Kariera Nikodema Dyzmy. Tadeusz Dołęga-mostowicz

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ już pięć po ósmej. Przyśpieszył kroku i po chwili był już przed hotelem.

      Widział, że raz po raz zajeżdżają lśniące samochody, że wysiadają z nich eleganccy panowie i panie strojne w futra pomimo upału.

      Uczuł się onieśmielony.

      Czy potrafi wśród nich się zachować?

      Głód jednak przemógł. Jeść, za wszelką cenę jeść! Niech sobie później wyrzucają za drzwi. Korona przecie z głowy nie spadnie.

      Zacisnął zęby i wszedł.

      Zanim się spostrzegł, służba zabrała mu palto i kapelusz, a jakiś ugrzeczniony pan podprowadził do drzwi sali, a nawet je uniżonym gestem otworzył.

      W oczach Nikodema Dyzmy zawirowała biała obszerna sala, czarne plamy fraków, barwne suknie pań. Zmieszany zapach perfum i gwar głosów niemal go odurzyły.

      Stał nieruchomo przy drzwiach, gdy nagle spostrzegł tuż przed sobą uprzejmie pochylonego pana i jego wyciągniętą rękę. Machinalnie podał swoją.

      – Pan pozwoli – mówił ten – że się przedstawię, Antoniewski, sekretarz osobisty premiera. Pan pozwoli, że w imieniu pana premiera podziękuję panu za łaskawe przybycie. Proszę, pan będzie łaskaw, tu na razie przekąski.

      Nie dokończył i podbiegł do dwóch chudych panów, którzy właśnie weszli. Nikodem Dyzma otarł pot z czoła. Dzięki Bogu! Tylko teraz śmiało...

      Opanował się szybko i zaczął się orientować w sytuacji. Zauważył, że dokoła kilku stołów panowie i panie jedzą, stojąc z talerzykami w ręku, lub siedzą przy małych stolikach. Postanowił opanować głód o tyle, żeby uważać, jak zachowują się inni. Rozejrzał się po stole zastawionym półmiskami z jadłem, jakiego jeszcze nie widział. Najchętniej chwyciłby któryś z tych półmisków i zjadł jego zawartość gdzieś w kącie. Trzymał się jednak na wodzy, obserwował.

      Wreszcie się zdecydował i począł szukać oczyma talerzy. Gdy znalazł i widelec, nałożył sobie dużo jakiejś sałaty i kawał pasztetu. Usta miał pełne śliny. Nie mógł wprost oczu oderwać od talerza. Nagle, odwróciwszy się, aby upatrzyć sobie ustronniejsze miejsce, uczuł dość silne uderzenie w łokieć. Talerz, wytrącony z ręki, trzasnął o podłogę.

      Dyzmę ogarnęła wściekłość. Przed jego nosem bezceremonialnie przepychał się gruby pan, który nawet nie raczył się odwrócić, żeby przeprosić za swą niezgrabność. Gdyby Dyzma zdołał opanować gniew, na pewno zmitygowałby jego odruch. Teraz jednak wiedział tylko o jednym: ten oto gruby wytrącił mu z ręki jedzenie.

      Dwoma krokami dopadł winowajcy i z całej siły chwycił go za łokieć.

      – Uważaj pan, do jasnej cholery, wybił mi pan z ręki talerz! – rzucił mu w samą twarz.

      Oczy napadniętego wyrażały najwyższe zdumienie, nawet przerażenie. Spojrzał na podłogę i zaczął przepraszać, mocno skonsternowany.

      Wokół zrobiło się cicho. Nadbiegł kelner, uprzątnął nieporządek, drugi podał Dyzmie nowy talerz.

      Jeszcze w chwili, gdy zaczął nakładać nań tę samą sałatę, nie zdawał sobie sprawy z szaleństwa, jakie popełnił, ochłonął dopiero znalazłszy się na uboczu. Nagle zrozumiał, że lada chwila mogą go wyrzucać za drzwi. Jadł łapczywie, aby zdążyć zjeść jak najwięcej.

