Название: Темурий ижодкорлар
Автор: Тулкин Хайит
Издательство: Kitobxon
isbn: 978-9943-03-731-1
isbn:
Ҳикоятким, «Таашшуқнома» бўлғай,
Улуғлар қошида аллома бўлғай…
«Таашшуқнома»ни ҳиммат бўлиб ёр,
Тугаттим етти кунда бемададкор.
Секиз юз ўттузу тўққузда эрди,
Ки сўз поёна элтмак даст берди.
УЛУҒБЕК МИРЗО
(1394 – 1449)
Буюк олим, шавкатли султон Мирзо Улуғбек номи жаҳонда машҳурдир.
Унинг дунёга келиши хосиятли кечган экан. Яна бир набира кўрганлиги хушхабарни эшитиб, суюнган Амир Темур жаноблари гарчи Мординлик камонбоз томонидан шавкатли ўғли Умаршайх шаҳид этилган бўлса-да, қалъа аҳлига омонлик инъом этган эди.
Улуғбек Мирзони фалакиёт илмига қизиқтирган ҳам айнан ҳукмдор бобосининг ўзидир. Зеро олимларни ҳаддан зиёд эъзозлаган Соҳибқирон кўнглида армон қолган орзуларни шу невараси тимсолида рўёбга чиқаришни кўзлагани аниқ.
Улуғбек Мирзо томонидан тартиб берилган «Зижи Кўрагоний», яъни юлдузлар жадвали ўз даврининг мукаммал асари эди. Бугун ҳам дунё олимлари унинг астрономик асбоблари қандай ясалганига, 1018 та юлдузни қай тариқа аниқ ҳисоблаганига қизиқадилар. Бу борада ҳали-ҳануз ҳайратлари чексиз. Агар орадаги дақиқалар ихтилофи ҳақида тўхталадиган бўлсак, шунча аср давомида Ер шари ўз ўқи атрофидан неча дақиқа оғганлигини эътиборга олиш лозим. Бундан келиб чиқадики, Улуғбек Мирзо юлдузларнинг координатларини аниқлашда хатога йўл қўйган эмас.
Адолатли султон, машҳур олим Улуғбек Мирзо жонкуяр ота ҳам эди. Ўғли Абдулатиф Мирзо ночор аҳволда қолганида қўшин тортиб бориб, уни ғанимлари қўлидан озод этганлиги тарихдан яхши маълум.
Уларни бир-бирига қарши қўйган темурийларнинг азалий ғанимлари эди. Вазиятдан фойдаланган бузғунчилар Улуғбек Мирзодек буюк инсоннинг умрига зомин бўлишди. Абдулатиф Мирзо эса «падаркуш» деган иснод билан тарихнинг қора саҳифаларидан ўрин олди.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «Литрес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на Литрес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.