Название: Przewodnik po Odessie
Автор: Borys Tynka
Издательство: OMIKO
Жанр: Путеводители
isbn:
isbn:
Funkcjonowałaby zapewne do dnia dzisiejszego, gdyby nie II wojna światowa. W 1941 roku, radzieccy żołnierze byli zmuszeni wysadzić ją w powietrze. Latarnia stanowiła idealny punkt orientacyjny, który faszystowskie wojska mogły wykorzystać do bombardowania miasta oraz portu. Latarnia morska Woroncowa została oddana do użytku w 1954 roku. Ma wysokość 26 metrów i kształt cylindra. Na sam szczyt można dostać się, wychodząc po 135 stopniach schodów znajdujących się wewnątrz latarni. Bezpieczną drogę do portu pokazuje potężna lampa ledowa z soczewkami. Sygnały dźwiękowe podaje syrena zwana nautofonem. Czerwone światło widoczne jest z odległości około dwunastu mil morskich, czyli około dwudziestu kilometrów.
A więc Panie i Panowie, na mury!!! Przepraszam, na schody. Nie, nie. Nie namówicie mnie, abym kolejny raz pokonywał 192 stopnie piechotą. Skorzystam dzisiaj z usług kolejki. Parę minut i jesteśmy z powrotem na Primorskim bulwarze.
W kamienicy numer 1 znajdowała się redakcja czasopisma "Marynarz", gdzie pierwsze literackie kroki stawiali Paustowski, Babel, Bagrycki, Olesza, Katajew.
Bezpośrednio za kamienicą znajduje się niewielki zaułek, noszący nazwę zaułek Woroncowa. Z podwórza kamienicy numer 2 prowadzą charakterystyczne schody, łączące zaułek z Wojennym spuskiem. Schody te wielokrotnie były wykorzystywane przez filmowców. Bardzo często zdarza się, że drzwi prowadzące do wspomnianych schodów są zamknięte. Musisz uzbroić się w cierpliwość i poczekać, aż któryś z mieszkańców je otworzy. Pierwotnie dom ten należał do kompleksu budynków pałacu Woroncowa, który na początku XIX wieku zaprojektował architekt Franciszek Boffo.
Pod numerem 4 znajduje się kamienica, której wyjątkowość można zaobserwować jedynie, gdy stanie się w odpowiednim miejscu. Dom z jedną ścianą posiada kilka nazw, a najciekawsze z nich to dom wiedźmina, płaski dom, dom-ściana. Stojąc w odpowiednim miejscu ma się wrażenie, że kamienica stanowi…ścianę. Sekret w tym, że jedna ze ścian kamienicy została wykonana pod kątem ostrym i jeżeli odejdzie się kilka kroków od niej, to początkowe złudzenie mija. Nieznana jest dokładna przyczyna takiego wyglądu kamienicy. Według jednej z wersji budowniczym zabrakło materiału na dokończenie budowy i aby ją zakończyć znaleźli dosyć oryginalne wyjście z sytuacji. Ministerstwo Kultury Ukrainy włączyło kamienicę do rejestru pomników kultury, dzięki czemu w 2012 roku, aby nie utracić unikalnego efektu widoku ściany kamienicy, zaprzestano przebudowę sąsiedniej.
Zawracamy w kierunku placu z potężnym postumentem. Na środku placu Katarzyny stoi wyjątkowy pomnik poświęcony założycielom Odessy. Plac zmieniał swoją nazwę 7 razy. Pomnik przedstawia carycę Katarzynę II oraz jej najbliższych współpracowników, de Wollana, de Ribasa, Zubowa i Potiomkina. Został odsłonięty w 1900 roku. 20 kwietnia 1920 roku plac zmienił nazwę na Karola Marksa, a pomnik Katarzyny II został usunięty przez bolszewików. Na jego miejsce, 7 lutego 1921 roku, postawiono pomnik poświęcony Karolowi Marksowi. W 1965 roku na miejsce pomnika twórcy marksizmu postawiono pomnik poświęcony marynarzom z pancernika "Potiomkin". W 2007 roku pomnik poświęcony marynarzom z pancernika "Potiomkin" został przeniesiony w okolice portu, a pomnik Katarzyny II ponownie postawiono na historycznym miejscu.