      Tymczasem sala napełniała się coraz bardziej i Dyzma z ulgą stwierdził, że nikt nań nie zwraca uwagi. To go ośmieliło i znowu napełnił talerz. Jedząc, spostrzegł obok tacę z nalanymi kieliszkami. Wypił dwa, jeden po drugim. Uczuł się pewniejszym siebie. Gdy sięgnął po trzeci, ze zdumieniem spostrzegł, że sąsiedni kieliszek, podniesiony czyjąś ręką, uderza lekko o jego własny.

      Jednocześnie dobiegł jego uszu głos: – Pan pozwoli, że z nim wypiję?

      Obok stał wysoki brunet w mundurze pułkownika i uśmiechał się doń dwuznacznie.

      Podnieśli kieliszki do ust i wypili. Pułkownik wyciągnął rękę.

      – Jestem Wareda.

      – Jestem Dyzma – odpowiedział jak echo, ściskając dłoń.

      – Winszuję panu – pochylił się ku Dyzmie pułkownik. – Świetnieś pan tego Terkowskiego osadził. Widziałem.

      Dyzmie wystąpiły rumieńce na policzkach. Aha – pomyślał – ten mnie zaraz wyprosi. Ale jak oni to grzecznie zaczynają...

      – Cha, cha – cicho zaśmiał się pułkownik Wareda – jeszcze teraz krew pana zalewa na wspomnienie tego cymbała. Winszuję, panie... Dyzma. Terkowski dawno nie dostał takiej nauczki. Zdrowie pańskie!

      Wypili i Dyzma połapał się w sytuacji o tyle, że pojął, iż między owym grubym, Terkowskim, a pułkownikiem musi być na pieńku.

      – Głupstwo – rzekł – szkoda tylko... tej... sałaty i talerzyka.

      Wareda wybuchnął głośnym śmiechem.

      – Pyszny kawał! Ależ pan jest złośliwy, panie Dyzma, pańskie zdrowie! Wie pan – dodał po chwili, stawiając kieliszek – że to pierwszorzędny kawał: Terkowski głupstwo, ale szkoda sałaty! – Cieszył się ogromnie, a choć Dyzma nie mógł zmiarkować, o co właściwie temu pułkownikowi chodzi, śmiał się również, mając usta pełne tartinek.

      Pułkownik zaproponował papierosa i odeszli pod okno. Ledwie zdążyli zapalić, gdy zbliżył się do nich krępy, siwiejący blondyn o żywych ruchach i szklistych oczach.

      – Wacek! – zawołał – daj no papierosa. Zapomniałem swoich. Pułkownik wyciągnął ponownie srebrną papierośnicę.

      – Służę ci. Pozwól, że ci przedstawię: pan Dyzma, pan minister Jaszuński.

      Dyzma skurczył się w sobie. Nigdy w życiu nie widział ministra. Gdy w urzędzie pocztowym w Łyskowie mówiło się o ministrze, było w tym słowie coś tak nierealnego, abstrakcyjnego, coś tak nieskończenie odległego i niedosięgalnego...

      Z nabożeństwem uścisnął wyciągniętą rękę.

      – Wyobraź sobie – zaczął pułkownik – że pan Dyzma miał przed chwilą incydent z tym bałwanem Terkowskim.

      – Ach! To pan? Co ty mówisz? – ożywił się minister. – Słyszałem, słyszałem. No, no!

      – Mało tego, uważasz – ciągnął pułkownik – gdy mu gratuluję, pan Dyzma powiada: „Terkowski to głupstwo, ale szkoda sałaty!”. Uważasz, sałaty!

      Obaj wybuchnęli śmiechem, a Dyzma wtórował im bez przekonania. Nagle minister urwał i powiedział znacząco: – Los rozdętych wielkości. Pcha się, bestia, nachalnie, póki jej kto jasną cholerą w oczy nie zaświeci, a później jest mniej warta od...

      – ...od sałaty – podchwycił СКАЧАТЬ