Былдьаама, дьылҕам, тапталбын. Айталина Никифорова

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Иван Гаврильевич сымнаҕастык эрээри киһи утарбат гына санаатын эттэ.

      – Эһиги миигин олох өйдөөбөккүт… – эрэ диэтэ Лиза уонна халаатын сиэҕинэн иэдэһинэн сүүрбүт хараҕын уутун сотунна.

      – Хайдах өйдүөм суоҕай? Мин барытын билэ-көрө сылдьабын. Петя үчүгэй уол. Эйигин дьиҥнээхтик таптыыр буоллаҕына, күүтүөҕэ. Тапталы арахсыынан тургуталлар эбээт. Истиҥ иэйии буоллаҕына, араҕыстахха даҕаны өлбөт-сүппэт. Ыраах да сылдьан тапталларын таҥнарбатах элбэх дьону билэбин. Истиҥ иэйии эмиэ бириэмэни эрэйэр. Эһиги дьолгутун ыксатымаҥ, сыһыаҥҥытын тургутан көрүҥ. Барыта кэмигэр кэлиэҕэ, – диэн баран, аҕа кыыһын кууһан ылан төбөтүн оройуттан сыллаата.

      Лиза ити кэпсэтии кэнниттэн арыый да уоскуйда. Эмиэ да сөпкө этэр курдук. Биир сыл түргэнник элэстэнэн ааһыаҕа. Каникул аайы кини эбээтин көрсө таарыйа манна кэлиэҕэ. Ити санаатыттан кыыс эгди буолла. Куукунаҕа киирэн, ийэтигэр көмөлөспүтүнэн барда.

      Аҕыйах хонугунан Ивановтар Дьокуускайга айаннаабыттара. Ийэлэрэ «Лиза «Артекка» барыан иннинэ өссө хомунуохтаах» диэн ыксатан, бэрт тиэтэлинэн көспүттэрэ. Лиза барар күннэрин хайа сатанарынан уһата сатаабыта да, күн-дьыл обургу тугу билиниэ баарай? Петятынаан арахсар күннэрэ субу тиийэн кэлбитэ.

      – Петя, суруйаар. Мин эйиэхэ аадырыспын ыытыаҕым. Мин күн аайы эйиэхэ суруйуом. Эн эмиэ…

      – Тыый, туох диэн эттэҥий. Күн сарсыҥҥыттан эн суруктаргын кэтэспитинэн барыам! Лиза, мин эйигин олус күүскэ таптыыбын. Эйигиттэн күндү киһи миэхэ суох. Ону умнума. Мин таптыырбын наар өйдүү сырыт.

      – Мин эмиэ… Эйигин таптыыбын… Атын сиргэ эйигинэ суох баран олорорбун санаатахпына, хайдах да буолуохпун билбэппин.

      – Доҕоруом, ытаама. Эн ытыыргын олох тулуйбаппын. Бөлүүн арахсар күммүтүн санааммын, тыыным кылгаабыта. Эн мантан бардаххына, миэхэ тула кураанахсыйа түһүө.

      Петя кыыһын мөссүөнүн умнубаттык өйүгэр хатаары тонолуппакка көрөн турда. Онтон оргууй иэдэһиттэн сыллаан ылла. Лиза төбөтүн уол түөһүгэр ууран саҥата суох турда. Кинилэр симик тапталларын үргүтүмээри, симэниэҕинэн симэнэн турар хойуу лабаалардаах хатыҥ сэбирдэхтэрин биллэр-биллибэттик оонньото турда…

* * *

      Сайыҥҥы күн-дьыл түргэнник күрэннэ. От үлэтин айдааныгар Петя кэм-кэрдии олус сыыдамнык ааспытын билбэккэ да хаалла. Быһыыта, сайын аайы Лизата суох дойдутугар от-мас үлэтигэр сылдьарга үөрэммит буолан, кыыһы улаханнык суохтаабата. Эдэр дьон үлэни да, үөрүүнү-көтүүнү да көҕүлүттэн тутан, атын хос кыһалҕата суох күннээҕи түбүгү үмүрүтэн сүрдээх үчүгэйдик сайылаатылар. Отторун үлэтин бүтэрэн, кыайбыт-хоппут дьон ырыа-тойук аргыстаах дьиэлэригэр кэллилэр.

      Петя от үлэтигэр буһан-хатан, дьонун ахтан, үөрүү көтөллөөх аанын эрчимнээхтик аһан киирдэ. Уол дьиэтин салгына уратытык тыҥаабытын тута сэрэйдэ.

      – Мин кэллим! – диэбитинэн хоһу өҥөйдө. Ийэтэ оронугар сытар. – Тоҕо сыттыҥ? Ыарыйдыҥ дуо?

      – Ээ, СКАЧАТЬ