Учуутал. Аайа

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ сайылыгын ыалыгар хоммут. Эн санатаҥҥын, хата, ооккобун алаадьылаах көрүстүм.

* * *

      Ыалым тиэргэнигэр күн ахсын киэһэриитэ чыычаах үөрэ мустар. Айыы сиэнин илдьитин тиэрдэн эрдэхтэрэ.

      Биир чуумпу киэһэ олбуорум таһыгар тахсан оллоонноон олорон көрдөхпүнэ, чыычаахтар дэриэбинэ хас да ыалыгар эмиэ үөрдээн кэлэр эбиттэр. Оччотугар Айыы сиэниттэн ураты өссө кимнээх эрэ эмиэ илдьит ыытар буоллахтара. Оттон миэхэ кэлиэхтэрэ дуо, бу Айыы далбарайдара?

      Арай, ыаллыы тиэргэнтэн Ньургуһун ыллыыра иһиллэр:

      Доҕоруом, эйиэхэ

      Ананар бүгүн эрэ —

      Улуу тунах саҕана

      Үөр чыычаах ырыата,

      Сир симэҕин ыһыаҕа…

      УЧУУТАЛ

      Кини сылдьан барбытын кэнниттэн балачча буолан баран, хаартыска альбомнарын ыспытын иһин мөхпүппэр, Сандал:

      – Ийээ, били учуутал түөтэҕэ көрдөрөөрү бэйэҥ ыспытыҥ… – диэтэ.

      – Хайаларын эттэҥий? – өйбөр билэр-билбэт учууталларым, ол иһигэр уолбун да үөрэтээччилэр уонна тыаттан киирдэхтэринэ таарыйан, хонон ааһар аймахтар мөрсүөннэрэ элэҥнэстилэр.

      – Оттон университекка бииргэ үөрэммит кыыһыҥ, көрсүбэтэхпит өр да буолла дэһэргит эҥин.

      – Сардаана Илларионованы этэҕин дуо?!

      – Ээ, ол киэһэни быһа хаартыска бөҕөтүн сыымайдаабыккыт дии…

      Дьүөгэм барахсан биирдэ эрэ көрсөн ааспыт, ол иннинэ кинини төрүт да билбэтэх-истибэтэх оҕотугар учуутал быһыытынан өйдөнөн хаалбыта, дьэ, дьикти. Чахчыта даҕаны, Сардаана Максимовна дьиҥнээх учуутал этэ эбээт. Ити эрээри, тоҕо «этэ» буолуой, кини миэхэ уонна да атын үгүс дьоҥҥо, үөрэппит ыччаттарыгар өрүү «учуутал» диэн ытыктабыллаахтык ааттаныа.

* * *

      Саха судаарыстыбаннай университетын бүтэрбиппит сүүрбэ сылын биһиги, историко-филологическай факультет нуучча тылын салаатын «Б» бөлөҕөр үөрэммиттэр, иллэрээ сыл бэлиэтээбиппит. Бүтэриэхпититтэн бастакы көрсүһүүбүт этэ. Кууруспут аҥаара нууччалыы тыллаах буолан, историктарга да, саха тылларыгар да холоотоххо, төрүт сомоҕобут суоҕа. Дипломмутун тутан тарҕаһыахпытыттан билсибэт-көрсүбэт этибит. Куорат кыргыттара тэрилтэлэргэ сэкирэтээрдииллэр, хайалара эрэ балыыһаҕа статист, ким эрэ библиотекаҕа үлэлиир диэн хас эмэ сыллааҕы чахчы үһү-таамах курдук иһиллэрэ. Тыаттан төрүттээхтэр уон иккиэ этибит да, ахсааннаахпыт учууталлыыра, атыттар идэбитин уларыппыппыт. Холобур, мин дойдубар Ньурбаҕа тиийэн аҕыйах сыл учууталлаат, социальнай бэлиитикэ управлениетыгар көспүтүм. Үс сыллааҕыта оҕо-уруу атаҕар туран эрэр диэн Дьокуускайга көһөн кэлэн, Дьарыктаах буолуу киинигэр үлэлиибин. Икки сыллааҕыта күһүн кууруспут актыбыыската, куорат биир ювелирнай маҕаһыыныгар үлэлиир Муся Заморщикова, саха салаалара биэстии сыл буола-буола мусталларыттан кыһыйан, көрсүһүү тэрийбитэ.

      «Муус Хайа» эрэстэрээҥҥэ түмсүбүппүт, ахсыа этибит. Ити аата бөлөх олоҕор устудьуоннуу да сылдьан кыттыбатахтары аахпакка туран эттэххэ, түөрт СКАЧАТЬ