Қайтиб гилам магазини соҳиби олдига чиқдим.
–Орадаги мудҳиш фарқни англадим,-дея жилмайдим.
–Қозоғистонда қирқта миллат одами бор. Уларнинг ҳаммаси бизнинг бисквит-ларнингмукаммал мазасини тотиб кўргач, ҳар кун мана шундай энг камида юз метр узунлигида навбатга туриб бизникини оладиган бўлишди.
–Хўп, шундай қилиб, ҳафтада ё бир ойда қанча бисквит сотасизлар?
–Туркиядан чиққан катта машина карвонларимиз бу ерга ўз вақтида етиб келса, мен Қозоғистонда ҳафтада бир неча машина бисквит сотаман.
–Нима деяпсиз? Бўлмаган гап!
–Нимадеганимни билиб гапиряпман. Бу ерга келган машиналарда10 тоннага яқин бисквит бўлади. Аммо машиналар вақтида келмайди.
–Қанча вақда келади. Истанбулдан йўлга чиққан байналмилал карвон ўйнаб-
ўйнаб бу ерга тўққиз кунда кела олади. Аммо авваллари бизнинг машиналар нақ тўққиз ой йўлларда паришон бўларди.
–Нега? Нима учун? Қанақасига?
–Истанбулдан йўлга чиққан карвонларимимз Изгирдан чиқиш қилар, Нахичеван ерларига келардилар. Нахичеван, биласизки, Озарбайжонга тегишли. Аммо Нахичевандан кейин Арманистон тупроғи бошланади. Ўз вақтида Озарбайжон билан Туркия орасига Арманистонни бир ханжар каби суқиб қўйганлар. Бизникилар ғафлатда қолганлар. Дунёнинг қаерида бир ўлканинг тупроқларини бошқа бир ўлканинг тупроқлари иккига бўла-ди? Арманистон бизнингбайналмилал карвонларимизнинг шофёрларига дейдики: “Ўтказмайман, сени, ўртоқ. Бу тупроқлар менинг тупроқларимдир. Сенга бу ердан ўтиш ҳаққи йўқ!” Бизнинг интернационал карвонимиз бундай жавоб олганда, Арманистоннинг шимолига чиқади. Аммо у ерда Гуржистон бор. Гуржистон ҳам карвонимизга Озарбайжонга ўтиш изнини бермайди. Бу гал карвонимиз жанубга тушадилар. У ердаЭрон бор.
Бутун бу Турк Жумҳуриятлари Эрондан келган тужжорлар билан тўла. Бизнингбайналмилал карвонларимизнингбу ерларга келиши уларга ёқмайди. Чунки харидорларининг бир қисми бизга ҳам қайишади. Шу жиҳатдан Эрон тужжорлари давлат одамларига дерларки: “Омон, турк карвонларига ўтиш изни бермангларки, бизнинг қозончимизнибўлишиб олишмасин!” Шу тариқа бизнингмашиналаримизАрманистон-Гуржистон-Эрон чегараларида ойларча овора бўлмоқдалар. Пора бериш, ёлвориш, ялиниш нақ 9 ой га чўлзилаётир. Эндиликда у 9 ойлик туриб қолишлар 3 ойга тушди.Бу ҳам бизга ўтказилаётган зулмдир.Ағвол рисоладагидай бўлса карвонларимиз бу ерга 9 кунда кела оладилар.Давлатимиз биз билан ҳеч алоқага киришмаётгани учун аҳвол шундай! Давлат, истаса, Эрон чегарасинибир кунда очиши мумкин. Аммо давлатимизнинг на янги Турк Жумҳуриятлари билан алоқаси бор, на-да бу ердаги бизнинг эҳтиёжимизни ўйлайди. Кўиниб туриблики, ўзи ўтирган бутоқни кесаётир.
–Давлатимиз Эрон чегарасини қандай қилиб бир кунда очтира олади?
–Бу жуда-жуда осон. Чунки ҳар кун камида 100 Эрон карвони бизнинг тупроқларимиздан ўтиб, Овпрупогакетади. Ҳар кун камида юзтача карвон Овруподан келиб Эронга боғланади.Энди, азизим, ҳар ўлка ўз тупроқла-ридан СКАЧАТЬ