Początkowo, w bardzo niespokojnych czasach początku XX wieku, pomnik Katarzyny stał w sąsiedztwie Czeka, czyli tajnej policji. Jej pełna nazwa to Wszechrosyjska Komisja Nadzwyczajna do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem. Siedziba komisji znajdowała się przy placu Katarzyny 7. W miejscu tym codziennie dokonywano morderstw w imię rewolucji światowej.
Na fasadzie widocznej z placu kamienicy numer 1 przy ulicy Jekaterinińskiej znajduje się charakterystyczna mozaika. Niektórzy twierdzą, że jest to bogini Fortuna, inni, że to wizerunek carycy Katarzyny Wielkiej. Są również twierdzący, że jest to bogini tęczy Irida. Jak jednak wytłumaczyć fakt, iż przedstawiona postać trzyma w ręce koło zębate?
Przy placu Katarzyny znajduje się wyjątkowa, niewielka księgarnia, w której możesz zaopatrzyć się w książki, przewodniki i inne pamiątki związane z Odessą. Wybór jest ogromny. Natomiast kilka kroków od placu, w kamienicy numer 6 przy ulicy Jekaterinińskiej, ma swoją siedzibę niezwykle ciekawe muzeum kontrabandy.
Skierujmy się na most Sabaniejewa położony nad Wojennym spuskiem. Most bardzo często wykorzystywany był w filmach oraz serialach, których akcja ma miejsce w Odessie. Jest to jeden z najstarszych mostów w mieście.
Generał Iwan Wasiliewicz Sabaniejew był uczestnikiem wielu wojen na przełomie XVII i XVIII wieku oraz bohaterem wojny w 1812 roku. Był wielkim przyjacielem Aleksandra Puszkina. Od 1816 roku mieszkał w Odessie w domu przy ulicy Gogola 10. Decyzję o nazwaniu mostu w jego cześć podjął graf Woroncow. Most budowano w latach 1831—1836, a w 1866 rekonstruowano go. Most, podobnie jak wiele ulic w mieście, kilkakrotnie zmieniał nazwę. Nazywano go mostem Karola Marksa oraz mostem Północnym.
Przed mostem Sabaniejewa znajduje się muzyczna szkoła Stolarskiego, która stała się swoistą kuźnią talentów. Wcześniej na jej miejscu był hotel "Krymski", który uległ zniszczeniu wskutek pożaru. Mieszkali w nim m. in. poeta Władimir Majakowski oraz Iwan Bunin, a wcześniej zatrzymywał się rewolucjonista i terrorysta Stiepan Chałturin, znany z próby nieudanego zamachu na cara Aleksandra II. Szkoła profesora Piotra Stolarskiego została założona w 1933 roku i stała się pierwszą muzyczną szkołą otwartą w Związku Radzieckim. W czasie II wojny światowej budynek szkoły został zburzony i czasowo szkołę przeniesiono na ulicę Lwa Tołstoja. W 1952 roku szkołę odbudowano. Uczniami Stolarskiego byli m. in. Borys Goldstein, Jelizawieta Gilels, Dawid Ojstrach.
Za mostem, po prawej stronie, położona jest pod numerem 4 przy moście Sabaniejewa kamienica, należąca niegdyś do grafa Tołstoja, kuzyna znanego autora powieści "Wojna i pokój" Lwa Tołstoja. Kamienica była prezentem ślubnym Michaiła Tołstoja dla żony Jeleny. Obecnie w kamienicy znajduje się dom uczonych, w którym odbywają się wystawy, seminaria, koncerty oraz prezentacje książek. W jednym z salonów znajduje się fortepian, na którym podobno grywał sam Franciszek Liszt, wybitny węgierski kompozytor i pianista. We wnętrzu kamienicy kręcono kilka scen ze znanego radzieckiego serialu "D’Artagnan i trzej muszkieterowie" z Michaiłem Bojarskim w roli głównej.
Naprzeciwko domu uczonych, pod adresem most Sabaniejewa 3, znajduje się piękna kamienica, należąca niegdyś do Andrieja Jakowlewicza Pommera. Był on znanym w Odessie bankierem.
I tym sposobem znaleźliśmy się na prestiżowej ulicy Gogola. Jej nazwa pochodzi od nazwiska Mikołaja Gogola. Mikołaj Wasiliewicz Gogol, rosyjski pisarz, poeta, dramaturg i publicysta pochodzenia ukraińskiego, СКАЧАТЬ