Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях (зборнік). Ян Баршчэўскі
Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях (зборнік) - Ян Баршчэўскі страница 31

СКАЧАТЬ Гаўдэнтыя Шапялевіча Рудня, куды штолета наведваўся з Пецярбурга Я. Баршчэўскі.

      7

      Верш пад гэтай назвай змешчаны ў «Незабудцы» на 1841 г.

      8

      Маюцца на ўвазе войны Егіпта з Турцыяй 1831–1833 і 1839–1840;гг. Францыя ў гэтых сутыкненнях падтрымлівала Егіпет.

      9

      Размова ідзе пра першую «опіумную» англа-кітайскую вайну 1840–1842;гг.

      10

      У 1837 г. з’явілася першая чыгунка ў Расіі (Пецярбург – Царскае Сяло). У гэты час інтэнсіўна вялося будаўніцтва чыгунак на Захадзе.

      11

      У 1839 г. французскі мастак Луі Дагер (1789–1851) вынайшаў фатаграфію (дагератыпію).

      12

      Беларускiя словы, сказы i песні, напiсаныя Я. Баршчэўскiм лацiнкаю, выдзелены ў нашым выданнi курсiвам.

      13

      У кнізе «Россия: Полное георграфическое описание нашего Отечества» (Спб., 1905. Т. 9. С. 450), дзе пададзена гэтае ж паданне, курган называецца «Княжая Магіла».

      14

      Да верасня 1844 г. Я. Баршчэўскі выдаў пяць томікаў альманаха «Niezabudka». Калі пісьменнік кажа пра тры томікі, дык, відавочна, што напісаны ў 1842 г. артыкул без змен быў уключаны ў першы томік «Шляхціца Завальні».

      15

      Змешчана ў «Niezabudce» на 1841 г.

      16

      Змешчана ў «Niezabudce» на 1842 г.

      17

      Змешчана ў «Niezabudce» на 1842 г.

      18

      Гаворка пра баладу «Русалка-спакусніца», змешчаную ў «Niezabudce» на 1841 г.

      19

      Слова «жыд» не мела ў той час зневажальнага значэння.

      20

      Дуда – духавы інструмент са скураным мехам, маленькай трубачкай для напаўнення яго паветрам і некалькімі ігравымі трубкамі з язычкамі (пішчыкамі).

      21

      Музыка, музыкі – гэтак даўней называліся ў беларускіх вёсках танцы.

      22

      Блаславi, Божа, сватанне, бяседу вясельную.

      23

      Дзень летняга сонцастаяння паводле новага стылю.

      24

      У Пецярбурзе Я. Баршчэўскі жыў з 1817 да 1847 г.

      25

      Гэты нарыс друкаваўся таксама асобна ў альманаху «Rocznik Literacki» (Т. І. 1843 г.) і ў перакладзе Л. Кавеліна на рускую мову ў газеце «Иллюстрация» (Т. ІІ. 1846 г. №;10).

      26

      Тут i далей у «Шляхцiцы Завальнi» вершы даюцца ў перакладзе Сяржука Сокалава-Воюша.

      27

      Шляхціц на загродзе – дробны шляхціц, які меў невялікі маёнтак з абгароджанай сядзібаю.

      28

      Квестар – манах, які збірае ахвяраванні на кляштар.

      29

      Колькі гадоў служыў Я. Баршчэўскі ў «шаноўных людзей» сёння нам невядома.

СКАЧАТЬ