Makaton w rozwoju osób ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi. Bogusława Beata Kaczmarek
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Makaton w rozwoju osób ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi - Bogusława Beata Kaczmarek страница 24
Название: Makaton w rozwoju osób ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi
Автор: Bogusława Beata Kaczmarek
Издательство: OSDW Azymut
Жанр: Учебная литература
isbn: 978-83-7850-726-0
isbn:
19
Tylko znaki, które miały wizualne odniesienia do polskiej kultury.
20
Wpisanie hasła w symbol graficzny ogranicza możliwość odmiany słów przez przypadki, co występuje w polskiej gramatyce w odróżnieniu od języków angielskiego czy amerykańskiego. Jest to kolejny z powodów, który wskazuje na konieczność tworzenia nowych, odrębnych systemów AAC w Polsce lub dokonywania naukowych adaptacji systemów przenoszonych z innych krajów. Symbole graficzne Makatonu w Wielkiej Brytanii mają hasła wpisane wewnątrz znaku.
21
Bez konieczności drukowania.
22
Zob. przypis 5.
23
Zob. słownictwo dodatkowe.
24
Wprowadzone do polskiego Makatonu w latach 2011–2013.
25
Weryfikacja trwała dwa lata (2003–2005). Kolejny etap badań obejmował drugi eksperyment, w którym wzięła udział nowa grupa badanych, podzielona na grupę: eksperymentalną (32 rodziny dzieci z ZD) i kontrolną (32 rodziny dzieci z ZD). W eksperymencie zostały zastosowane pomiary początkowy i końcowy. Badania analizowane były w programie SPSS 12.0 PL for Windows, wersja 12.0.1. Dodatkowo zostały przeprowadzone jakościowe wnioskowania zgromadzonego materiału celem pełniejszej interpretacji danych pochodzących z badań statystycznych. Badania są opisane w mojej książce System porozumiewania się Makaton w edukacji i terapii (w opracowaniu, Impuls).
26
Wszystkie przytoczone rymowanki są mojego autorstwa.
27
Pojęcie „dzieci niemówiące” jest bardzo szerokie i obejmuje dzieci, u których mowa rozwija się z opóźnieniem, nie rozwija się z różnych względów lub jej rozwój jest zaburzony. Etiologia zaburzonego rozwoju mowy bywa różna: zaburzenia neurologiczne, niepełnosprawność intelektualna, zaburzenia chromosomalne. Nie zawsze udaje się ustalić przyczyny opóźnionego rozwoju mowy lub specyficznych zaburzeń rozwoju językowego (specific language impairment – SLI), występujących także u dzieci o prawidłowym rozwoju intelektualnym.
28
Pojęcia „mowa” i „język” są zamiennie używane w tekście, jednak „język” jest pojęciem znacznie szerszym niż „mowa”. Język jest systemem, formą myślenia. Mowa jest fizycznym odzwierciedleniem języka.
29
„Opóźnienie rozwoju mowy – to najogólniejszy termin służący nazwaniu zjawiska występującego u dzieci, polegającego na wolniejszym niż u rówieśników wykształcaniu się zdolności ekspresyjnych lub/i percepcyjnych, co powoduje, że dynamika ich rozwoju jest odmienna od normalnej (za: Gałkowski, Jastrzębowska 1999, s. 317). Za podstawową przyczynę opóźnionego rozwoju mowy uznaje się późniejsze dojrzewanie układu nerwowego. Por. Gałkowski, Jastrzębowska 1999, s. 332.
30
Zaburzenia rozwoju mowy dzielą się na rozwojowe, kiedy patogen upośledza rozwój mowy od początku, oraz nabyte, kiedy czynnik patogenny hamuje rozwój mowy, powoduje jej zatrzymanie lub regres do wcześniejszych etapów. Por. Gałkowski, Szeląg, Jastrzębowska 2005, s. 356.
31
W tym miejscu najwłaściwsze byłoby użycie słowa „oprotezowanie” – w naszym języku to słowo ma nieco negatywny wydźwięk, niemniej najbardziej precyzyjnie oddaje istotę stosowanego wsparcia. W potocznej opinii okulary nie są taką samą protezą jak wózek inwalidzki czy aparat słuchowy, ale dla większości osób noszących okulary funkcjonowanie bez nich byłoby niemożliwe. W ten sam sposób należy rozumieć wykorzystywanie AAC wobec osób mających problemy z komunikacją werbalną.
32
Wiele z tych umiejętności jest ćwiczonych w trakcie różnych terapii i zajęć w oderwaniu od konkretów, podczas gdy nauka komunikacji za pomocą metod AAC jest konkretem, ponieważ odnosi się do sytuacji „tu i teraz”, zatem pozwala zaspokoić jedną z najważniejszych psychicznych potrzeb dziecka. We wszystkich systemach AAC można podpisać stosowane symbole graficzne; dla odbiorcy jest to ułatwieniem w zrozumieniu komunikatu, a dziecko może w ten sposób ćwiczyć czytanie lub się go uczyć.
33
Pomimo prostoty tych wypowiedzi, np. „mama da”, są świadectwem wchodzenia dziecka w stadium reprezentacji umysłowej.
34
Kompleks ożywienia przez innych autorów, nazywany syndromem ożywienia, jest jednym z najwcześniejszych sygnałów prawidłowego rozwoju komunikacji; jego brak stanowi bardzo niepokojący sygnał, choć często jest lekceważony w początkowej fazie rozwoju dziecka. Szerzej na ten temat: Minczakiewicz 2006, s. 45.
35
Wszyscy rodzice powinni być informowani przez specjalistów o szkodliwym wpływie karmienia butelką na rozwój i sprawność aparatu artykulacyjnego. Tylko niewielka grupa dzieci musi być karmiona butelką z przyczyn obiektywnych.
36
Z różnych powodów niektóre dzieci będą używały do komunikacji gestów dłużej, niż zakłada norma rozwojowa, innym trzeba będzie wprowadzić systemowe komunikowanie się za pomocą gestów, ale ostatecznie dążymy do werbalizacji.
37
Terapeuci wykorzystujący w swojej pracy gesty systemu Makaton wielokrotnie spotykają się na początku z zaskoczeniem rodziców, którzy stwierdzają, że są on
1
W Makatonie pojęcia znaki manualne i gesty stosowane są zamiennie.
2
W Polsce najczęściej stosowanymi systemami/zestawami AAC są: symbole Blissa, zestaw PCS, piktogramy, system Makaton i metoda Tadoma.
3
Pojęcie „znak” w Makatonie używane jest zamienne ze słowem „symbol”, zatem „znaki manualne” – z „symbolami manualnymi”, „znaki graficzne” z „symbolami graficznymi”.
4
Złożone potrzeby komunikacyjne to termin zaproponowany przez ISAAC w miejsce dwóch poprzednich: poważnych zaburzeń komunikacyjnych oraz poważnych ograniczeń i wad komunikacyjnych. Wcześniejsze definicje kładły akcent na to, co osoba posiada (dysfunkcje komunikacyjne), obecna koncentruje się na określeniu tego, СКАЧАТЬ