Сал Сары. Ізтай Мəмбетов

Чтение книги онлайн.

      Қосанды қалың жатқан Қабақ елі,

      Бақтағы бұлбұлына балап еді.

      Ұзамай ұзатылмақ Төртқараға,

      Көреді маңдайынан бара нені.

      Есімін көп есітіп Сал Сарының,

      Жүретін ойлап өзін, аңсап үнін.

      Міне, енді кездесетін сəті келіп,

      Жас ару жоғалтып тұр жан сабырын.

      Жақындап бірте-бірте əн келеді,

      Қыз-қырқын үстін сипап сəнденеді.

      Қосан тұр бір қызарып, бір бозарып,

      Жүрегі сезетіндей əлденені.

      Баяулап əн бітті кең тыныспенен,

      Со бойда сыпайы бір жүріспенен,

      Астынан жаңа туған жарық айдың

      Жарқ етті ер-тұрмандар күмістеген.

      Аттардың жып-жып етіп аяқтары,

      Сумаңдап көл басына таяп барды,

      – Құрбылар, думан қызсын, орта толсын! –

      Деп бірі күткендерге қарап қалды.

      – Кемтігі толсын онда өздеріңмен, –

      Деп Қосан араласты сөзге бірден.

      Барлығы ортадағы дəу жігітті

      Ұрланып жеп барады көздерімен.

      Қапсағай, ер мұрынды жігіт еді.

      Келбеті көрген жанды жібітеді;

      Əнімен, сəнімен де сері Сары

      Секілді жас қауымның гүлі тегі.

      Бір-бірін қыз бен жігіт біле-тұғын,

      Сырттай тек ынтызар боп жүре-тұғын.

      Ұғысты ұлы сырды қас-қабақтан,

      Тапқандай дос көңілдер, міне, тыным.

      Қайтадан қызды думан дуылдаған,

      Жаңағы жақсы күймен суынбаған.

      Кейбіреу əншиінде əнші атанған

      Өгіздей аузын үнсіз буып алған.

      Соны айтып қыз-келіншек əзілдесті:

      – Қайтсін-ай, дауыс та жоқ, əні де ескі.

      Өздері өлеңдетіп сонан кейін,

      – Енді, айтсын əнші Сары, Сары! –  десті.

      – Қосылсын Қосан оған, –  деді бірі, –

      Ашылсын əсем əнмен көңіл кірі…

      Сол екен, əткеншектен қыз бен жігіт

      Жүректің нəзік сырын төгілдірді…

      Құрбым-ау, жас күніңді ал жадыңа,

      Көз салып отыз жастың аржағына.

      Қасына қалаулыңның тұңғыш барып,

      Өн бойың бөленбеп пе ед жалынға?

      Көңілің кенелгендей тұнық нұрға,

      Сүйіндің сұлу түннен сыр ұқтың да,

      Сондағы аттай тулап алып ұшқан

      Дүрсілін қос жүректің ұмыттың ба?..

      Дəл сондай күйде қазір Қосан, Сары,

      Айтылып жатыр əнмен дос аңсары.

      Бір-бірін көрмесе де адаспапты.

      (Жастықтың жалын атқан осы-ау сəні.)

      Қалжырап тап мұндайда бар ма талған? –

      Тарады сауық-сайран таңға таман.

      Ұйқысыз осы түнді өткізіпті

      Жас түгіл кемпір менен шал да тамам.

      Болса да Қосан – Сары, сірə, ғашық,

      Бұл жолы тілдескен жоқ сырлар ашып.

      Лебізін махаббаттың білісті тек.

      Қыз қалды, кетті жігіт қырдан асып.

      Жігітпен соны əуез бар кеткен бірге,

      Сол, міне сыр құяды көп көңілге.

      Қыз тұрды, ауыл тұрды құлақ түріп

      Алыстан еркін шалқып жеткен үнге:

      «Қыз СКАЧАТЬ