Dors. Marinda van Zyl

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ haar pa van die trekkery te laat afsien, kan Adriana net raai. Die bitter trek om haar ma se mond versag darem effens toe haar pa aankondig dat hulle Potchefstroom toe gaan om die laaste inkopies te doen. Hulle gaan vooruit in die kapkar, terwyl Kierie en Arend agterna kom met die wa om die aankope te laai.

      Op Potchefstroom aangekom, dring haar pa daarop aan dat sy saam na die wapenhandelaar toe gaan terwyl haar ma met ’n handsak vol ponde na die negosiewinkel toe is.

      Haar pa haal dadelik die Martini-Henry-geweer van die rak af. “So dis nou die Martiens-Hendrik waarvan almal so praat.” Hy maak die slot ’n paar keer oop en toe voor hy die metaaldoppatrone bekyk wat die handelaar op die toonbank neersit. “Die Martiens-Hendrik is vir my dogter,” beduie hy na Adriana. “My beste skut kan darem nie op die trekpad gaan sonder haar eie geweer nie,” slaan hy Adriana se asem weg. “Gee vir my twee kiste van sy patrone en ook ’n kis papierdoppatrone vir my Wessel-Riekert.”

      “Neef is seker nie van hierdie wêreld nie, want ek het lanklaas gehoor dat iemand ’n Westley Richards só noem. Bly maar ’n handige geweer, nè, met dié dat mens hom ook van voor kan laai met loodballetjies en kruit as die patrone op is.”

      “Dis hoekom dit die regte geweer vir die trekpad is. Ons is op pad Damaraland toe. Dan soek ek nog honderd stawe lood en so dertig vyfpondsakkies kruit.”

      Die handelaar fluit verbaas en kyk agterdogtig na haar pa. “Wil jy iewers gaan oorlog maak, of is jy een van Hendrik van Zyl se jagters?”

      “Nie een van die twee nie. Dis ruilmiddels om bees te koop. Jan Greyling, ons trekleier, sê met ’n stuk lood kan jy vir jou ’n bees in daardie geweste koop. Lood, kruit en doekgoed is al wat hulle soek.”

      Die handelaar glimlag breed toe hy met goue muntstukke betaal word. Hy gee ’n jagmes met ’n skede op die koop toe.

      Hulle vind maklik die goudsmid waarheen die handelaar hulle verwys. “Dis eintlik hoekom ek jou ma alleen negosiewinkel toe laat gaan het. Ek wil vir haar iets spesiaals koop, maar weet nie mooi wat nie.”

      Die goue hangertjie met die hartjie wat kan oopmaak, is die geskenk wat haar ma se hart na die trekpad sal oopsluit, verseker Adriana hom. “Voor Pa dit vir haar gee, sal ek ’n haarlokkie van elkeen van ons daarin sit.”

      Terwyl Adriana deur die halfleë huis loop om te sien of alles wat moet saam op die stoep uitgedra is, onthou sy weer haar ma se vreugde oor die hangertjie. Pa se oop hand met die ponde sodat rolle materiaal, linte, kant, knope, borduurgare en breiwol gekoop kon word, het ook gehelp om haar ma se hart te versag.

      “Genade, ons sal mos nooit al dié goed op twee waens kry nie,” hoor sy haar pa op die stoep sê en haas haar na buite voor daar weer ’n stryery ontstaan.

      “Maar Pa, ons het saam besluit wat moet gaan en wat moet bly. Kyk maar self, net die huisgoed op my lysie is hier op die stoep.”

      Arend en Kierie het die pakwa met behulp van die kleingoed teenaan die stoep getrek om die laaiproses te vergemaklik. Dié wa met kleiner wiele en ’n ligter raamwerk was ’n geskenk van ouma Juliana om haar ma se bruidskat hierheen te vervoer. Die tent bedek net die agterste kwart van die wa. Rondom die rand van die platbak is blomme uitgekerf en in helder kleure geverf, daarom noem almal dit die blomwa. Noudat die wa en die huisgoed teenoor mekaar staan, is dit duidelik dat die lys hersien sal moet word.

      “Los wat julle wil, solank my serafyn net gelaai word. Ons moet darem op die trekpad musiek kan maak,” stem haar ma uiteindelik in nadat sy ’n paar minute lank die goed op die stoep met haar oë op die wa probeer inpas het. Dit lyk of sy wil huil toe sy omdraai en die huis in loop.

