Xristofor Kolumb. Я. М. Свет

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Kolumbu ağır günlər yaşadığı bir vaxtda sevib, ondan heç zaman maddi olaraq heç nə tələb etməyib. Gənc qadına, əsasən, doğmaları kömək edib, ona qayğı göstəriblər. Nikahsız olduğu halda dünyaya uşaq gətirdiyi üçün yaranan qeybətlərə, dedi-qodulara mətanətlə sinə gərib. Bu dedi-qodular, qeybətlər tədricən öləziyib, çünki Kordovada adət-ənənələr Kastiliyanın şimalı ilə müqayisədə bir o qədər də sərt deyildi. Burada təsadüfi əlaqələr kəskin qınaq obyektinə çevrilmirdi.

      Kolumb isə sonralar öz təzə qohumlarını layiqincə qiymətləndirmiş, onlara daim etibar eləmişdi. Beatrisin əmizadəsi Dieqo de Arana ilk gəmi səfərində görkəmli dənizçinin ən sadiq silahdaşı olmuşdu. Kolumb Yeni Dünyada avropalıların ilk yaşayış məntəqəsi sayılan Navidad qalasının komendant vəzifəsini də ona həvalə etmişdi.

***

      Kolumb həmişə aza qane olan adam idi. Ancaq kasıbyana yaşamaq üçün belə hər ay ən azından iki-üç min maravedi23 xərcləmək lazım gəlirdi. Kral cütlüyü isə ona 1487-ci ildə vur-tut on min maravedi vermişdi. Beatrislə eşq yaşamağa başlayanda Kolumbun xərcləri artmışdı. Odur ki kral və kraliçanın verdiyi pul azlıq edirdi.

      Kolumb 1488-ci ilin birinci yarısında eşitdi ki, Portuqaliya kralı II Juan bir il əvvəl Azor adalarının kapitan-qubernatoru Fernana Dulmonu sirli Yeddi şəhər adalarını24 axtarmağa göndərib.

      Doğrudan da, Dulmo və Madeyra sakini Afonso di İştreyto ilə kral 1486-cı ilin iyulunda müqavilə bağlamışdı. Müqaviləyə görə, II Juan hələ kəşf edilməmiş Yeddi şəhər adalarını «Fernan Dulmo və varislərinə» bağışlamışdı.

      Bu ekspedisiya haqqında başqa məlumat yoxdur. Ola bilsin, Dulmonun ekspedisiyası heç açıq dənizə çıxmamışdı. Ancaq bu xəbər Kolumbu narahat etməyə bilməzdi. Axı onun məqsədi kral II Juana məlum idi və Dulmonun ekspedisiyasına Asiyaya qərb yolunun axtarışına cəhd kimi baxmaq olardı.

      Bu səbəbdən Kolumb II Juana məktub ünvanladı və ona öz xidmətini təklif etdi. Kral məktubu dərhal cavablandırdı. O, Kolumbu «bizim dəyərli dostumuz» adlandıraraq Portuqaliyaya dəvət etdi.

      Kral məktubu 1488-ci il martın 20-də imzaladı və Sevilyaya göndərdi. Ancaq bu məktubu alan Kolumb dərhal Lissabona yollanmadı. O, kral cütlüyünün sarayında bəxtini bir daha sınamaq qərarına gəldi.

      1488-ci il martın sonunda Kolumb Valensiyaya gəldi, daha sonra isə kral və kraliçanın məiyyətləri ilə onların arxasınca Mursiyaya getdi. Lakin İzabella ilə Ferdinandın qəbuluna düşə bilmədi. Onun yeganə nailiyyəti daha bir «məvacib» oldu. Belə ki, 1488-ci il iyunun 18-də kral cütlüyünün əmri ilə Kolumba üç min maravedi verildi.

      1488-ci ilin iyunundan 1489-cu ilin may ayına qədər Kolumbun adına heç bir qaynaqda rast gəlmirik. Ona görə də qəhrəmanımızın həmin vaxt nə ilə məşğul olduğunu dəqiq demək çətindir.

