Pan Wołodyjowski. Генрик Сенкевич
Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Pan Wołodyjowski - Генрик Сенкевич страница 46

Название: Pan Wołodyjowski

Автор: Генрик Сенкевич

Издательство: Public Domain

Жанр: Повести

Серия:

isbn:

isbn:

СКАЧАТЬ style="font-size:15px;">      poszóstna kareta – kareta zaprzężona w sześć koni. [przypis edytorski]

      132

      zdużać (starop.) – dać radę, potrafić. [przypis edytorski]

      133

      konsyderacja (z łac.) – rozważanie, rozmyślanie, refleksja. [przypis edytorski]

      134

      żem o wiktorii w polu zdesperował – że zwątpiłem o zwycięstwie w bitwie. [przypis edytorski]

      135

      próżen – próżny, pozbawiony. [przypis edytorski]

      136

      żołnierzów – dziś popr.: żołnierzy. [przypis edytorski]

      137

      Mane, tekel, fares! – słowa, które według opowieści biblijnej z Ks. Daniela (5,25) wypisała tajemnicza ręka na ścianie pałacu w Babilonie podczas uczty króla Baltazara. Znaczenie napisu: „policzono, zważono, rozproszono” (w jęz. hebr., aramejskim a. chaldejskim) zostało odczytane jako przepowiednia upadku państwa, który miał stanowić karę za grzechy Babilonu. [przypis edytorski]

      138

      bachmat – koń należący do rasy koni tatarskich, niewielkich, ale silnych i wytrzymałych, odpornych na trudne warunki klimatyczne, a przy tym szybkich i zwinnych. [przypis edytorski]

      139

      oznajmując – dziś popr.: oznajmiając. [przypis edytorski]

      140

      bławatnik – kupiec handlujący materiałami. [przypis edytorski]

      141

      absolutum dominium (łac.) – władza absolutna; absolutyzm. [przypis edytorski]

      142

      pacta właśc. pacta conventa (łac.: uzgodnione warunki) – umowa podpisywana podczas sejmu koronacyjnego przez każdego króla wybranego poprzez wolną elekcję, począwszy od 1573 r. Pacta conventa wraz z tzw. artykułami henrykowskimi uzależniały ściśle władzę królewską od woli szlachty, zapewniając jej wszystkie dotychczasowe przywileje; zobowiązując monarchę do regularnego zwoływania sejmów, ustanawiając u boku króla radę szesnastu senatorów-rezydentów, z którymi król miał uzgadniać wszelkie decyzje polityczne; uniemożliwiając przeksz

1

mitręga – strata, marnowanie czasu, utrudnienie. [przypis redakcyjny]

2

księżna Jeremiowa Wiśniowiecka – postać hist., Gryzelda Konstancja, zd. Zamoyska, w 1639 r. poślubiła Jeremiego Wiśniowieckiego. [przypis redakcyjny]

3

siła (przestarz.) – dużo. [przypis edytorski]

4

sława jego imieniowi – dziś popr.: sława jego imienia. [przypis edytorski]

5

gumno (przestarz.) – stodoła; klepisko, czyli plac w stodole z twardo ubitej ziemi; a. podwórze w gospodarstwie wraz z budynkami gospodarskimi. [przypis redakcyjny]

6

letnik – tu: altana. [przypis edytorski]

7

krotofilny a. krotochwilny (starop.) – żartobliwy, dowcipny. [przypis edytorski]

8

umknąć – tu: odebrać. [przypis edytorski]

9

zostawuję – dziś popr.: zostawiam. [przypis edytorski]

10

śluzy a. ślozy (daw.) – łzy. [przypis redakcyjny]

11

dolor (łac.) – smutek, nieszczęście. [przypis edytorski]

12

gąsiorek (daw.) – dzban. [przypis redakcyjny]

13

szwank (z niem.) – szkoda. [przypis edytorski]

14

wyrostek (daw.) – kilkunastoletni chłopiec. [przypis redakcyjny]

15

wiechy (daw.) – włosy. [przypis redakcyjny]

16

erygować (z łac.) – ufundować. [przypis edytorski]

17

Bellona (mit. rzym.) – bogini wojny. [przypis edytorski]

18

wziąść – dziś popr.: wziąć. [przypis edytorski]

19

konfuzja (z łac.) – zmieszanie, zakłopotanie. [przypis edytorski]

20

zgliszczów – dziś popr.: zgliszczy. [przypis edytorski]

21

zakarbować – tu: zapisać. [przypis edytorski]

22

moję (forma B. lp) – dziś popr.: moją. [przypis edytorski]

23

tentować – starać się, próbować. [przypis edytorski]

24

pofortunić – poszczęścić; por. fortuna: los, szczęście. [przypis redakcyjny]

25

udelektować (starop.) – ucieszyć. [przypis edytorski]

26

łuby – kosze; tu: bagaż podróżny. [przypis edytorski]

27

patientia (łac.) – cierpliwość. [przypis edytorski]

28

non sufficit (łac.) – nie wystarczy. [przypis edytorski]

29

perswadować – tłumaczyć, przekonywać. [przypis edytorski]

30

do nozdrzech (forma D. lm)– dziś popr. do nozdrzy. [przypis edytorski]

31

fatyga – trud, niewygoda. [przypis edytorski]

32

siedmdziesiąty (przestarz. forma liczebnika) – dziś popr.: siedemdziesiąty. [przypis edytorski]

33

ośmdziesiąty (przestarz. forma liczebnika) – dziś popr.: osiemdziesiąty. [przypis edytorski]

34

machnąć kozła – fiknąć koziołka, zrobić przewrót do przodu. [przypis edytorski]

35

eksperiencja – doświadczenie. [przypis edytorski]

36

eo modo (łac.) – na swój sposób. [przypis edytorski]

37

odbieżać СКАЧАТЬ