypis edytorski]

394

Ludwik Węgierski – węg. Lajos I Nagy, Ludwik I Wielki (1326–1382), król Węgier w latach 1342–1382, król Polski w latach 1370–1382, ojciec Jadwigi. [przypis edytorski]

395

zrzekła się pierwszej dziewiczej miłości – mowa o Wilhelmie Habsburgu zwanym Uprzejmym (ok. 1370–1406). [przypis edytorski]

396

minstrel (daw.) – śpiewak, poeta. [przypis edytorski]

397

Te СКАЧАТЬ