Айтыс. Сəкен Иманасов
Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Айтыс - Сəкен Иманасов страница 3

Название: Айтыс

Автор: Сəкен Иманасов

Издательство: Public Domain

Жанр: Поэзия

Серия:

isbn:

isbn:

СКАЧАТЬ деп қарар болса күнде саған.

      Бұзып бір өтсем-ау дей ой тұманын,

      Кернейді көкірегімді жойқын ағын.

      Бұлықсып бойжеткенің құрысын да

      Мерт болып балаң арман, бейкүнə күн.

      Таптырмас жанға тоят бір күнгі оймен,

      Дүние-ай, біздің заман сүргін ғой кең.

      Даланың ақмаралы ем үркек ескен,

      Еріксіз ноқталанып тұрмын ғой мен.

      Еріксіз отырмын-ау ноқталанып,

      Қамсыз да көрінген боп, жоққа нанып.

      Жас жүрек аласұра тыпыршиды,

      Түсердей өзі барып отқа да анық.

      Отырған қартқа да ұнап, жасқа да ұнап,

      Сал Біржан неге менен асқағырақ?

      «Ақиық арғымақпын, асылмын!» – деп,

      Тұр екен өнеріне мастанып-ақ.

      Тұр екен өзіне-өзі сұқтанып-ақ,

      Ақын ғой жолы даңғыл, жұтқаны бақ.

      Шалқып жүр Орта жүзді еркін шарлап,

      Бір өзі қанша қызға сырттан ұнап.

      Өзі де жан екен-ау өте көсем,

      Шынымен, шынымен-ақ кете ме есем?

      Жо-жо-жоқ, бойдағы бар зарды ақтарып,

      Қайтсем де не жеңемін, не теңесем.

      Ақындық, алыстағы от-елес ең,

      Дəрмен бол, тəуекел деп төтелесем.

      Алыстан ат арытып келген Салға

      Апырмау, қалай ғана кетеді есем.

      Тұрса да тілім қышып, сөйлегім кеп,

      Бастағы тежей берем ой легін көп.

      Айтсам ба, адымымды ашырмастан

      Кіріптар жесір етіп қойды елім деп.

      Несі сəн күле алмасаң жарып көңіл,

      Сен де бір – қайыршы мен ғаріп те бір.

      Тордағы торғайдай ғып шырылдатып,

      Биікте бір самғатпай налытты өмір!

      О, мейлі, тағдыр мені азаптасын,

      Айтар да тарих əлі қазаққа сын.

      Бар ма екен қызыңда арман басқа жұрттың

      Еркекпен тең ұстаған азат басын.

      Ары өтіп, бері өткенде Əріп ақын,

      Соны айтып, ағынан бір жарылатын.

      О-дағы көп күрсініп, күңіреніп,

      Тірліктен тірек таппай тарығатын.

      Самғап та кетпеген соң көсіле бір,

      Ақын ғып жаратты екен несіне өмір?

      Шынымен мына Салдың жоқ па мұңы,

      Болмаса қыр көрсеткен сесі ме құр?

      Шалқиды, шамырқана шарықтайды,

      Асаудай бойына қол дарытпайды.

      Сұңқардай саңқ-саңқ етіп тоқтады-ау бір,

      Жүрекке от, көкірегімде жағып қайғы…

* * *

      Жалғасты айтыс əрі…

      Ел тынды іштен.

      Түп-түгел топырласып,

      Серпілді істен.

      Бір-бірін бастырмалап кетті ақындар,

      Сахара көрмеген бір еркін күшпен.

      Айғайды кезек-кезек асырып ап,

      Сырт көзден өз міндерін жасырып-ақ.

      Толассыз, тоқтамастан сілтеседі,

      Бірінен бірі түсіп басымырақ.

      Бір-бірін басып-жаншып кетер ме деп,

      Жатты жұрт даурығыса көтермелеп.

      Шалғайда шұрқырасқан жылқылардан

      Басқадай құдірет жоқ етер бөгет.

      Сапырып, сары қымызды құрақ ұшып,

      Елпілдеп, ептілер жүр шын-ақ ұшып.

      Сауымы өтіп кеткен құлындар да

      Елеңдеп, СКАЧАТЬ