Szczepienia ochronne. Obowiązkowe i zalecane od A do Z. Отсутствует

Чтение книги онлайн.

      Następujące szczepionki: BCG, DTP, DTaP, IPV, MMR, przeciwko ospie wietrznej, przeciwko żółtej gorączce, przeciwko HBV, skojarzona szczepionka przeciwko Haemophilus influenzae typu b, mogą być podane jednocześnie, jednakże w różne miejsca ciała (ryc. 1.1 i 1.2). Skuteczność szczepionek nawet wzrasta przy ich jednoczesnym podaniu. Liczba reakcji niepożądanych w takich sytuacjach jest taka sama jak w wypadku stosowania pojedynczej dawki szczepionki [1].

      Komitet Chorób Zakaźnych Amerykańskiej Akademii Pediatrii nie zaleca zmniejszania dawek szczepionki, takie postępowanie nie redukuje bowiem ilości reakcji ubocznych, a powoduje jedynie, że szczepienie jest nieefektywne, co sprawia, że konieczne staje się powtórzenie pełnego cyklu szczepień pełną dawką.

      Szczepionki skojarzone

      Większość szczepionek można bezpiecznie podawać jednocześnie w różne, odległe od siebie miejsca ciała. Szczepionki w ten sposób podawane zachowują swoją immunogenność. Jednak wzrastająca liczba nowych szczepionek w obowiązkowym i zalecanym kalendarzu szczepień coraz wyraźniej wskazuje na zasadność stosowania szczepionek skojarzonych zastępujących szczepionki monowalentne. W wielu badaniach klinicznych wykazano w odniesieniu do większości szczepionek przeciw krztuścowi, błonicy i tężcowi, inaktywowanej szczepionki polio oraz skoniugowanej szczepionki przeciwko Haemophilus influenzae typu b, podobnie jak szczepionki przeciwko HBV, że gdy podawane są oddzielnie lub w jednej iniekcji (według zaleceń producenta), stopień bezpieczeństwa oraz ich immunogenność są podobne.

      Proponowane odstępy czasowe między podaniem preparatów zawierających przeciwciała a szczepieniami przeciwko odrze i ospie wietrznej (ACIP-MMWR 2006, 55, RR-15 oraz AAP 2018)

      Krew oraz produkty krwiopochodne zawierają swoiste przeciwciała wobec wielu chorób zakaźnych. Znane są doniesienia dotyczące braku odpowiedzi immunologicznej na szczepienie przeciwko odrze i ospie wietrznej wówczas, gdy dziecko lub osoba dorosła otrzymała preparaty gammaglobulin.

      Tabela 1.4 zawiera proponowane przez ACIP (grudzień 2006) odstępy czasowe między podaniem preparatów zawierających przeciwciała a szczepieniem przeciwko odrze i ospie wietrznej. Ze względu jednak na potencjalny wpływ przeciwciał na odpowiedź poszczepienną należy również wziąć pod uwagę przestrzeganie proponowanych odstępów czasowych w odniesieniu do rzadko stosowanych szczepionek monowalentnych przeciwko różyczce i śwince (nagminne zapalenie ślinianek przyusznych). Natomiast odpowiedź poszczepienna będzie pełna, gdy podamy jedną z wyżej wymienionych szczepionek 2 tygodnie przed przetoczeniem krwi lub preparatów krwiopochodnych.

      Tabela 1.4.

      * Standardowe preparaty gammaglobulin.

      ** Hiperimmunizowane preparaty gammaglobulin.

      Szczepienia po przebytych zakażeniach

      Tabela 1.5 przedstawia propozycje postępowania w określonych sytuacjach, z którymi spotykają się każdego dnia lekarz i pielęgniarka w gabinecie szczepień.

      Tabela 1.5.

