rycerzy w mniszych kapturach – tj. Krzyżaków. [przypis redakcyjny]
354
Troki – miasto w płd. części Litwy, niedaleko Wilna, ze słynnym obrazem Matki Boskiej Trockiej, przechowywanym w kościele bernardynów. [przypis redakcyjny]
inflancki – pochodzący z Inflant; Inflanty (hist.) – kraina położona na północ od Litwy, na terenie dzisiejszej Łotwy i Estonii, zamieszkana przez potomków plemion bałtyckich i ugrofińskich, o kulturze z silnymi wpływami niemieckimi i szwedzkimi. [przypis redakcyjny]
357
Wiśniowiecki, Jeremi Michał herbu Korybut (1612–1651) – książę, dowódca wojsk polskich w walkach z kozakami; ojciec późniejszego króla polskiego, Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1640–1673). [przypis redakcyjny]
358
Kahamlik – rzeka na środkowowschodniej Ukrainie, na lewym brzegu Dniepru. [przypis redakcyjny]
raróg – ptak drapieżny z rodziny sokołowatych, ceniony w sokolnictwie, zwany dawniej sokołem polskim a. sokołem podolskim. [przypis redakcyjny]
361
karałasz – żołnierz wołoski. [przypis redakcyjny]
362
waszej cześci – tj. pana, pański. [przypis redakcyjny]
363
Wołoch – człowiek z Wołoszczyzny; Wołoszczyzna – państwo na terenach dzisiejszej płd. Rumunii, rządzone przez hospodara i zależne od Imperium Osmańskiego. [przypis redakcyjny]
364
tołub (daw.) – rodzaj futra. [przypis redakcyjny]
365
kolaska – powóz, bryczka. [przypis redakcyjny]
366
Łubnie – miasto na Połtawszczyźnie, na śr.-wsch. Ukrainie, rezydencja książąt Wiśniowieckich. [przypis redakcyjny]
367
Wiśniowiecki, Jeremi Michał herbu Korybut (1612–1651) – książę, dowódca wojsk polskich w walkach z kozakami; ojciec późniejszego króla polskiego, Michała Korybuta Wiśniowieckiego (1640–1673). [przypis redakcyjny]
jejmościanka – tytuł grzecznościowy, skrót od: jej miłość panna. [przypis redakcyjny]
372
kołpak – wysoka czapka bez daszka, z futrzanym otokiem. [przypis redakcyjny]
373
bojar – rycerz, szlachcic ruski lub wołoski. [przypis redakcyjny]
374
Czerkasy – miasto na prawym brzegu Dniepru, położone ok. 100 km na południowy zachód od Łubniów. [przypis redakcyjny]
375
polityka – tu: grzeczność. [przypis redakcyjny]
376
karałasz – żołnierz wołoski. [przypis redakcyjny]
377
kniahini (z ukr.) – księżna na Rusi, żona kniazia. [przypis redakcyjny]
378
Łubnie – miasto na Połtawszczyźnie, na śr.-wsch. Ukrainie, rezydencja książąt Wiśniowieckich. [przypis redakcyjny]
379
Wiśniowiecki, Michał (zm. 1616) – książę, magnat kresowy, starosta owrucki, żonaty z córką hospodara wołoskiego, Jeremiego Mohyły, ojciec księcia Jeremiego Wiśniowieckiego (1612–1651); podobno zabiła go trucizna, podana w komunii świętej. [przypis redakcyjny]
salwować (z łac. salvo: ratuję, zbawiam) – ratować. [przypis redakcyjny]
382
promulgowano (z łac. promulgo: wyjawiam, obwieszczam) – ogłoszono. [przypis redakcyjny]
383
żołd – tu: zapłata. [przypis redakcyjny]
384
fawor (z łac., daw.) – przywilej, względy. [przypis redakcyjny]
385
karałasz – żołnierz wołoski. [przypis redakcyjny]
386
bojar – rycerz, szlachcic ruski lub wołoski. [przypis redakcyjny]
387
Kahamlik – rzeka na środkowowschodniej Ukrainie, na lewym brzegu Dniepru. [przypis redakcyjny]
388
karałasz – żołnierz wołoski. [przypis redakcyjny]
389
wołoski – z Wołoszczyzny; Wołoszczyzna – państwo na terenach dzisiejszej płd. Rumunii, rządzone przez hospodara i zależne od Imperium Osmańskiego. [przypis redakcyjny]
390
Bohun, Jurko – postać wzorowana na pułkowniku kozackim, Iwanie Fedorowiczu Bohunie (ok. 1608–1664), jednym z przywódców powstania Chmielnickiego. [przypis redakcyjny]
391
teorban – lutnia basowa, duży strunowy instrument muzyczny, podobny do bandury. [przypis redakcyjny]