      “Laai die goed wat Ma van Bloemfontein af gebring het eerste. Ek dink ouma Tina sal ook verkies dat haar familiegoed, eerder as Ma s’n, hier moet bly,” besluit Adriana toe haar pa hulpsoekend na haar kyk.

      Dit is lank verby etenstyd toe drie beddens, ’n jonkmanskas, die hangkas en spieëltafel, eettafel en ses riempiestoele uiteindelik stewig op die wa vasgemaak is. Die rolle materiaal word in die spasies ingedruk. Adriana merk elke rol af: linne, moeselien, sis, bafta, koordferweel, flennie en seildoek. Twee bulsakke gestop met gansdons word bo-oor die meubels gegooi voor dit met olieseildoek bedek word. Dan kom die tentseil bo-oor en word dit stewig met rieme vasgetrek. Daar is nog genoeg plek vir drie sakke roltwak en die twee halfaamwatervate. Die boerseep en lood word plat op die bak onder die watervate gepak. Die twee tente en Mieta-hulle se bondels word ook hier gelaai.

      Die huisorrel, koperledekant en wastafel kom op die kakebeenwa. Vir die kinders sal hangmatte in die wa vasgemaak word om in te slaap. Die klerekiste sal ook as sitplek in die wa gebruik word. Die kosware: gedroogde vrugte, boermeel, sout, koffiebone, mieliemeel, suiker, biltong en droëwors kom onder die kap van die blomwa. Onder die waens word kleiner watervaatjies, driebeenpotte, ’n wasbalie en die koffieketel vasgemaak. Môreoggend sal ’n paar hoenders gevang word om in die karet onder die wa saam te trek.

      Adriana wens dat hulle sommer vanaand al die swepe kan laat klap sodat sy niemand hoef te sien of groet nie. Maar nou moet hulle by ouma Tina gaan slaap en môre met eerste lig, sê haar pa, die stof van hierdie werf van hul voete afskud. Gister wou ouma Tina haar glad nie laat los nie en het haar rok sopnat gehuil. Hoe sal dit nie môre gaan nie?

      Die aandster vonkel al toe Gustav by hulle aankom. Haar pa groet hom asof hy die verlore seun is.

      “Ek het gewonder wat van ons prediker geword het. Toe sê my pa jy het die kapkar geleen en is inderhaas Pretoria toe.”

      “Ja, spot maar. Ek dink nog steeds julle maak ’n groot fout, maar ek sou my plig as geneesheer versuim as ek julle sonder medisyne laat gaan. Julle gaan koorsstreke in. Rooilaventel, groenamara, witdulsies en paregorie gaan nutteloos wees. Al wat vir die malariakoors help, is kinien. Ek het ses botteltjies in die hande kon kry, maar dis nie veel nie. Mag die Goeie Vader gee dat julle koorsvry anderkant uitkom.”

      Gustav roep Adriana eenkant toe. “My kollega in Pretoria sê ses druppeltjies moet geneem word sodra die eerste tekens van koorsigheid bemerk word. Al voel die pasiënt beter ná twee of drie dae, moet dit minstens vyf dae gedrink word. In die oggend en in die aand. Hy sê die koors kom partykeer ná vier dae terug en dan is dit veel erger. Die kinien is vreeslik bitter. So gee maar vir die kinders ’n bietjie suiker of heuning agterna.” Hy huiwer ’n oomblik. “Hy kon nie sê of dit veilig vir ongebore babas is nie.”

      Adriana deins verskrik terug, maar Gustav merk dit skynbaar nie. “Ek vermoed jou moeder is swanger, maar dis nie vir my om haar daarna …”

      “Wat laat jou so dink?” vra sy verbaas.

      “Sy’s buierig en tranerig. Gewoonlik ’n weggeeteken. Is sy dalk soggens naar?”

      Adriana skud haar kop. “Nie waarvan ek weet nie.”

      Haar pa onderbreek gelukkig die gesprek toe hy naderkom met die knapsak vol ponde. “Wat skuld ek jou, Gustav?”

      Gustav weier om te sê wat die tassie vol medisyne gekos het. “Beskou dit as betaling vir Heilie se onskatbare hulp by die skool.”

      Hy grawe in sy drasak en haal ’n pak leie met griffels, tien kladboeke, ’n Trap der jeugd, die ABC-boek en ’n Kinderen van den Bybel uit en roep na Heilie. “Dis vir jou. Jy sal dit op die trek handig kan gebruik wanneer jy vir die kinders skoolhou.”

      Toe hy die Engelse vertaling van die Grimm-broers se sprokies uithaal, loop Heilie se trane.

      Gustav sit sy arm СКАЧАТЬ