***

      Portuqaliya kralı tərəfindən Qvineyaya yeni kəşflər etməyə göndərilən Bartolomeu Diaş25 1488-ci ilin dekabrında Lissabona gəldi. O, Afrikanın cənub qurtaracağını arxada qoyaraq Ümid burnuna qədər irəliləmişdi. Yolun son kəsimi – Ümid burnundan Hindistana getmək qalmışdı.

      II Juan işi belə gördükdə yenidən hüzuruna gələn Kolumbun layihəsini arxa plana atdı və Hindistana aparan şərq yolu ilə maraqlanmağa başladı. Görkəmli dənizçi ilə danışıqları dayandırdı və onun Kastiliyaya qayıtmasına icazə verdi.

      Ancaq şər deməsən, xeyir gəlməz. Bartolomeu Diaşın kəşfi Kolumbun kral II Juana olan ümidlərini puça çıxarsa da, İzabella və Ferdinandın sarayındakı hörmətini artırdı. Hər şey aydın idi: Hindistana şərqdən gedən yol portuqaliyalılarındır, qərbdən gedəcək yol isə öz qəhrəmanını gözləyir.

      Ləngimənin səbəbi isə kiçik Qranadanın hələ də müqaviməti davam etdirməsi idi. Bu səbəbdən də kral cütlüyünün Kolumbun planları ilə məşğul olmağa vaxtı yox idi.

***

      1489-cu il Kolumba yaxşı heç nə vəd etmədi. Kral cütlüyündən hələ də xəbər-ətər yox idi. Bu səbəbdən də Xristoforun qardaşı Bartolomeo Kolumb ingilis kralı VII Henrixə üz tutdu, lakin ondan da rədd cavabı gəldi. Belədə qardaşlar öz xidmətlərini Fransaya təklif etmək fikrinə düşdülər. 1490-cı ildə Bartolomeo Fransaya yollandı, orada mərhum kral XI Lüdovikin qızı Anna de Boje ilə danışıqlar apardı. Xristofor Kolumbun özü də dəfələrlə Fransaya getməyə cəhd göstərdi. Lakin bütün bunlar nəticəsiz qaldı. Görkəmli səyyahın öncə Medina-Sidoniya hersoqu, ardınca isə Madinaseli hersoqu ilə dil tapmaq üçün göstərdiyi səylər də nəticəsiz qaldı.

      Yeri gəlmişkən, sonralar, 1493-cü ildə Madinaseli hersoqu kardinal Mendosa yazırdı ki, Kolumbu üç-dörd gəmi ilə səfərə yollamağı düşünürmüş. Ancaq kraliça I İzabellanın qəzəbinə gələcəyindən qorxaraq bu fikirdən daşınıbmış.

      Elə kraliça İzabella da istəmirdi ki, özünün tanınmış vassalları Kolumbun planlarının bəhrəsini dərsinlər. Bu səbəbdən Kolumba saraya gəlmək əmri verdi. Belədə Xristofor dərhal Kordovaya yola düşdü. Həmin vaxt bu səfərin üç il çəkəcəyi Kolumbun ağlına gəlmirdi. Qranada əmirliyi bütün hesablamaları alt-üst etmişdi və kral ilə kraliçaya qarşı savaşa başlamışdı. 1489-cu ildə start götürən müharibə 1491-ci ilin yayında şəhərin yenidən mühasirəyə alınması ilə nəticələndi. Kral cütlüyü Qranadanın divarları yanında böyük hərbi düşərgə salıb şəhəri aclıqla təhdid etdi. Həmin düşərgəyə Santa Fe adı qoydu.

      Конец ознакомительного фрагмента.

      Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

      Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.

      Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.

      1

      Abbat – V əsrdən başlayaraq katolik kişi monastırının rəhbərlərinə verilən fəxri kilsə titulu

      2

      Qalisiya СКАЧАТЬ