Dîvân-ı Hikmet. Анонимный автор

Чтение книги онлайн.

      İkram bil, kural bil, doyum bil.

      Usûl bil, âdâb bil, sınır bil.

      Yol bil, yordam bil.

      Hal bil, ahval bil, gönül bil.

      Çok konuşma, boş konuşma, kem konuşma.

      Mert ol, yürekli ol.

      Kimsenin umudunu kırma.

      Sen seni bil, ömrünce yeter sana.”

      DERS 3

      İkinci derste üzerinde durulan kavramlar: Besmele, Lafzatullah, Hikmet, Riyazet, Talip, Riyazet ve İkinci defter, Cemalullah, yetim ve fakir, gönlü kırık olanlar, mazlum, gururlu kibirli olanlar, kendini beğenenler.

      Kavramlar: Garip, Miraç, Burak, refref, Rızık, İlmi ledün, Hicret

      İsimler: Kastamonu’lu Mehmet Fevzi Efendi, Elmalılı Hamdi Yazır, Hacı Abdullah Herevi, Süleyman Çelebi, Necip Fazıl Kısakürek, Şemseddin Sivasi Hazretleri

      Birinci Hikmet 4. Dörtlük:

      Peygamber efendimizin Mirac’a çıkması, dönünce fakir ve yetimlerin halini sorması Dîvân-ı Hikmette çok orijinal bir bilgi olarak yerini alıyor. Dördüncü Dörtlükda verilen mesaj: Sevgili Peygamberimizin ve Hoca Ahmed Yesevî’nin garip, fakir ve yetimlere önem vermesi, onları düşünmeleridir.

      Kimsesi olmayan, aile ocağından uzakta, gurbette olan gibi manaları var. Bu bağlamda şu hadis vardır:

      “İslâm garip olarak başlamıştır, başladığı gibi tekrar garipliğe dönecektir; gariplere ne mutlu!”. Bugüne kadar bu hadisi hocalarımız hep garip edebiyatı olarak yorumladılar. Burada biraz olumsuz bir algı söz konusu oldu.

      Oysa Kastamonulu Mehmet Fevzi Efendi, bu hadise farklı bir yorum yapıyor. Garip kelimesinin anlamının ‘ehli hakikatin’ dilinde farklı olduğunu söylüyor.

      Genel anlamda garip vatanından uzak olandır.

      Ehli hakikat ıstılahında ise, kendi grubu içinde eşsiz ve benzersiz olana garip denir. Bu şekilde İslam benzeri olmayan bir dindir.

      Kur’an da 24 büyük peygamber. Resullerin sayısı 313, kitap gelmiş anlamı çıkmaz. Tevrat, Zebur, İncil ve Kur’an-ı Kerim

      Kelime anlamı, yukarı çıkmak, yükselmek anlamına gelir. Efendimizin yukarı çıkışı, yani Allah’ın huzuruna çıkmasıdır.

      Efendimizin, Kâbe–i Muazzama’dan Mescidi Haram’dan Mescidi Aksa’ya gelmişti yani gece yürüyüşü gerçekleştirmişti, oradan da göğe yükselmesi, yani Miraç gerçekleşti. Miraç gecesinde 5 vakit namaz farz oldu.

      Elmalı Hamdi Yazır, Hak Dini Kuran Dili adlı eserinde 5 madde sıralıyor, 5 hikmetten bahsediyor.

      Ayeti kerimede buyrulduğu üzere “Sen olmasaydın, alemleri yaratmazdım”

      İsra süresi; Efendimizin Mekke’den Mescidi Aksa’ya yolculuğunu anlatıyor. Zamanın ruhuna uygun bir araç, binek bir hayvan.

      Burak’la birlikte Peygamberimize verilen önemi anlaşılıyor.

      Burak, yıldırım kelimesinden türemiştir. Burak da yıldırım ve şimşek hızıyla mesafe kaydetmiştir.

      Necm süresi; Mirac’a çıkışı, reflefle gerçekleşti.

      İmâm Âlûsî Hazretleri mirac hadisesini beş merhalede gerçekleşti.

      Alusi’nin naklettiğine göre, Resulullahın İsra gecesi biniti beş tane idi: