Sirli ada. Жюль Верн

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ meşənin içindən kəskin və yüksək bir xor səsi gəldi. Nab ilə Herbert səsin gəldiyi yerə qaçdılar. Bu, dağ qırqovullarının səsi idi. Bir neçə dəyənək zərbəsi ilə bu quşlardan ovlamaq mümkün oldu.

      Yolçular yollarına davam edib gölün qərb sahilinə çatdılar. Sahilində su quşları yuva salmış gölün suyu şəffaf və şirin idi. Göldə bol balıq olduğu hiss olunurdu.

      – Burada məskən sala bilərik, – Smit dedi.

      Artıq saat beş idi. Yolçular ac olduqları üçün Buxarıya qayıtdılar. Nahardan sonra Sayres Smit yoldaşlarını çağırıb yoldan topladığı mədən nümunələrini göstərdi:

      – Bu, dəmir külçəsidir, bu, gil, bu, əhəng, bu isə daş kömürdür. Gələcəkdə biz bunlardan istifadə edə bilərik.

      Yoldaşları Smitdən nə edəcəklərini soruşduqda o, ocaqxana tikməyin vacib olduğunu dedi.

      – Ocaqxana nəyimizə lazımdır? – Penkrof soruşdu.

      – Gil qablar düzəltmək üçün.

      – Bəs ocaqxananı nədən tikəcəyik?

      – Kərpicdən.

      – Bəs kərpici haradan götürək?

      – Gildən. Gil yatağında emalatxana quracağıq. Biz orada işləyəcəyik. Nab isə ovla məşğul olacaq.

      – Silah olmadan necə ov edəcək? – jurnalist soruşdu.

      – Heç olmasa, bir bıçağımız olsaydı, ondan ox-kaman düzəldərdim! – deyə Penkrof ah çəkdi.

      Mühəndis Topun xaltasını çıxarıb sındırdı və Penkrofa müraciətlə dedi:

      – Bu da iki bıçaq.

      Sonra o, yoldaşlarına Qrant gölünün qərb sahilinə – gili tapdığı yerə getməyi təklif etdi.

      Yolda səyyahlar “Bərəkət” ağacı adlanan və davamlı lifləri olan bir bitki tapdılar. Penkrof bu ağacın budaqlarından gözəl bir yay və oxlar düzəltdi.

      Onlar Smitin dediyi yerə çatdıqda oranın torpağının, doğrudan da, kərpic üçün istifadə olunan gildən ibarət olduğunu gördülər. Onlar o saat işə başladılar: gili isladır, onu ayaqları və əlləri ilə yoğurub bərabər parçalara bölürdülər.

      Jurnalistlə Herbert yay çəkməyi tezliklə öyrəndilər. Odur ki fəhlələrin ov quşu ehtiyatları bol, yeməkləri dadlı və doydurucu olurdu.

      6 apreldə mühəndis və yoldaşları kərpic bişirmək üçün talaya yığışdılar. Qalaq-qalaq yığılmış kərpiclər təbii ocaq təşkil edirdi. Kərpiclərin bişirilməsi iki gün davam etdi və uğurla nəticələndi. Nabla Penkrof Smitin göstərişi ilə xeyli əhəng daşı yığdılar. Odda yandırılan daşlardan əhəng əmələ gəlirdi. Artıq onların kifayət qədər əhəng məhlulu və kərpici vardı. Bundan sonra ada sakinləri ocaqxana tikməyə başladılar. Beş gün sonra ocaqxana daş kömürlə dolduruldu. Kələ-kötür olsa da, xörək bişirmək üçün bir neçə saxsı qab hazırlandı.

      15 apreldə ada sakinləri hazırladıqları saxsı qabları Buxarıya gətirdilər. Nab quş ətindən şorba, donuz ayağından xaş hazırladı. Həmin gün onlar əməlli-başlı şam etdilər.

      Ertəsi gün Sayres Smit adanın harada yerləşdiyini hesablamağa başladı və Linkoln adasının yerləşdiyi meridianla Vaşinqtonun yerləşdiyi meridian arasında beş saat fərq olduğunu müəyyən etdi. Adanın yaşayış olan yerlərdən olduqca uzaqda olması məlum oldu.

