Rivoyat va ertaklar. USMON QO‘CHQOR

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ ekan u? – der Doro,

      Norozi nigoh tashlab, –

      Xo‘p, qurolin oling-u,

      O‘zini keling boshlab”.

      Kirib keldi bir jonzot,

      Odamlik siyog‘i yo‘q.

      Qo‘l-oyog‘i, boshi bor,

      Burni yo‘q, qulog‘i yo‘q.

      Aysh ichra bu Doroga

      Juda xunuk ko‘rindi:

      Qaydan kelmish g‘o‘laga

      Qo‘ndirilgan bu mo‘ndi?

      “Xo‘sh, kimsan, nega kelding,

      Bu ne turq-u tarovat!?”

      “Shohim, men bir cho‘ponman,

      Izlab keldim adolat!

      Qabilamni shak derlar,

      Otimni derlar Shiroq.

      Xalqim ham, xoqonim ham

      Qadrim bilmadi biroq!”

      “Nega?”

      “Sizning bu yurtga

      Kirganingiz bilgan on,

      Qabila boshliqlarin

      Kengashga yig‘di xoqon.

      Birov dedi, Doro zo‘r,

      Bundan ko‘chib ketamiz,

      Uning oyog‘i yetmas

      Joylarni yurt etamiz.

      Birov dedi, biz unga

      Bosh egmaymiz hech qachon.

      Kurashamiz qolguncha

      Toki so‘nggi tomchi qon.

      Men ularning fikriga

      Qarshi chiqdim banogoh.

      Dedim, Dorodek odil

      Olamda yo‘q shahanshoh.

      Bundan ko‘chib ketsak biz,

      Kim sig‘dirar yeriga.

      Bu dunyoda yo‘q axir

      Biror makon beega.

      Shundayin zo‘r shoh bilan

      Jangga kirib netamiz?

      Bekor-u behudaga

      Biz qirilib ketamiz.

      Xoqon so‘rdi, xo‘sh, o‘zing

      Ne deysan, ayt-chi, Shiroq.

      Dedim, hammasidan ham

      Taslim bo‘lsak yaxshiroq.

      Doro kabi zo‘r shohga

      Biz cho‘ri, qul bo‘laylik.

      Kiraylik panohiga,

      O‘lpon desa – to‘laylik.

      Biroq buni eshitgach,

      Xoqonga larza tushdi.

      Uning buyrug‘i bilan

      Quloq-burnim kesishdi.

      Yurtimda topmay qadr,

      O‘z elimdan o‘kinib,

      Sizning huzuringizga

      Qochib keldim yukinib…”

      Doro Shiroqqa boqdi

      Nafrat, hazari bilan.

      A’yonlarga yuz burdi

      Savol nazari bilan.

      Ta’zim ila izn olgach,

      So‘z boshladi bosh vazir:

      “O‘z Vatanin sotgan kas

      Do‘st bo‘lmas bizga, axir.

      Bundaylarning ko‘nglida

      Ilon pusib yotadi.

      Payti kelsa bizni ham

      Boshqalarga sotadi”.

      Lashkarboshi Ranosbat

      Der: ”Balki bu josusdir.

      Ikkilanmay boshini

      Shartta uzmoq joizdir?”

      Shiroq dedi: “Siz meni

      Ayblamangiz beasos.

      Tangrim haqqi, yurakda

      Yonmoqdadir o‘ch, qasos.

      Men o‘limdan qo‘rqmasman,

      Ming afsus, ming nadomat,

      O‘lsam, ko‘ra olmasman

      Tiklanganin adolat”, –

      Cho‘pon g‘am-alam bilan

      Boshin quyi egadi.

      Doro: “Xo‘sh, sening bizga

      Qanday foydang tegadi?”

      Shiroq der: “Tangrim guvoh,

      Aldab nima qilaman?

      Ular qayda zo‘r qo‘shin

      To‘plaganin bilaman.

      O‘ldirsalar, mana – bosh,

      Yo‘q e’tiroz, yo‘q so‘zim.

      Ishonsalar, u joyga

      Boshlab borayin o‘zim”.

      “Olib chiqing cho‘ponni, –

      Dedi Doro betoqat, –

      Uni ko‘z qorasidek

      Ehtiyot qiling faqat.

      Ul-bul yegulik bering

      Bu badbaxt nobakorga.

      Ertaga biz kengashib

      Kelurmiz bir qarorga!”

      Shohning qovog‘i soliq,

      Ko‘zlari xunxor edi.

      Lek СКАЧАТЬ