Diep spoor. Jeanette Stals

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Ken jy nie meer jou familie nie?”

      Haar ma kom op die stoep uitgestap. “Dina maak solank koffie,” sê sy en soen ook vir Katrien. “Sy sê jy het gou vir dokter iets gevat. Hoe gaan dit daar? Ek het hulle lanklaas gesien. Johannes is ook so haastig as hy dorp toe kom, mens kry skaars ’n draai by die winkel gemaak.”

      “Dit gaan goed.” Katrien is verlig dat Dina nie die rede vir haar besoek verklap het nie.

      “Maar jy lyk bleek, Katrien. Jy’s nie siek nie? Hoe gesond eet julle?” En sonder om op ’n antwoord te wag: “Ons het ’n ietsie vir julle saamgebring.”

      “Dankie, Moeder.”

      Johannes sit sy hoed op. “Ek gaan eers kyk hoe ver Lang Koos met my wawiel is.”

      “Moenie draai nie, die kos is amper reg,” waarsku hulle ma en stap voor Katrien uit kombuis toe. “Wanneer kom Fransie?”

      “Eers later, Moeder. Ons kan sy kos uithou.” As sy dink dat sy dalk weer eendag by haar ma in die huis moet bly, sidder sy. Sy het aan haar onafhanklike lewe gewoond geraak, danksy Gerrit. Haar hart trek inmekaar toe sy aan hom dink.

      Die kombuistafel staan vol van die ietsie van die plaas af: ’n meelsakkie met biltong, flesse vol konfyt en ingelegde appelliefies, twee varsgebakte brode, ’n blik beskuit. Skaapboud is in ’n moeseliendoek toegedraai. “Dié moet Dina dadelik op die agterstoep hang waar dit koel is,” beduie haar ma.

      “So baie kos, Moeder.”

      “Die flesse moet jy weer vir my laat kry wanneer dit leeg is. En die beskuit pak ons sommer nou uit, dan kan ek Maria se blik saam terugvat.”

      Katrien gee ’n leë blik vir haar ma en help om die beskuit oor te pak.

      “Stefaans is toe weer terug,” sê haar ma uit die bloute.

      Katrien hou haar hande met die beskuit besig. “Ja.”

      “Hy boer naby Uitenhage, nie waar nie?”

      Haar ma verplig haar om te praat. “Ek verstaan so.”

      Die beskuit is klaar oorgepak en sy druk die blik se deksel toe, gaan sit dit op een van die lang houtrakke. “Dankie vir alles, Moeder. Fransie sal dit geniet. Hy eet deesdae omtrent sonder ophou.”

      “Johannes het met hom gepraat.”

      “Met Fransie?” hou sy haar dom.

      “Met Stefaans, Katrien,” sê haar ma geduldig, asof sy ’n kind is. “Hy het ’n vrou, weet jy?”

      “Ek weet, ja.”

      “Het hy dit vir jou gesê?”

      “Ja.” Dank die Vader hy het dit self vir haar gesê.

      “Sy is nou wel …” Haar ma trek haar skouers op.

      “Nou wel wat?”

      “Nie normaal nie. Sy bly glo al vir jare daar by haar ouers naby Caledon.”

      Dit neem ’n oomblik voor die woorde insink. “Wat makeer haar?”

      “Sy kan nie meer vir haarself sorg nie. Haar verstand is glo aangetas.”

      “Sy is geestesiek?”

      “So iets, ja.” Haar ma sug swaar. “Dis hartseer, maar getroud bly getroud.”

      “En wat het Johannes vir hom te sê gehad?” wil Katrien op haar beurt deur stywe lippe weet.

      Haar ma kyk haar skerp aan. “Vir die man gevra wat sy intensies is, Katrien. Jou pa sou dieselfde gedoen het. En dis netsowel, want dis toe dat ons moes hoor hy het ’n vrou.”

      “En wat was sy intensies?” Sy kan die byt in haar stem nie beheer nie.

      “Katrientjie, my kind, moet jou nie so opruk nie,” paai haar ma. “Ons kan mos nie staan en toekyk … Jy weet hoe maklik ’n weduwee kan seerkry.”

      “Ja, Moeder.” Sy lag wrang. “Maar hy het sekerlik nie intensies gehad nie.”

      Sê sy dit nou om haar ma gerus te stel? Of om Stefaans te verdedig?

      “Ek sal nie weet nie.” Haar ma kyk haar reguit in die oë en vee ’n denkbeeldige haar uit haar gesig. “Maar Johannes het hom so te sê met die dood gedreig as hy jou te na sou kom.”

      “Nè?” Die verontwaardiging pers uit haar longe voor sy haar weer onder beheer kry. Sy is in ’n strik vasgevang met geen uitkomkans nie. Hoe meer sy stry teen die ysterdrade, hoe stywer span dit.

      Toe sy opkyk, staan haar ma woordeloos na haar en kyk. En sy weet nie of sy meegevoel of verwyt by haar sien nie.

      “Johannes het sy sin gekry,” sê sy deur stywe lippe. “Die man kon nie wag om hier weg te kom nie. Ek verwag ook nie om hom ooit weer te sien nie.”

      “Dis beter so.” Haar ma is duidelik verlig. “Daar is genoeg hubare mans wat sy hoed agterna sal gooi om met jou te kan trou.” Sy draai weg om haar aandag aan die kospotte te gee.

      9

      Land van amaZulu

      DIE SOMER WAS WARM, maar dit het goed gereën en die familie kon weer aangaan. Die voorvaders het gekeer dat ’n verskriklike ding hulle tref en uit dankbaarheid werk almal hard en hou hulle streng by die voorskrifte: Vroue loop versigtig verby die beeskraal en jong mense tree met groot eerbied teenoor meerderes op. Almal dink mooi voor hulle enigiets doen wat aanstoot kan gee.

      Die twee jonger halfbroers van Thabisa en Jabu gaan saam met hulle ouderdomsgroep weg om deel van Shaka se leër te word. Die familie sal hulle vir ’n lang tyd nie sien nie, maar die twee is opgewonde. Hulle gaan krygers word.

      Thabisa doen haar werk en teen die tyd dat die dae weer langer word, dink sy nie meer aan Lungile nie. Haar lewe word soos dit altyd was. Net soms droom sy van die mooi meisie en as sy wakker word, wonder sy hoe kon die bose haar oorgeneem het sonder dat iemand dit agterkom.

      Terwyl Thabisa haar ma help om groente vir die pot te berei, kom haar jongste ma ook hand bysit. “Eenoog is hier,” sê sy. “Hy wil ’n paar dae bly.”

      Die middeljarige man met een blinde oog kom in sy omswerwinge soms hier verby en het altyd baie te vertel van wat orals gebeur. Van hom weet niemand veel nie, behalwe dat hy graag rondloop en blykbaar nooit getrou het nie.

      “O,” sê Thabisa se ma. “En wat het hy dié keer te vertel?”

      Thabisa spits haar ore.

      “Hy sê hy soek ’n kraal waar hy kan bly.”

      Haar ma lyk skepties. “Wil hy vir altyd by een kraal bly?”

      Die jongste ma kyk betekenisvol na Thabisa. “Dalk soek hy vir hom ’n mooi jong vrou.”

      Sy skrik haar boeglam.

      Haar СКАЧАТЬ