Умидли дунё ёки «Панднома». Саъди Шерозий

Чтение книги онлайн.

      Золимлар зулмини йўцот жаҳонда,

      Ожизлар қўлини тутгин ҳар онда!

      Жимликдан бўлмади ҳеч ким пушаймон,

      Кўп гапдан зарарлар юз берди ёмон.

      Дилимда цанчалар сўзим бор бироц,

      Шакарнинг кўпидан озидир созроц.

      Оз сўздан киши ҳеч бўлмас пушаймон,

      Кўп сўздан кишига етади зиён!

      (Донолар бисотидан)

      Қўлингдан келмаган нарсани тилингга келтирма,

      Тил тинч бўлса бош саломат бўлади.

      Ҳар ким ўз огзининг цоровули бўлса,

      Нафаси ҳеч цачон бўгилмайди.

      Нобуд бўлмасин деб, тилидан инсон,

      Огиз бўлди инсон тилига зиндон.

      (“Оталар сўзи” дан)

      Ушбу битикларни ўқиганларга маслаҳатимиз ҳаёт ташвишлари, орзу-ҳаваслар гирдобида эканмиз, бу омонат дунёда бир-биримизга суяниб қадримизни баланд тутайлик, агар хато қилиб, бир-биримизни ранжитиб қўйсак тезда узр сўраб, ўртамизда пайдо бўлган туманликни тарқатишни ўзимизга эп билайлик, чунки бу синов-имтиҳон оламида умримиз ғанимат экангини асло унитмайлик… Ахир алломалар: “Бу ёруғ олам мезбондир, биз унда меҳмондамиз”, деб бежиз айтмаганлар-ку! Буни унитиш эса кейинчалик афсус-надоматга сабабчи бўлиб қолмасин!

      Ҳар кимсага таъна тошин отма,

      Гарчи бўлса ҳамки цайсар ёки шум.

      Айбсиз дўстларни топмоц муаммо,

      Айтчи, хатолардан ким поку маъсум?

      Ҳар ким дўстларига хушфеъл бўлмаса,

      Дўстлик иззатидан бўлади маҳрум!

      (Муиниддин Жуваний)

      Ҳикмат. “Кичиклар гуноҳини кечмоқ, катталар учун чиройли феъл”.

      ИНСОН НОМИ МАҒРУР ЖАРАНГЛАСИН

      Эй одам! Сени Аллоҳ барча маҳлуқотлар ичида азизу мукаррам қилиб яратди.... Энди сени нақадар ёқимли, нақадар фусункор, нақадар нурли зотсан! Доно, зукко, ақлда ибратлиаъло хилқатлисан! Сенинг ироданг, сабринг, илҳоминг қут-баракали фазилатлар билан жилоланиши лозим. Узинг соғинч-қувончларга қаноатсан, ғам-ғуссаларни қўтаришга пўлатсан! Сен умр лаҳзаларини безашга гўё фасли кўкламсан, меҳрда ҳам, қаҳрда ҳам ўктамсан! Сенинг камолингда қуёшнинг жамоли кўринсин. Шунинг учун Сен Аллоҳнинг солиҳ бандалари қаторида бўлишинг керак. Сен табиат инъом этган ақл-идрок, забон, кўз, эшитмоқлик, куч-қувват, меъёрли нафас, олий сабр-тоқат билан ўзингни азизу мукаррамлигингни кўрсатмоғлигинг, таъбир жоиз бўлса, икки дунё саодатига мушаррафликни эгалламоғинг керак. Ҳаётда шундай иймон-эътиқодли кишилар кўп. Мўъжизакор бу дунёнинг ажойиботларига ақл кўзи билан қарасанг, қуёш, ой, коинот, чарақлаган юлдузлар, она-ер, сув, олов, турфа нозу-неъматлар, ҳамма – ҳаммаси сен учун яратилган.... Буларнинг барчаси учун Аллоҳга чексиз ҳамду-санолар тилаб яшашинг, атрофингдагиларни қадрига етиб, борига қаноат, йўгига шукр қилиб, сабрни унутмай, Умид билан яшашинг керак!

      Аллоҳ таоло одамни ўзининг ердаги ҳалифаси сифатида яратганида унга биринчи – Ақлни ато этган экан.

      “Оғиз тананинг энг СКАЧАТЬ