Seçilmiş Əsərləri. Чингиз Гасан оглы Гусейнов

Чтение книги онлайн.

      Günəş xeyli qalxmışdı, atçılarla birgə uzun yolunu tamamlamağa can atırdı. Günəşi bilmirəm, atçıların yolu ağır idi: dağa qalxırdılar. Cığırlar dağın döşünü zolaq-zolaq cızmışdı.

      Azad keçənilki yürüşü xatırladı; institutun alpinist dəstəsi Uşba dağına qalxmışdı. Azad nəinki yaxşı alpinist idi, – söz yox ki, həqiqi geoloq alpinist olmalıdır, – hətta maşın sürməyi də bacarırdı. Amma at minmək də demə elm imiş!..

      – Ədə, döndər atı! – qabaqdakı atçının gur səsi Azadın düşüncələrini qırdı. – Ədə, hara sürürsən?

      Azad cığırı dolaşıq salmışdı.

      – Çək yüyəni, bu tərəfə çək!.. Ədə, cilovu əldən buraxma!

      Azad əl-qolunu, bütün bədənini hərəkətə gətirdi, “hə-hə” dedi, Kürən atı nəhayət döndərdi və dağın belində, nisbətən enli cığırda durmuş atlıya sarı sürdü.

      – Vur Kürəni! Vur! Xasiyyətinə bələdəm ey, vur!.. Canında qorxu olmasa yeriməz!

      Azad qara çubuğu havada yellədi. Kürən at yerişini azca sürətləndirdi. Atlılar sicim kimi dağın belinə dolanan cığıra baxa-baxa yollarına davam elədilər. Qabaqda Ədalət, dalda Azad.

      – Yazığın gəlir, yoxsa vura bilmirsən?

      – Dilsiz heyvandır.

      – Üzdən yazıqdır.

      – Görünür, yorulub.

      – Ata nə yorğu? Dözümlüdür, vur, canı çıxsın işləsin!

      Ədalət düzənliyə baxıb, qamçını var gücü ilə atın sağrısına yapışdırdı: şarapp!

      Azadın Kürən atı qamçının şappıltısından ürküb dördnala götürüldü. Azad ayağını üzəngiyə basıb azca yəhərdən qalxdı. Qulağında külək vıyıldadı. Cilov ovçunu yandırdı.

      Meşə aşağıda qaldı, düzənliyi də keçdilər. Dağ döşü əlvan çiçəklərin rənginə boyanmışdı. Bala quş ağzıtək açıq göy peyğəmbərçiçəyi, ağ mollabaşı, sarımtıl-qırmızı ulduzbaşlı ətirşah… Meh əsdikcə hündür ceyranotu həzin-həzin xışıldayırdı.

      Uzaq yol gəlmiş Kürənin qarnı qalxıb-enirdi. Nəfəsi təngimişdi. Tərdən işım-işım işıldayırdı. Yalı boynuna yapışmışdı.

      – Gördün ki! Əsl hikmət qamçıdadır! Vurmasan sürünəcək, tənbəlləşəcək.

      – Bu, at fəlsəfəsidir.

      – Hər nə ad verirsən ver, amma mən deyəndir.

      Azad daha kəsərli söz axtardı:

      – Çürük fəlsəfədir!

      – Kitab kəlmələrini qoy dar şalvarının dərin cibinə. Mən sənə həyatdan deyirəm.

      – Puç ideya xətrinə həyatdan qalxan kimi istifadə eləyənlər az deyil.

      – Ağzın hələ isti yerdədir. Ocaq sönəndə qismət olar görüşərik, oxuduğun mahnıları dinləyərik.

      – Ocağım sönməyəcək.

      – Mən də sənin kimi düşünürdüm.

      – Bəlkə ocağınız olmayıb?

      – Sən iməkləyəndə biz düşmənin belini sındırırdıq, bala!

      Ədalət atın başını elə çəkdi ki, at az qala şahə qalxdı.

      Azad dinmədi. Mübahisəni uzatmaq istəmirdi. Ədalət Azadın susduğunu görüb azca yumşaldı:

      – Tələsək, axşama az qalır. Dəstə acından qırıldı.

      Ədalətin dediyi dəstə Qutor dağında faydalı qazıntılar axtaran kəşfiyyatçı geoloqlar dəstəsi idi.