      Doqquzuncu fəsil

      Növbəti mərhələdə Linkoln adasının sakinləri çəkic, mişar, balta, rəndə və başqa alətlər düzəltməli idilər. Bunun üçün dəmir külçələrini əritmək lazımdı. Mühəndisin adanın şimal-qərbində tapdığı dəmir külçəsi yatağının yaxınlığında daş kömür ocaqları vardı. Smitə dəmir külçələrini əridərkən ocaqxanaya yel vurmaq üçün körük lazım idi və o, körüyü suiti dərisindən hazırlamaq istəyirdi. Səyyahlar suiti ovlamaq üçün boğazın sahilinə yığışıb suitilərin quruya çıxmasını gözlədilər və onlardan ikisini dəyənəklə öldürə bildilər.

      Smit əritmə işini dəmir külçələrin çıxdığı yerdə görmək istədiyi üçün işi bitirənə qədər orada yaşamaqqərarına gələn adalılar 20 aprel tarixində meşənin kənarında ağac budaqlarından koma düzəldib üstünü sarmaşıqla örtdülər.

      Səyyahlar yığdıqları külçələri parçalayıb başqa qarışıqları ondan ayırdılar. Sonra külçələrlə kömürü bir-birinin üzərinə yığdılar. Kömür yandıqda və körüklə hava üfürüldükdə külçədən təmiz dəmir alınırdı. Nəhayət, əritmə işi uğurla başa çatdı.

      Ada sakinləri külli miqdarda dəmir əldə edib ling, kəlbətin, külüng, bel, maşa düzəltdilər. Başqa alətləri düzəltmək üçün polad lazım idi. Poladı isə ya çuqundan karbonu çıxartmaqla, ya da dəmirə lazımınca karbon əlavə etməklə əldə edirlər. Mühəndis ikinci üsulu seçdi. Səyyahlar alınmış poladdan bir neçə balta, rəndə və polad lövhələr düzəltdilər. Polad lövhələrdən mişar, bel, mıx və başqa alətlər əldə etmək olardı.

      Nəhayət, 5 may tarixində dəmirçilik işini başa vuran ada sakinləri Buxarıya qayıtdılar.

      Onuncu fəsil

      May ayı olsa da, işi ehtiyatlı tutub qış üçün sığınacaq məsələsini həll etmək lazım idi. Bu məsələni müzakirə edərkən Penkrof təklif etdi:

      – Gəlin Qrant gölünün sahilində bir ev tikək. Bu qədər işi bacarmışıq. Bənnalıq da edərik.

      – Məncə, təbiət tərəfindən yaradılmış sığınacaq əməyimizə xeyli qənaət edər və daha təhlükəsiz olar, – deyə Smit ona etiraz etdi və yoldaşlarına ərazini bir daha araşdırmağı təklif etdi.

      Onlar yola düşüb adanın hələ tanış olmadıqları hissəsi ilə ehtiyatla gedirdilər. Gölün şərq sahilinə çatanda Topun həyəcanlandığı hiss olundu. İrəli-geri qaçaraq hürən itin suya cumduğunu görən mühəndis ona geri dönməyi əmr etdi. Top yiyəsinin çağırışına itaət edərək sahilə qayıtsa da, rahat dayana bilmir, sanki suyun dərinliyində hansısa canlının olduğunu hiss edir və bu səbəbdən narahatlıq keçirərək atılıb-düşürdü. Gölün artıq suyunun axdığı yeri tapa bilməyən səyyahlar yarım saat sonra yaylağa çatdılar.

      – Nə üçün suyun sızdığı yeri tapmaq istəyirsiniz, Say-res? – jurnalist soruşdu.

      – Bir halda ki suyun yerin səthi ilə axmasının şahidi olmuruq, deməli, o, qayaların altı ilə axır. Əgər biz suyun axınını dəyişə bilsək, СКАЧАТЬ