– Қайси табақадансиз?
– Деҳқонлардан.
– Қайси губерна, қайси уезддансиз?
– Тула губернаси, Крапивенск уезди, Купянск волости, Борки қишлоғиданман.
– Ёшингиз нечада?
– Ўттиз тўртда, туғилган йилим, минг саккиз юз…
– Динингиз?
– Биз рус динида, православ динидамиз.
– Уйланганмисиз?
– Йўқ, уйланмаганман.
– Касбингиз?
– «Мавритания» меҳмонхонасида хизматкорлик қилардик.
– Илгари судланганмисиз?
– Ҳеч қачон суд бўлмаганман. Нега деганда, илгари турмушимиз…
– Илгари судланган эмасмисиз?
– Худо сақласин, ҳеч қачон.
– Айбномани олдингизми?
– Олдим.
– Ўтиринг. Евфимия Иван қизи Бочкова, – дея мурожаат қилди раис иккинчи судланувчига.
Аммо, Симон Бочковани тўсиб, қаққайганича турарди.
– Картинкин, ўтиринг.
Картинкин ҳамон қаққайиб турарди.
– Ўтиринг, Картинкин!
Аммо Картинкин ҳамон тик турарди. Пристав югуриб келиб бошини ёнига эгиб, кўзларини олайтириб: «Ўтирилсин, ўтирилсин!» деб шивирлагандагина ўтирди.
Картинкин қандай тез турган бўлса, шундай тез ўтирди, халатига ўраниб олди-да, яна бетини пир-пир учириб ўтираверди.
Раис олдида турган қоғоздан алланарсани ўқир экан, иккинчи судланувчига қарамасдан:
– Исмингиз нима? – дея сўради ҳарсиллаб. Раисга бундай ишларни кўриш шу қадар одат бўлиб қолган эдики, ишни тезроқ тугатиш учун у икки вазифани баравар олиб бора олар эди.
Бочкованинг ёши қирқ учда, у коломналик мешчан тоифасидан бўлиб, касби худди ўша «Мавритания» меҳмонхонасида хизматкор экан. Суд терговида бўлмаган, айбномани олган экан. Бочкова дадил-дадил жавоб қайтарар, шундай оҳангда гапирардики, гўё ҳар бир жавобга: «Ҳа, Евфимияман, Бочковаман, айбномани олдим, бу билан фахрланаман, бировнинг мазах қилишига йўл қўймайман», деяётгандек бўларди. Бочкова «ўтир» дейишларини кутмасдан, саволлар тугаши биланоқ ўтириб олди.
– Исмингиз? – деди хотинбоз раис учинчи судланувчи аёлга бошқача мулойимлик билан мурожаат қилиб. – Ўриндан туриш керак, – деб юмшоққина қўшиб қўйди у Маслованинг ўтирганини кўриб.
Маслова шартта ўрнидан турди ва баланд кўкрагини кериб, хиёл ғилай қора кўзлари билан раиснинг башарасига тикка қараб, саволга жавоб қайтармай шайланиб турди.
– Отингиз нима?
– Любовь, – деди у шошиб.
Нехлюдов эса бу орада рinse-nez тақиб, тергов қилинаётган судланувчиларни кўздан кечириб ўтирар эди. «Наҳотки ўша бўлса, – деб ўйларди у судланувчидан кўз узмасдан, – нега бўлмаса оти Любовь?» – деб ўйлади князь унинг жавобини эшитиб.
Раис СКАЧАТЬ