ЁВУЗ БУЛАНТ БОҚИЛАР. Коллектив авторов

Чтение книги онлайн.

      –Энг кўп қайси шаҳримизни севдинг?

      –Истанбулни! Учоқдан тушар-тушмас ўзимни Истанбулга қаратдим. Аммо Истанбул, бир ойда, бир йилда кезиб чиқса бўладиган шаҳар эмас. Жомелари жуда гўзал. Кабутарлари одамнинг қўлларига қўнади. Диннинг кучи кабутарларни одамга ўхшатиб қўйган.

      –Бу нима деганинг? Кабутарлар дин дарси кўрганларми?

      –Йўх! Мусулмонлар Пайғамбарни мушриклардан асраб қолган кабутарни севганлар; унга қўл урмаганлар. Яъни Пайғамбар севгисидан кабутарларга тўқинмаганлар. Улар ҳам мусулионларга ўрганган. Агар урсалар эди,

      Истанбулда кабутарлар қум каби кўп бўлармиди ҳеч?

      –Истанбулдан бошқа қайси шаҳарларимизни кўрдинг?

      –Бурсага ҳам бордим, Измирга ҳам. Сен бўлсанг “энг кўп қайси шаҳримизни севдинг?”дейсан.Биласан, дарвиш одам бор, авлиё одам бор.

      Туркияда шаҳарларнинг дарвиши Бурса, авлиёси Истанбул. Менга шундай кўринди.

      Унинг бу чўх гўзал тавсифини эшитиб, сескандим. Тонгпинарнинг “Беш шаҳар” китобида ҳам бу қадар теран, бу қадар маъноли бир ўхшатишга дуч келганимни ўйладим. “Шаҳарларнинг дарвиши Бурса, авлиёси Истанбул” жумласи юрагимга йирик гуллардай иниб қолди. Ҳайратимдан бир сира гаплашолмадим.

      –Жамбулда Туркиядан хабар олиб турасанми? Туркия учун нималарни ўйлаяпсан? Туркияни қай даражада биласан?

      Саволимни инжа бир ўрнак билан жавоблантирди:

      -Чумолиларни биласанми? Ҳаво тиниқ, қуёшли бўлганда, ҳаммалари тупроқ устига чиқадилар, севинадилар, ишлайдилар, машаққат чекадилар. Ҳаво ёғишли, чақмоқли, қалдироқли бўлганда ўрталиқда кўринмайдилар. Туркияда ҳаволар ҳар доим қуёшли бўлсин.

      –Туркияда олиш-беришларда, суҳбатларда ҳеч қийинчиликка дуч келган пайтларинг бўлдими?

      -Йўўх! Ҳаммаси айни! Фарқ фақат кулоҳларда эмас. Масалан, биз “оёқ кийими”деймиз, сиз “оёққопи” дейсиз. Биз “уст кийими” ё “асвоп” деймиз, сиз “элбиса” дейсиз. Биз “гирағинда”, “эгнида” деймиз, ”габағинда”, “олдида” деймиз, сиз “кийисинда”дейсиз, “ўнгинда”дейсиз.Биз “чимерлик”деймиз, сиз “пляж!”Бизда “эмже”, сизда “амжа”. Хуллас шунга ўхшаш гаплар…

      Жума гапни Гўрўғлига буриб, ундан бир қитъа ўқиди. Сўнгра:

      –Гўрўғли мард одам, йигит одам, Авази бор, Ғироти бор. Унинг қўшиқларини соз билан куйлаймиз.Ўзи биз томонда яшаган,-деди.

      -Сиз томонда яшаган Дада Қўрқутни ҳам биласанми?

      -Ҳеч эшитганим йўх. Яхши кишимидир бу Дада Қўрқут?

      -Жуда яхши киши. Жуда гўзал эртаклари, достонлари бор.

      -Каллам қурсин, эшитмаган эканман.Қай замонда яшаган?

      -Минг беш юз йил олдин яшаган тахминан. Озарбайжонда ва Шарқий Онатўлида. Агри тоғи иқлимида.

      Мириқиб кулимсираш билан юзимга боқди.

      -Эээ!Эшитмаганим сабаби шундан. Жуда қалимларда яшаган экан-да.

      Эшитганим йўх.

      -Насриддин СКАЧАТЬ