.

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Быццам дзеля перагавораў. Занялі дом ля Віленскай брамы, жаруць, п’юць, мешчукоў задзіраюць. Жаўнеры пана Гераніма напагатове – чым перагаворы гаспадароў скончацца, невядома. Гэх… Ёсць такая дзева-птушка – Сірын, што зачароўвае людзей спевамі сваймі… І няхай птушка яна што ні на ёсць райская, а сны навявае зямныя ды грэшныя, і душа ў яе пакутлівая. Карацей, не схацела дзеўка мужчынскае рукі над сабою – спазнае руку следства.

      – Але калі пан суддзя ведае, што панна Саламея невінаватая… – падаў голас Пранцысь. Юдыцкі зарагатаў так, што стукнуўся патыліцай у сцяну карэты, аж з парыка ягонага паднялося дымнае воблачка.

      – Невінаватая? Дзева-птушка, хімера, мужабаба! Я ж табе, хлопча, толькі што сказаў, што такія, як яна – самая шкоднасць для дзяржавы! А што, калі на яе гледзячы, другія белагаловыя волі захочуць? Не, у пятлю дурную блудніцу – і ўсё!

      – Мярзотнік! У Саламеі ў адным мезенцы розуму больш, чым хаваецца пад тваім вашывым парыком! – Лёднік кінуўся на краты, ажно з іх пасыпалася іржа, але так атрымаў похвамі судзейскай шаблі ў лоб, што, заліўшыся крывёй, абсунуўся назад на лаву. Пранцысь зараз жа наваліўся на свайго наравістага слугу, каб спыніць ягоныя далейшыя шалёныя ўчынкі. Але язык лекара ён падрэзаць не мог, і той пастараўся адказаць на ўдар:

      – У вас, пан Юдыцкі, пячонка хворая, жоўць у крыві разлітая, а яшчэ мужчынскай сілы гады са два як няма. Вы кабету сапраўды толькі адхвастаць можаце!

      Ой-ёй… Залілі агонь алеем. Пранцысь нават не наважыўся прамовіць: “Ды не слухайце вы гэтага дурня…”.

      – Адкажаш за ўсё, лайно! – сычэў Юдыцкі, аж трасучыся ад злосці, як кола на брукаванцы. – Падзякуй, што лязом не ткнуў – трэба цябе цэленькім здаць, каб каты больш задавальнення атрымалі. І ты, смаркач, расплоцішся… Мы яшчэ праверым, які ты шляхціц! Гэй! – суддзя пастукаў у вакно карэты, яна прыпынілася, і пан вылез, не жадаючы падзяляць адну прастору з дзёрзкімі зняволенымі.

      З вочак будуць гузічкі…

      З кішак будзе каўбаса…

      Пранцысь асыпаў Лёдніка справядлівай лаянкай, але той больш не спрабаваў выломваць краты… Застыў, закрыўшы твар рукамі – зноў злавіў сусветную нуду.

      – Моцна ж ты дапамог і нам, і той паненцы! – крыкнуў наастачу Пранціш, праклінаючы імгненне, калі знайшоў у сваёй кішэні апошні шэлег.

      – Гэта я яе загубіў, – глуха прагаварыў Лёднік, адвярнуўшы твар з разбітым ілбом ад гаспадара.

      – Ну, што панна Саламея – дачка таго друкара, у якога ты рос, я і сам здагадаўся, – сярдзіта прамовіў Пранцысь. – Відаць, амуры з дзеўкай круціў!

      – Не мяркуй па сабе… – раздражнёна буркатнуў Лёднік, крыху робячыся падобным да сябе звычнага. – Яна ж малая была… Мне – дзесяць, ёй – пяць… Яе бацька дабрадзеем маім быў, настаўнікам. Як я мог на яго дачку пажадлівым вокам глядзець?

      Уздыхнуў… Потым загаварыў, нібыта язык ад марознага жалеза адрываючы.

      Маленькая СКАЧАТЬ