      Realizacja szczepień ochronnych u dzieci w okresie stosowania immunoterapii

      Zalecenia ACIP dotyczące odstępów między podaniem różnych szczepionek (tabela 1.3) w znacznym stopniu ułatwiają wykonywanie szczepień ochronnych u osób z alergią. Prowadzenie terapii podtrzymującej w trakcie długotrwałego odczulania nie zaburza prawidłowej odpowiedzi poszczepiennej na szczepionki z obowiązującego kalendarza szczepień. Można również wykonywać dodatkowe szczepienia, które mają chronić przed wirusowymi i bakteryjnymi zakażeniami dróg oddechowych. Najwłaściwszym czasem ich podawania będzie okres między kolejnymi dawkami aplikowanego co miesiąc preparatu odczulającego, w dowolnym czasie. Jest to lepszy sposób niż podanie szczepionki i preparatu odczulającego w tym samym dniu, ze względu na możliwe ewentualne wątpliwości co do tego, czy ewentualne niepożądane objawy związane były ze szczepieniem, czy z dawką preparatu odczulającego.

      Podawanie preparatów immunostymulacyjnych, takich jak: Ribomunyl, Polyvaccinum, IRS-19, Luivac czy Broncho-Vaxom, nie jest przeszkodą w wykonywaniu obowiązkowych i zalecanych szczepień ochronnych, niemniej brakuje dostępnych danych z badań klinicznych na temat interakcji poszczególnych szczepionek z tą grupą leków.

      Szczepionki różnych producentów

      Obecnie dostępne wyniki badań dotyczące bezpieczeństwa i immunogenności szczepionek wskazują, że szczepionki skoniugowane przeciwko Haemophilus influenzae typu b, HBV i HAV różnych producentów podawane w schemacie uodpornienia pierwotnego niemowląt stymulują ochronne miana przeciwciał, podobnie jak szczepionki tego samego producenta. Ze względu na ochronne stężenia przeciwciał przeciwkrztuścowych szczepionki DTaP w uodpornieniu podstawowym powinny pochodzić od tego samego producenta, natomiast dawki szczepionki innych producentów mogą być stosowane w szczepieniu uzupełniającym.

      Dobór igły do wkłuć podskórnych i domięśniowych

      Długość igły i mięsień wykorzystywany do szczepienia należy każdorazowo dobierać indywidualnie, uwzględniając wiek i masę ciała osoby szczepionej (tab. 1.6). Szczepienie domięśniowe zawsze wykonuje się prostopadle do powierzchni skóry. Szczepienie podskórne zawsze wykonuje się pod kątem 45º do powierzchni skóry, igłą o długości 16 mm.

      Ryciny 1.1 i 1.2 wskazują prawidłowe okolice iniekcji: w udo u niemowląt i w ramię u dzieci starszych.

      Tabela 1.6.

      Rycina 1.1. U niemowląt i małych dzieci zaleca się szczepienie w przednio‐boczną okolicę uda. Uwaga: nie zaleca się szczepienia w pośladek.

      Rycina 1.2. Dzieci i dorosłych szczepi się w mięsień naramienny (centralna część okolicy naramiennej).

      Ruchy antyszczepionkowe

      Większość informacji o niekorzystnym wpływie szczepień na organizm ludzki opartych jest na wątpliwych, nieudowodnionych naukowo podstawach. Publikowane są one w mało wiarygodnych czasopismach medycznych oraz w popularnych opracowaniach, szeroko cytowanych w Internecie. Są też często przechwytywane przez ruchy antyszczepionkowe i pseudoekologiczne organizacje, które rozpowszechniają zmanipulowane informacje o wzroście zachorowań po szczepieniach w programach radiowych, TV i popularnych czasopismach, szczególnie tych przeznaczonych dla rodziców. Niezwykle ważne zadanie w zakresie wydawania opinii o konkretnych działaniach niepożądanych związanych ze szczepieniami przypada krajowym i międzynarodowym grupom eksperckim, w tym desygnowanej przez WHO grupie ekspertów Światowego Komitetu Doradczego ds. Bezpieczeństwa Szczepień (GACVS) oraz Centrum Kontroli Chorób Zakaźnych w Atlancie.

      Towarzystwa СКАЧАТЬ