Çay ve zen. Okakura Kakuzo
Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу Çay ve zen - Okakura Kakuzo страница 5

Название: Çay ve zen

Автор: Okakura Kakuzo

Издательство: Maya Kitap

Жанр:

Серия:

isbn: 978-625-8068-60-3

isbn:

СКАЧАТЬ style="font-size:15px;">      Japon Çay Seremonisi, dönüşüp değişebilen bir pratik olarak gelişti ve kendi estetiğini yavaş yavaş oluşturmaya başladı. Bilhassa “wabi” ve “sabi” prensiplerinde bunu rahatlıkla görebiliriz. “Wabi”, içi ya da ruhu ve insan yaşamının deneyimlerini temsil eden bir ifadedir. Onun asıl anlamı, sakinliğe ya da ağır başlılığa, kibarlığa ya da asimetri, kusurluluk, derinlik, doğallık, sadelik, itidal, tevazu ile tanımlanan tadı kontrol altına alma işlemine işaret eder. Ayrıca sade ve süssüz nesneleri, mimariyi vurgular. Zamanın ve ilginin maddeye kattığı yıllanmış güzelliği över. “Sabi” ise dışı ya da hayatın maddi yönünü temsil eder. Aslında o, eskimiş, yıpranmış, çürümüş anlamlarına gelir. Kusurluluğu kapsama, bizim şimdi ve burada sadece biz olan kaba benliğimize değer verdiği için sağlıklı bir hatırlatıcı olarak onurlandırılırken, özellikle soylular arasında boşluğu anlama, ruhsal uyanışın en etkili aracı olarak görülür. – (“satori” ya da aydınlanmanın ilk adımı)

      Muromachi dönemindeki 71 Şiir Yarışması’nın (Shichiju-ichiban shokunin utaawase) 24. sünde, açık alandaki bir çay evini (matcha) ve özü (senjimonouri ) satan bir seyyar satıcıyı gösteren resim. Tokyo Ulusal Müzesi’ndeki nüshası 1846 yılında çoğaltıldı. Ippuku issen’in keşiş giysisi, matcha kültürü, çay seremonisi ve Budizm arasındaki ilişkiyi betimler.

Çay Seremonisi Prensipleri: Wa, Kei, Sei, Jaku

      Japon Çay Seremonisi ya da anlamı “çay için sıcak su” olan cha-no-yu, ayrıntılı bir ritüelden çok daha fazlasıdır. Cha-noyu kişiyi bir an için güzelin, sükunetin ve başkalarına nezaketin ruhunu hissetmeye götüren bir dinlenmedir. Seremoni herhangi bir yerde yapılabilir, evde ya da çay evinde.

      Rikyu, rüyasında, Lao Zi’ye ve Sakyamuni Buddha’ya çay seremonisinde olmaması gereken en önemli özelliklerin ne olduğunu sorar.

      Lao Zi: “Para ve dünyanın tozu.”

      Sakyamuni Buddha: “Ego, ihtiras ve nefret,” der.

      Usta Rikyu uyanır ve çay hazırlamaya başlar. Suyu koyar, çay çiçeklerini yerleştirir, kömürü yayar. Kalbi uyum, saygı, saflık ve sükunetle dolar.

      Wa – Armoni: Başka insanlarla ve doğayla uyum. Çay seremonisi kişiyi doğayla uyum içinde olmaya götüren yoldur.

      Kei – Saygı: Başkalarıyla uyumlu ilişki

      Sei – Saflık: Kendini beş duyu aracılığıyla temizle; kişiye dışarının sessizliğini hatırlatan suyun sesini duyarak işitme duyunu, çiçekleri görerek görme duyunu, malzemelere dokunarak dokunma duyunu, çiçeklerin kokusuyla koklama duyunu, çay içerek tatma duyunu.

      Jaku – Sükunet: Doğayla ve akılla sükunet içinde olmak. Uyumun, saygının ve saflığın olduğu yerde hissedilen hal.

Sen no Rikyu’nun çay seremonisi için yedi kuralı1. Bir kap güzel çay hazırla 2. Kömürü iyice yay ki su iyi kaynasın 3. Kışın sıcaklık yazın serinlik duygusu oluştur 4. Çiçekleri tarladalarmış mı düzenle5. Vaktinden önce hazır ol 6. Yağmur ihtimaline karşı hazırlıklı ol7. Misafirlerine azami saygıyla davran Sen no Rikyu (1522 – Nisan 21, 1591)Çay seremonisinde kullanılan temel gereçler

      Çay malzemesi chadōgu olarak isimlendirilir. Kullanışlı, farklı tarzlarda ve motiflerde olan chadōgu’nun büyük bir kısmı farklı durumlarda ve farklı mevsimlerde kullanılır. Çay seremonisi için gereken bütün malzemeler büyük bir özenle kullanılır. Her kullanımdan önce, sonra ve saklamadan önce titizlikle temizlenir. Hatta bazıları eldivenle tutulur.

      1. Chakin

      Chakin “Chakin” küçük bir dikdörtgen şeklinde olan, beyaz keten ya da kenevirden yapılmış bir bezdir. Temelde çay kasesini temizlemek için kullanılır.

      2. Fukusa

      Çay kaşıklarını temizlemek için kullanılan ipek bez.

      Fukusa

      3. Hishaku

      Sapının ortasında bir düğüm olan bambu kepçe.

      Hishaku

      4. Tana

      Çay hazırlamakta kullanılan her türden ahşap veya bambu mobilya. Ayrıca, malzemelerin konduğu raflı dolap.

      Tana

      5. Chavan (çavan) – Çay Kasesi (chawan)

      Chawan

      Çay kasesi, birçok boyutta ve tarzda olabilir. Açık ve koyu çay için farklı tarzdaki kaseler kullanılır. Çayı çabuk soğutan sığ kaseler yazın kullanılır, derin olanlar kışın kullanılır. Kaseler yaratıcılarının, sahiplerinin ya da bir çay ustasının ismini taşırlar. Bugün hâlâ, yaklaşık dört yüz yaşındaki kaseler, çok özel toplantılarda kullanılır. En iyi kaseler elle yapılanlardır ve bazı kaseler son derece kullanışlıdır. Kaselerdeki düzensizlik ve kusurluluk ödüllendirilir: Bu özellikler genelde kasenin “ön kısmında” belirtilir.

      16. yüzyıl Japon işi çömlek tarzında chawan. Koyu çay için kullanılır.

      Modern iki açık çay kasesi.

      6. Natsume – Çay Kutusu

      Küçük kapaklı kutu, çay yapma sürecinde kullanılması için toz halindeki çayı saklar. [o]temae.)

      Natsume

      7. Chashaku – Çay Kepçesi

      Çay kepçeleri bambunun tek bir parçasından fildişinden ya da tahtadan da yapılır. Kepçe, çay kutusundan çayı alıp çay kasesine koymak için kullanılır. Bambudan yapılan çay kepçesinin en sıradan tarzının merkeze yakın yerinde düğüm bulunur. Daha büyük kepçeler çayı çay kutusundan mizuya’ya (hazırlık yeri) aktarmaya yarar. Fakat bu süreç konuklar tarafından görülmez. Çeşitli çay geleneklerinde değişik tarzlar ve renkler kullanılır.

      Chashaku

СКАЧАТЬ