Сляды волатаў. Алесь Жук

Чтение книги онлайн.

СКАЧАТЬ Ягорку, што і заяц, мабыць, з-пад кустоў глядзіць на дзеда і смяецца. Таму ў добрым гуморы Ягорка часам пацвельваў: «Лаві, дзед, зайца!».

      Восенню Ягорку яшчэ раз давялося палюбавацца на іхняга дачнага зайца. Раніцай хлопчык сядзеў за сталом насупраць акна і ўгледзеў, як да былой капуснай градкі па-гаспадарску клыпаў прыгожы шэры звярок. Прысеў, павёў лапушыстымі вушамі. Ягорка падхапіўся, каб паклікаць дзеда. Заяц заўважыў Ягорку і вялікімі скачкамі кінуўся прэч.

      Павучок-падарожнік

      Як толькі белым зацвіце ў палях грэчка, трывожна закружаць над імі чароды кнігавак. Птушкам здаецца, што снегам зацерусіла і яны спазняюцца ў вырай. Таму і затурбаваліся, збіліся ў чароды і гатовы ляцець у далёкія заморскія краіны.

      Прыкладна ў гэты ж час у сонечныя дні раптам паляціць-паплыве ў небе серабрыстае павуцінне. І ніхто не можа патлумачыць, чаму і як яно з’явілася, бо цяжка ўбачыць, хто кіруе павуцінкамі.

      А гэта маленькі спрытны павучок выпусціў з сябе павуцінку і прыклеіў яе да травінкі. Большае і большае павуцінка, трапеча на ветры. Тады павучок перакусвае той кончык, які прымацаваў да травінкі. Павуцінка ўзлятае ўгору, а на ёй і павучок. Павуцінка можа быць два-тры метры даўжынёй. Павучок, як вопытны авіятар, кіруе павуцінкаю, прабягае па ёй, тады павуцінка робіцца карацейшая і апускаецца ніжэй.

      Гэтак і ляціць павучок, пакуль павуцінка не зачэпіцца за што-небудзь трывалае, напрыклад за дрэва. Тады павучок пакідае свой «самалёт», хаваецца пад карынку на ствале. І ніхто яго не бачыць, пакуль не праміне зіма. А нам здаецца, што павуцінка сама па сабе з’явілася і проста так ляцела.

      Высока курлыкаюць жураўлі, вяслуюць у вырай. Плыве ў небе густое срэбра павуцінак. Цяпер мы ведаем, што гэта павучкі перабіраюцца на новае месца жыхарства.

      Ці ссе мядзведзь лапу?

      У канцы лістапада, калі на парозе зіма, мядзведзь залазіць у бярлогу, каб праспаць усю зіму да вясны. Людзі гавораць, што, каб не адчуваць у гэты час голаду, мядзведзь ссе лапу. Ён робіць бярлогу ў дрымучым лесе пад вываратнем ці ў выкапанай яме. Высцілае бярлогу голлем, апалым лісцем, мохам. А зверху навальвае вялікую кучу галля. Накідае снегу на галлё, і ў бярлозе цёпла будзе, ды і заўважыць яе можна толькі па тым, што пар́ а падымаецца над гурбай – дыхае мядзведзь. Калі зіма доўгая, суровая, то вылезе мядзведзь з бярлогі толькі ў сакавіку.

      Яшчэ з лета мядзведзь рыхтуецца да зімовай спячкі, назапашвае на сабе тлушч, які будзе яму замест ежы. Есць ён усё: дробных звяркоў, жабак, лічынак, слімакоў, птушыныя яйкі, ягады, грыбы, арэхі, фрукты, траву, а калі пашанцуе, упалюе лася, казулю. Усёедны звер мядзведзь, і таму тлушчу ён назапашвае на зіму дзясяткі кілаграмаў, тлушч і корміць яго, і сагравае зімой.

      Але на самай справе не так ужо і глуха спіць мядзведзь зімовым сном, хутчэй моцна дрэмле. А вось наконт лапы адны гавораць, што ён нос прыкрывае, каб цяплей дыхаць было, другія – што лапу ссе, каб не так адчуваць голад. А паляўнічыя СКАЧАТЬ