Название: Biografie ulic
Автор: Jacek Leociak
Издательство: OSDW Azymut
Жанр: История
isbn: 978-83-62020-90-4
isbn:
Abe Gutnajer był jednym z największych antykwariuszy i marszandów w dwudziestoleciu międzywojennym. Miał dwa antykwariaty, na Mazowieckiej 11 i Mazowieckiej 16 – gdzie mieszkał. Historia jego działalności godna jest osobnej książki. Obracał dziełami takich malarzy, jak Józef Chełmoński, Olga Boznańska, Jan Matejko, Józef Brandt, Aleksander i Maksymilian Gierymscy. W 1924 roku Muzeum Narodowe kupiło od niego Babie lato Chełmońskiego, kilka lat potem Gutnajer przekazał Muzeum w darze Widok na zamek Kufstein Aleksandra Gierymskiego. Kiedy przenosił się do getta, zadbał, żeby oddać depozyty właścicielom. Wziął ze sobą za mury Portret czytającego mężczyzny Pietera de Grebbera, namalowany na dębowej desce. Kalicki cytuje wspomnienia Jeremiego Przybory: „Pan Gutnajer w obliczu przeprowadzki do getta odsyłał mi przez owego pana bransoletę macochy. Była to bransoleta z guzów od żupana (półszlachetne kamienie oprawne w srebro). Umieściła ją w antykwariacie tuż przed wybuchem wojny, być może dlatego, że bransoleta była za duża na jej drobne dłonie i chciała ją może wymienić na coś innego. Ze strony antykwariusza, zważywszy moment odesłania depozytu, był to akt zdumiewającej wręcz uczciwości i skrupulatności”.
Profesor Franciszek Raszeja, wybitny polski chirurg, specjalista chorób stawów, przed wojną pracował w Klinice Ortopedycznej Uniwersytetu Poznańskiego. Po wybuchu wojny znalazł się w Kowlu, ale uciekł spod okupacji sowieckiej do Warszawy, gdzie grudniu 1939 roku został ordynatorem oddziału ortopedycznego Szpitala PCK przy ulicy Smolnej 6. „Jednym z jego asystentów – pisze Kalicki – był przebywający w getcie dr Kazimierz Pollak. Profesor Raszeja utrzymywał dzięki niemu stały kontakt z gettem i potajemnie dostarczał tam żywność, leki i szczepionki. Na terenie szpitala przy Smolnej profesor prowadził zajęcia z medycyny Tajnego Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Ziem Zachodnich. Wśród konspiracyjnych studentów organizował zbiórkę krwi, którą później za pośrednictwem dr. Pollaka i Ludwika Hirszfelda przekazywał szpitalom w getcie”. Abe Gutnajer, wówczas człowiek 54-letni, cierpiał najprawdopodobniej na ostre dolegliwości stawów na tle zwyrodnieniowym lub gruźliczym (gruźlica pochłonęła w getcie więcej ofiar śmiertelnych niż tyfus). Stać go było na konsultację u najwybitniejszego specjalisty. Doktor Kazimierz Pollak, asystent profesora, wchodził w skład Lekarskiego Pogotowia Ratunkowego w getcie, mieszczącego się w kamienicy przy ulicy Leszno 58. To on wezwał Raszeję na konsultację do Gutnajera.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.