Dahilər və eşqləri. Ozcan Erdogan

Чтение книги онлайн.

      Onlar şairin nəvələri ilə birlikdə eyni evdə yaşayırlar. Hüqo ilə şahzadə Neqroninin yarım əsr davam edən sevgiləri Culyettanın 1883-cü ildə ölümü ilə ədəbiyyat tarixindəki yerini alır.

      Culyettadan iki il sonra Hüqo dünyasını dəyişir və cənazəsi iki milyona yaxın insanın iştirakı ilə 1 iyun 1885-ci ildə Panteonda³ dəfn edilir.

      Vəsiyyətində yazılmışdı:

      “Yoxsullara 5000 frank vəsiyyət edirəm. Cənazəmin qəbiristanlığa onların arabasıyla daşınmasını istəyirəm. Heç bir kilsə mənə dua oxumasın. Hər kəsin mənə dua etməsini təvəqqe edirəm.

      Tanrıya inanıram”.

      Ziqmund Freyd və qadınlar

      Əgər mövzu insanın ən gücsüz, hətta ağrılı tərəflərindən olan eşqdirsə və obyekt də Freyddirsə, hər şeyi unutmalı, mövzuya yenidən baxmalıyıq. Bildiyimiz kimi, eşq insanın kimyasını alt-üst edən, zehni prosesi fərqliləşdirən bir təsirə malikdir və Freydin istədiyi əsla bu deyil.

      Çünki o, həyatının ilk illərindən etibarən dahi olacağının, heykəlinin ucaldılacağının, onun üçün mərasimlər keçiriləcəyinin xəyalı ilə yaşayıb. Bu xəyali mərasimdə söyləyəcəklərini belə zehnində planlaşdırıb. Belə bir xəyalı gerçəkləşdirməyə yönəlmiş bir həyatda alışdığımız çılğınlıqları, azğınlıqları, travmaları ilə yaşanacaq bir eşqə yer ola bilməzdi, olmamalıydı. Elə də oldu. Ya da elə olduğu təəssüratı yaradıldı. Freyd ömür boyu təkarvadlılığı müdafiə etdi və elə də yaşadı. Ancaq o arvadına aşiq olmuşdumu? Elə olduğunu dedi və yazdı.

      Freydin həyatındakı əsas qadınlar anası Amelia, həyat yoldaşı Marta, baldızı Minna və qızı Anna olub. Hamısıyla münasibəti qeyri-adi idi.

      Freyd məchulları açmaq və beləliklə, unudulmaz olmaq istəyirdi. Bunu gerçəkləşdirə bilməsi üçün öz həyatının da məchullarını çözməliydi. Freyd insan və onun daxilini anlamaq üçün öz üzərində eksperiment aparırdı. 83 illik ömrünü öz üzərində təcrübə apararaq tamamladı. Bu, onun seçimiydi və tamamilə “şüurlu” idi.

      * * *

      O, 1856-cı il mayın 6-da indiki Çex respublikasının ərazisində yerləşən Frayburqda anadan olub. Yun taciri olan atası Yakob Freydin Amelia Natansonla ailə qurduğu zaman 40 yaşı var idi. Onun əvvəlki nikahından iki uşağı və bir nəvəsi də olmuşdu. Arvadının isə hələ 20 yaşı vardı. Ziqmund Amelianın ilk övladıydı və ənənəvi yəhudi ailələrində oğlan uşağına verilən önəmə malikdi.

      Atası ailədə hər kəs tərəfindən sevilən, nəzakətli bir şəxs kimi tanınsa da, evinin əsl ağasıydı. Anası isə özünətələbkar idi. Belə ki, 95 yaşı olanda qəzetdə gördüyü bir şəklinə baxıb demişdi: “Yaxşı çəkilməyib, sanki yüz yaşım var”. O, bunu söylədikdən beş həftə sonra dünyasını dəyişdi. Ziqmund ehtiraslı xarakterini və özünəinamı anasından, hadisələrə qarşı sağlam şübhəni, sarkazm duyğusunu, azad düşünmək bacarığını isə atasından almışdı. Anasının Freydə olan sevgi və qayğısına heyranlıq da demək olar. Freydin özünəinamının inkişafında bunun əhəmiyyətli rolu olub.