Onlar da insandı. Дженгиз Дагджи
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Onlar da insandı - Дженгиз Дагджи страница 4
İndi Əsma da geri qayıtdı, Ayşənin yanında gedirdi. Bostana yaxınlaşdılar. Ayşə heyvanın ipini anasının əlindən alaraq çınqıllı dar bir yol boyunca tövləyə getdi.
Tamamilə qaranlıq çökmüşdü. Göyü bəzəyən ulduzlar çoxalmış, Ayı Dağın üstündəki Ay gümüşünü dənizin sakit sularına səpmişdi.
Bəkir evinin qarşısındakı bostana yaxınlaşdı. Önü açıq, üstü bağlı saçaqlı sallanan kəndirlərə bağlı salxımların, divarın kənarlarındakı güllərin xoş qoxuları axşamın sərinliyinə qarışaraq yorğun könlünü oxşadı. Çınqıl döşənmiş yolda yorğun addımlarını sürüyərkən solda – bostanın içindəki paxlaların arasında gözünə arvadı sataşdı.
– Arvad, niyə orada cin kimi gəzirsən? Millət su başında sıraya dayanıb. Artıq bizə su gəlməz bu gecə, çıx ordan, mənə yemək ver!
Bostandan Əsmanın səsi eşidildi:
– Bostana gir!
– İndi bostan doyurmaz mənim qarnımı. Acmışam dedim sənə.
Bəkir: “Bəlkə də arvad balqabaq kəsib, qaldıra bilmir” – deyə düşündü, döndü, bostana girdi. Ayaqların altındakı torpaq yaş olduğunu dərhal anladı, “gün boşa getməyib, bostan sulanıbmış!” – deyə sevindi.
– Kim suladı bostanı?
– Ayşə.
– Maşallah!
– Axşamüstü Battal Ənvər yoldan keçirdi, “Mənim suyumu götürüb bostanınızı sulayın!” – dedi. Eşq olsun Ənvərə, eynilə bir övlad kimi…
– Səid Əlinin qohumu olan Ənvər?
– Kənddə başqa Ənvər var ki? Əlbəttə, odur!
Arvadının bu sözləri Bəkirin içindəki əzabı yenidən oyandırdı, bostandan çınqıl döşənmiş yola dönərək: “Arı bal alacağı çiçəyi bilir!” – deyə mızıldandı. İçində kədərlə getdi, dəhlizdə oturdu. Evin içi boş və qaranlıq idi. Ayşə də gedərsə, bu ev həyatının sonuna qədər həmişə belə boş və qaranlıq olacaqdı. İçindən: “Vermərəm qızımı daha!” – dedi.
Tövlədə inəyə su verən Ayşə incə və şirin səsilə mahnı oxuyurdu, arvadı da soğan tarlasının kənarına çömbəlmiş, axşam yeməyinə göy soğan yığırdı. Qızı öz havasında, arvadı öz keyfində, ev sahibini sayan belə yoxdu! Bəkir dəhlizdə bir az səssizcə durdu, sonra incik səslə qışqırdı:
– Əsma! Bostanı burax, mənə bax, dedim sənə! Bostana baxmaq vaxtıdı indi? Qarnım quruldayır.
Ayşə atasına cavab verməyə hazırlaşaraq səsini yüksəltdi, mahnısını daha da sürətləndirdi. Bəkir tövlədən gələn mahnıda “çoban” sözünü eşidincə dinlədi:
– Ayşə! Nə mahnısı oxuyursan orada?
Ayşə atasının səsini eşitmirmiş kimi mahnısına davam etdi:
Baş çobana, balam, baş çobana,
Vermə qızını çobana.
Qızını versən çobana,
Soxar başını samana.
Bəkir dəhlizdən endi. Artıq kimə qışqıracağını, kimə səslənəcəyini bilmirdi.
– Ayşə, ay Ayşə! Sən də dişi porsuq kimi düşdün qaldın bostanda. Nədir o çoban mahnısı?
Ayşə hələ mahnısına davam edirdi:
Qarabaş qızım duz istər,
Çoban ağam qız istər.
Qarabaş quzuya duz yoxdur,
Çoban ağama qız yoxdur.
– Ayşə! Vallah, billah, bu qız ağlını itirib. Nədir bu çoban mahnısı? Millət yorğun-arğın tarlasından gəlir, bizim qız da çoban mahnısı oxuyur!
Bostandan Əsmanın səsi eşidildi:
– Nə olub? Keyfi yerində, inəyini gördü, sevindi, əlbəttə, mahnı oxuyacaq.
– İnəyə oxuyur mahnını?
– Kimə oxuyur, oxusun. Sən nə bilirsən kimə oxuyur! Könlündəkinə oxuyur. Könlündə çoban varsa çobana, dəmirçi varsa dəmirçiyə oxuyur.
– Sən mənə bostandan filosofluq eləmə! Bizim ev teatra döndü, deyəsən. Tütünümüz tarlada yatır. Mən inəyin arxası ilə qaçdım bütün günü. Oğlumuz yox, halımızı düşünsün.
Əsma ayağa qalxdı, yoldaşına yaxınlaşdı:
– Dua et Allaha, qızına yaxşı ər versin. Hər şey düzələr. Tarlada yatan bir sənin tütünün deyil ki, el-aləm də sənin günündədir.
– Amma belə hava…
– Hava Allahdandır. Allah biz kasıbları unutmaz. Nə bilirsən, bəlkə, bir ay belə olacaq. Mahnının da insana zərəri yoxdu. Madam ki, mahnı oxuyur, keyfi yerindədir, demək.
– Qarnım quruldayanda çoban mahnısı dinləyə bilmərəm.
– Gəl evə. Yeməyin hazırdı. Şirin ye, şirin danış! Ürəyinə çoban qurdu girdi bu axşam! Qızın dilinə çoban mahnısı gəlib, oxuyur da.
– İndicə könlündə demişdin.
– Könlün də dili var.
Bostanın yanındakı yoldan gəlib keçən kəndlilər eşitməsinlər deyə Bəkir susdu. Arvadına çoban Səid Əlinin oğlu Rəmzinin Ayşəyə göz qoyduğundan danışacaqdı, amma yenə dərdsiz başıma dərd açmayım deyə əlini salladı, məsələni unutmağa qərar verdi. Əsma da yenidən bostana girmişdi.
Bəkir içində bir ağırlıq yorğun addımlarını sürüyərək evinə girdi. Dörd göz evi də ağ divarları, çarpayı, döşəkləri, qaranlığa basdırılmış, Bəkir Ağanın içi kimi səssiz, soyuq idi.
Bəkir evinin səssizliyini hiss etmiş kimi içindən cavab verdi:
– Babamin evisən sən. Atam, babam sənin divarların arasında dünyaya gəldi. Nənələrimiz beşiklərimizin başında laylay söylədi. Mənim evim, yalnızlıqlar, səssizliklər içində buraxaram səni heç? Bəlkə evim, bəlkə bir az daha çox nəsə! Zamanı gəlsin, görəcəksən otaqlarında, çarpayılarında, xalçalarında, dəhlizdə, bağçanda nəvələrim СКАЧАТЬ