Wyprawy krzyżowe. Zderzenie dwóch światów. Marcin Sałański

Чтение книги онлайн.

      Wydarzenia z sierpnia 778 r. mają swój początek w delegacji Sulejmana al-Arabiego, namiestnika Barcelony i Gerony, która przybyła do Karola Wielkiego przebywającego w Paderborn w środkowych Niemczech. Posłowie oferowali przyszłemu cesarzowi zwierzchnictwo nad Barceloną i Geroną oraz ziemiami przyszłej Marchii Hiszpańskiej w zamian za wsparcie militarne przeciwko emirowi Kordoby Abd ar-Rahmanowi I z dynastii Umajjadów. Propozycja ta była dla Karola świetną okazją, by rozszerzyć granice jego własnego Królestwa. Jednocześnie zaś miała znaczenie prestiżowe, gdyż pojawiła się przy tym okazja, by pójść w ślady Karola Młota, który pokonał Saracenów prawie pół wieku wcześniej. Nie można jednakże implikować Karolowi motywacji dewocyjno-krucjatowej. Ten wybitny władca na pewno zdawał sobie sprawę z położenia chrześcijan na ziemiach emira Kordoby. Rządzona przez Rahmana Andaluzja w owym okresie była krajem mądrze zarządzanym, w którym nie było mowy o prześladowaniu religijnym – obok meczetów spokojnie stały kościoły i synagogi. Nie zmienia to jednak faktu, iż podejmowanie walk z niewiernymi było już wtedy popularne.

      Możliwość ekspansji w Hiszpanii była dla Karola atrakcyjna również ze względu na fakt, iż kolejna wyprawa pozwoliłaby wojowniczemu Karolingowi dalej utrzymywać w ryzach jego wielmożów – dzięki wyprawom armia pozostawała zdolna do walki, a same zdobycze dawały ziemie i łupy potrzebne, by zachować sympatię możnych. Jednak Karol nie mógł bez powodu przyjąć propozycji Sulejmana. Szybko znaleziono odpowiednie casus belli – Saraceni mieli ponoć przygotowywać atak na państwo Franków. Wobec tego Karol zarządził mobilizację i w kwietniu 778 r. wszystko było już gotowe.

      Stanąwszy na czele wojsk złożonych z Franków, Alemanów i Burgundów, Karol wkroczył do kraju Basków. Wojska złożone z Prowansalczyków, Akwitańczyków, Longobardów oraz Bawarów szły zaś w kierunku Barcelony. Jakież musiało być ogromne zdziwienie Karola, gdy okazało się, że chrześcijańscy mieszkańcy Pampeluny i okolic nie chcą ofiarować jego wojskom wody i żywności. Co więcej, nie chcieli też poddać się władzy chrześcijańskiego króla. Pampeluna uległa dopiero po oblężeniu. Połączywszy się z siłami maszerującymi w kierunku Barcelony, wojska Karola zostały nieprzychylnie przyjęte także w Saragossie, której obrońcy woleli być rządzeni przez emira Kordoby niż przez nieznanego im króla z północy. Podczas oblężenia miasta Karol zrozumiał, iż został oszukany przez Sulejmana. Pojmawszy go, wydał rozkaz odwrotu, podczas którego jego wojska były nękane przez oddziały baskijskich rebeliantów. Rozgniewany Karol, którego wyprawa okazała się prawdziwym fiaskiem, przybywszy do Pampeluny, wydał rozkaz zburzenia jej murów i rozebrania wież. Przypuszcza się, iż uczynił to w obawie przed przyszłymi rebeliami Basków. Zdarzenie to, jak uważają badacze, stało się jednak bezpośrednim powodem baskijskiego ataku w wąwozie Roncevaux.