Название: Bizim gözəl dilimiz
Автор: Эльдар Мамедов
Издательство: ЖекаПринт
isbn: 978-9952-4471-0-5
isbn:
Pyesdə “dəmin”, “yarın”, “umuz”, “çapuq”, “çətə”, “şəka etmək”, “suhan”, “bəkçi takımı”, “sədarət etmək”, “mədfən”, “təərrüz xətti”, “ixtilal”, “metralyoz”, “zəifülqövl” və s. kimi sözlərə və ifadələrə qısa, aydın izahlar verilsəydi, oxuculara böyük kömək göstərilmiş olardı. Bəzi sözləri ərəb qrafikasından müasir əlifbaya çevirərkən səhvlərə yol verilmişdir: “irtibad” (əslində “irtibat” olmalıdır), “ixtişaş” (iğtişaş), “mülhəqq” (mülhəq), “ehtimad” (e`timad), ”intihab” (intixab), “yə`min” (yəmin) və s.
Əsərdə işlədilən “qoca”, “qarı”, “erkək”, “ixtiyar” sözlərinin türk dilində müvafiq olaraq “ər”, “arvad” (“qadın”), “kişi”, “qoca” mənalarında olduğunu və burada da həmin mənalarda işləndiyini xüsusi qeyd etmək lazım idi. Mətndə “nerəyə”, “nerədə”, “zennindəyəm” sözlərinin “nərəyə”, “nərədə”, “zənnindəyəm” variantları da vardır. Jurnalın 134-cü səhifəsindəki “Səslər:” remarkasından sonrakı hərbi əmrlər və komandalar arasında durğu işarələri qoyub hərbi dil qaydalarına müvafiq şəklə salmaq ehtiyacı duyulur.
Türk dilində “x” səsi və hərfi yoxdur. Deməli, əsərdəki “xayır”, “xa, xa, xa”, “ax”, “ox” və başqa nidalar “h” hərfi ilə verilməli idi. Nədənsə, bir obraz bə`zi məqamlarda “gedirəm”, “edirəm” deyir, sonra isə həmin sözləri “gediyoram”, “ediyoram” şəklində tələffüz edir. Qeyd etmək lazımdır ki, remarkalarda “gediyor”, “gəliyorlar” və s. sözlərin türkcə işlənməsinə heç bir lüzum yox idi.
Göstərilən xətaların əksəriyyəti “Ulduz” jurnalında dərc edilmiş “Ulduz” pyesinə də aiddir. Bu əsərdə də xeyli miqdarda sözə izah yazılmalı idi: “mülazim” (leytenant), “müalə” (yaşama), “məbhut” (gizli), “müqabilə etmək” (qarşılamaq), “dövll-müizzimə” (əslində “duvəl-müazzimə” olmalı idi) – (böyük dövlətlər), “molaqat” (görüş), “e`tilaf” (koalisiya), “subay” (zabit), “vapor” (buxar gəmisi), “ric`ət etmək” (geri çəkilmək) və s. “Şurayi-hərb” və “hərbi şura” ifadələrinin hər ikisi eyni mə`nanı verir. Ona görə də həmin dövr üçün daha münasib olanını saxlamaq düzgün olardı. “Cərdən gəlib … məktub gətirmişəm” cümləsindəki “cərdən” sözü əvəzinə “cəryən” (qaça-qaça) olmalı idi. “Bu gün Trablisi başlamaq üçün 24 saat vaxt ultimatum veriblər” cümləsindəki “başlamaq” sözü əvəzinə “boşaltmaq” sözü olmalı idi. “Xəbis heyrətinlə mənə yavuqlaşma!” cümləsindəki “heyrətinlə” əvəzinə “xeyratınla” (xeyirxahlığınla) olmalı idi. Mətndə 14 dəfə məl`un” (lə`nətə gəlmiş) sözü və hamısında da apostrof öz yerində yazılmamışdır. “Mə`lun” şəklində getmiş həmin sözlər “e`lan edilmiş” deməkdir ki, müəllif mətnində belə bir səhvə yol verilməzdi.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.