Ҳаёт қайиғи (3 китоб). Тохир Хабилов

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Қайғурманг, деяпман-ку. Домлажон мутлақо эътибор бермадилар. Одатдагидек китобхоналарида иш билан бандлар. Юринг, юраверинг…

      Анвар уй бекасининг изидан иккинчи қаватга кўтарилди. Бу уйдаги меҳмон кутишга мўлжалланган энг катта хона китобларга ажратилган. Тўрт девор гир айлана, ҳатто эшик-деразаларнинг ёнлари, тепаларига ҳам тахтачалар қўйилиб, китоблар терилган. Кўча томонга қараган катта дераза ёнида ёзув столи. Икки кишининг суҳбатлашиб ўтиришига мўлжалланган иккита юмшоқ ўриндиқ, пастак курси… Катта хонанинг жиҳозлари шулардан иборат.

      Ҳикмат Ўролов юмшоқ ўриндиқлардан бирини банд этган, қўлида қадимдан қолган китоб. Кўзлари китоб саҳифасига қадалган, хаёли эса нима биландир қаттиқ банд эди. У зинадан кўтарилаётган икки кишининг шарпасини сезмади. Анвар унинг ўтиришига қарабоқ, иш билан банд эмаслигини фаҳмлаб, ўгирилди-да, уй бекасига савол назари билан қаради. Уй бекаси енгил йўталди. Ҳикмат Ўролов бунга эътибор бермади. Шунда Анвар баландроқ овозда салом берди.

      Хаёл чангалидан юлиб олинган Ҳикмат Ўролов чўчиб тушди-ю, аммо сир бой бермай алик олди-да, ўрнидан туриб Анварга қучоқ очди.

      – Қўнғироқнинг чалинишидан сиз келганингизни билувдим. Сиз астагина, одоб билан чаласиз, – деди у Анварни бағрига босиб. – Хурсандман, меҳрибоним, хурсандман. Қани, ўтирсинлар. Ҳозир иттифоқо мавлоно Румийни ўқиётган эдим. “Найнома” хаёлимни ўғирлади. Ўқиб берай, эшитинг. Маликам, сиз ҳам тингланг.

      – Мен ўзим ўқиб оларман.

      – Дуруст. У ҳолда чойни шу ерда ичамиз. Икки олимнинг суҳбати китобхонада кечгани маъқул.

      Уй бекаси изига қайтгач, Ҳикмат Ўролов муқовасига ямоқ тушган китобни варақлади. Анвар ёзув столидаги газитни кўрган, домланинг атайин гапни чалғитишга уринаётганини фаҳмлаб турарди.

      – Сиз… ҳар ҳолда Мавлоно Румийни яхши биласиз, а?– деб сўради Ҳикмат Ўролов.

      – Мавлоно Жалолиддин Муҳаммад бинни Баҳоуддин Валад Балхий Румийнинг минг икки юз еттинчи йилда туғилгани, минг икки юз етмиш учинчи йилда вафот этиб, Қўня шаҳрига дафн этилганини биламан.

      – Меҳрибоним, камтарлик албатта улуғ фазилат, аммо бу даражадагиси эмас, – деди Ҳикмат Ўролов маъюсгина жилмайиб. – Назмга муҳаббатингиз борлигини билмаганимда сўзларингизга инонар эдим. Тарихчи олим сифатида Мавлононинг ҳаётларига оид саналарни аниқ билишингиз табиий, аммо шоир сифатида “Маънавий маснавий”ни билмаслигингиз ишонарли ҳол эмас. Бу ҳақда баҳслашмайлиг-у Мавлонони ўқийлик:

      Тинглагил, най не ҳикоят айлагай,

      Айрилиқлардан шикоят айлагай.

      Ким найистондин мени то кесдилар,

      Ҳасратимдан мард-аёл дод этдилар.

      Сийна истармен фироқдан поралар,

      Шавқ дардидан десам афсоналар.

      Кимсаким тарк айлади ўз наслини,

      Қайта излар рўзғорин васлини.

      Мен бу инсон қавмин оҳу зориман,

      Ҳоли хуш ҳам ҳоли баднинг ёриман.

      Шубҳадан ким бўлди менга ёрлар,

      Ич-ичимдан изламас асрорлар…

      Ҳикмат Ўролов ўқишдан тўхтаб, СКАЧАТЬ